-
-
Predviđeno je da urbane tržnice rade u pet naselja
-
Dugoročno korištenje štandova biće omogućeno po povlaštenim uslovima
-
Projekat realizuje Grad Banjaluka u okviru projekta EU4AGRI
-
BANJALUKA – Urbane tržnice trebaju obezbijediti poljoprivrednim prozivođačima iz Banjaluke mjesto za prodaju domaćih proizvoda na pet lokacija u gradu, a ukoliko sve bude išlo prema planu ovaj projekat bi trebao da zaživi krajem godine.
Banjaluka trenutno ima dvije lokacije ovakvog tipa, a to su gradska tržnica u centru grada i nova pijaca u Lazarevu.
U pojedinim naseljima su u prethodnim decenijama, u raznim oblicima, postojale ili i sada povremeno rade pijace na kojima prodavci nude raznu robu. One su uglavnom vremenom zatvarane, a jedan od razloga je bio taj što pojedine lokacije nisu ispunjavale osnovne uslove za prodaju prehrambenih namirnica.
Urbane tržnice bi trebale proširiti tu djelatnost. Efekat bi bio dvostruk – građani bi na dohvat ruke imali domaće lokalne proizvode, a poljoprivrednici mogućnost da u svojoj blizini plasiraju svoje proizvode.
Realizacija ovog projekta se neko vrijeme najavljuje, a ali je on još uglavnom „u papirima“ i pripremama, iako je obezbijeđen izvor finansiranja.
Zainteresovano više od 30 poljoprivrednika
Inicijator projekta je Centar za razvoj i unapređenje sela Banjaluka koji je uradio idejni projekat 2021. godine i proslijedio ga Gradu Banjaluka, koji je konkurisao za sredstva međunarodnih fondova.
„Predviđeno je da se urbane tržnice rade u pet naselja u Banjaluci i to u Boriku, Obilićevo, Lazarevu, Novoj Varoši i na Starčevici. Nakon što je odobreno finansiranje iz EU fonda, Grad Banjaluka je bio taj koji je trebao da obezbijedi adekvatne lokacije na kojima su riješena imovinsko – pravna pitanja za potrebe tih urbanih tržnica i da putem javne nabavke nabavi štandove za prodaju“, rekao je direktor Centra za razvoj i unapređenje sela Draško Ilić.
Prema njegovim saznanjima u međuvremenu bilo problema sa tenderima koji su poništavani, što znači da su se postupci ponavljali, a to je oduzimalo dodatno vrijeme.
Istakao je da postoji interes proizvođača za ovaj projekat te da je više od 30 proizvođača u fazi konkurisanja za sredstva sklopilo ugovor sa Gradom navodeći da su zainteresovani za prodaju svojih proizvoda na ovim urbanim tržnicama.
Ilić kaže da nema informacije kada će biti obezbijeđeni svi uslovi na terenu kako bi realizacija ovog projekta mogla da počne.
I kada se štandovi postave Ilić kaže da se neće odmah moći početi sa radom, jer treba regulisati određena pitanja.
„Pretpostavljam da ćemo mi, odnosno Centar za razvoj sela dobiti taj prostor na upravljanje, a tu nadležnost nama treba da prenese Skupština grada. Kada se to desi radićemo pravilnike i kompletnu proceduru koja će odrediti način na koji ćemo uspostavit saradnju sa poljoprivrednicima“, rekao je Ilić i dodao da je njihov cilj da tu proceduru što prije završe kako bi tržnice počele sa radom.
Veći dio novca dolazi iz EU
Projekat „Urbane tržnice“, realizuje Grad Banjaluka u okviru projekta EU4AGRI — podrška Evropske unije konkurentnosti poljoprivrede i ruralnom razvoju u BiH.
EU4AGRI je četvorogodišnja inicijativa (2020-2024) koja ima za cilj modernizaciju poljoprivredno-prehrambenog sektora, otvaranje novih radnih mjesta, kao i zadržavanje postojećih i podržavanje oporavka od krize izazvane COVID-19 u BiH.
Vrijednost projekta „Urbane tržnice“ je 325.350 KM, pri čemu Grad Banjaluka finansira iznos od 125.385 KM, dok sredstva EU4AGRI projekta iznose 199.964 KM.
„Proces pripreme ovog projekta i njegovo kandidovanje prema donatoru, evaluacija projekta od strane EU4AGRI projekta, traju još od 2021. godine, što je uobičajena procedura kada se radi o prijavi projekata za eksterne izvore finansiranja. Grad Banjaluka je krajem maja 2022. godine, potpisao Sporazum o realizaciji projekta Uspostava novih vizuelno atraktivnih prodajnih mjesta za domaće proizvođače – Urbana tržnica, kojim su se stekli uslovi za početak realizacije projektnih aktivnosti“, kazali su u Gradskoj upravi Banjaluka.
Priznali su da su realizaciju projekta pratili razni izazovi.
„Ključni izazov u periodu realizacije bio je rast cijena na tržištu koji je onemogućio nabavke prema prvobitno odobrenom budžetu projekta i rokovima, nakon čega je uslijedila procedura revizije i usaglašavanja budžeta sa tržišnim cijenama i novonastalim okolnostima. U ovom trenutku, završen je postupak javne nabavke mobilnih prodajnih štandova, nakon čega se očekuje isporuka i njihovo postavljanje na području grada“, dodali su u Gradskoj upravi Banjaluka.
Naveli su da su krajnji korisnici, njih 38, izabrani putem javnog poziva, koji je prethodio zaključenju ugovora o realizaciji projekata sa donatorom.
Besplatno korištenje štandova u prvoj godini
Odabrani su korisnici iz sljedećih sektora: biljna proizvodnja (voće i proizvodi od voća, povrće i proizvodi od povrća, žitarice i mlinski proizvodi, ljekobilje i čajevi, gljive) i animalna proizvodnja (mesne prerađevine, jaja, mlijeko i mliječni proizvodi, med i drugi pčelarski proizvodi).
„Izabranim korisnicima biće omogućeno besplatno korištenje ovih prodajnih mjesta tokom prvih 12 mjeseci, a dugoročno korištenje štandova biće omogućeno po povlaštenim uslovima. Prodajni štandovi biće korišteni u skladu sa naknadno utvrđenim rasporedom, a koji će biti pripremljen u skladu sa ponudom poljoprivrednih proizvoda odabranih korisnika, periodom u godini, te ravnomjernoj zastupljenosti svih korisnika na lokacijama prodajnih štandova. Definisanje navedenog rasporeda korištenja, te seminar o higijensko-sanitarnim uslovima za odabrane korisnike, biće završeni u narednom periodu, a dok se ne završi isporuka i postavljanje mobilnih prodajnih štandova“, naveli su u Gradskoj upravi.
Napomenuli da je planirano trajanje projekta 18 mjeseci, što znači da bi sve trebalo biti spremno u novembru ove godine.
CAPITAL: V. Popović
