STOKHOLM, Vojni rashodi u svijetu porasli su u 2015. za jedan procenat realno i gotovo dostigli 1.700 milijardi dolara.
U 2015. je vojna potrošnja u svijetu porasla prvi put od 2011. kao rezultat kontinuiranog rasta u Aziji i Okeaniji, centralnoj i istočnoj Evropi i nekim zemljama Bliskog istoka, objavio je Stokholmski međunarodni mirovni istraživački institut (SIPRI).
Pad rashoda za vojsku zabilježen je na Zapadu, kao i u Africi, Latinskoj Americi i na Karibima, pokazuju podaci Stokholmskog instituta.
Daleko najveću vojnu potrošnju u svijetu i u 2015. su imale SAD, iako su ta izdvajanja smanjena za 2,4 odsto, na 596 milijardi dolara.
Među velikim trošadžijama su i Kina sa 215 milijardi dolara, za 7,4 odsto više nego 2014, Saudijska Arabija sa 87,2 milijarde (5,7 odsto više) i Rusija sa 66,4 milijarde (7,5 odsto više).
SIPRI navodi da vojna potrošnja u Sjevernoj Americi i zapadnoj i centralnoj Evropi opada od 2009, ponajviše zbog globalne ekonomske krize, kao i zbog povlačenja najvećeg dijela snaga SAD i saveznika iz Avganistana i Iraka.
Neki znaci uočeni u 2015. međutim ukazuju da se tom smanjenju vidi kraj.
Naime, američka vojna potrošnja smanjena je u 2015. mnogo manje nego prethodnih godina kao rezultat mjera usvojenih u Kongresu za djelimičnu zaštitu vojne potrošnje od prethodno dogovorenih mjera za smanjenje deficita.
U Institutu predviđaju da će u 2016. vojna potrošnja SAD ostati na nivou iz 2015.
Ukupno gledano, vojni rashodi u zapadnoj i centralnoj Evropi smanjeni su u 2015. za samo 0,2 odsto.
Međutim, ako se posmatra samo centralna Evropa, vojna potrošnja povećana je za 13 odsto.
Posebno uočljiv je bio rast u zemljama koje se graniče s Rusijom i Ukrajinom – Estoniji, Letoniji, Litvaniji, Poljskoj, Rumuniji i Slovačkoj, državama koje najviše brinu oko ruskih namjera poslije krize u Ukrajini.
Istovremeno je vojna potrošnja u zapadnoj Evropi smanjena za 1,3 odsto, ali je to bio najmanji pad od 2010.
SIPRI navodi i da su Velika Britanija, Francuska i Njemačka objavile planove za blago povećanje vojne potrošnje narednih godina zbog bojazni oko Rusije i pretnji od strane Islamske države.
Kada je riječ o narednim godinama, “nestabilna ekonomska i politička situacija stvara neizvjesnu sliku”, rekao je prvi čovjek za projekat vojne potrošnje u Stokholmskom institutu Sem Perlo-Frimen (Sam Perlo-Freeman).
Podaci o vojnoj potrošnji u svijetu objavljeni su na početku Stokholmskog foruma za bezbijednost i razvoj. Beta