BANJALUKA – Predsjednik Saveza sindikata Republike Srpske Ranka Mišić očekuje da će do kraja maja doći do izmjene Zakona o platama u oblasti prosvjete i kulture, Ministarstva unutrašnjih poslova, zdravstva i pravosuđa u Srpskoj, te da bi do povećanja plata u ovim sektorima, izuzev sudijama, moglo doći u junu.
Povodom obilježavanja 1. maja – Međunarodnog praznika rada, Mišićeva je u intervjuu Novinskoj agenciji Republike Srpske – SRNA pojasnila da to praktično znači da bi junska plata, koja se isplaćuje u julu, bila povećana.
“O kolikom povećanju plate je riječ biće poznato u prvoj dekadi maja, kada se završe pregovori predsjednika granskih sindikata sa resornim ministrima”, istakla je Mišićeva.
PROSJEČNA PLATA PRIBLIŽAVA SE IZNOSU OD 1.000 KM
Mišićeva je poručila da u toku maja mora doći do povećanja najniže plate u Republici Srpskoj, koja trenutno iznosi 520 KM i koja je uglavnom vezana za realni sektor, a koja se dogovara u okviru Ekonomsko-socijalnog savjeta Srpske.
“Ukoliko na Ekonomsko-socijalnom savjetu ne uspijemo da se dogovorimo o povećanju najniže plate u Republici Srpskoj, Vlada Republike Srpske je ta koja prema zakonu mora donijeti odluku o iznosu naniže plate u Republici Srpskoj”, istakla je Mišićeva.
Ona je navela da prosječna plata u Republici Srpskoj trenutno iznosi oko 980 KM i da se približava iznosu od 1.000 KM, ističući da bi do kraja godine najniža plata u Srpskoj po svim parametrima trebala da bude 600 KM jer bi njeno povećanje dovelo i do povećanja svih ostalih plata u realnom sektoru.
“Poslodavci moraju povećati plate radnicima u realnom sektoru kako radnici ne bi morali ići da rade u inostranstvo. Povećanje plata nije trošak, već investicija da poslodavac zaradi više, da u Republici Srpskoj raste BDP. Jačanje lične potrošnje znači i brži oporavak naše privrede i rast BDP-a Srpske”, napomenula je Mišićeva.
Ona je istakla da za Republiku Srpsku, radnike i poslodavce nije dobro da su “koverta i siva zona” u uslužnim djelatnostima i prerađivačkoj industriji Republike Srpske još aktuelni.
Mišićeva je ocijenila da je položaj radnika u Republici Srpskoj izuzetno težak jer rade u posebnim uslovima usljed pandemije virusa korona, koji je ugrozio zdravlje radnika i svih građana i ekonomiju.
“Radnici koji rade u realnom sektoru nose teret ekonomije i razvoja Republike Srpske na svojim leđima i ne vraća im se to adekvatno jer su plate niske. Čini se da su plate rasle, ali nedovoljno da bi obezbijedile pristojan život”, ukazala je Mišićeva.
Ona je rekla da se po sektorima razlikuju plate i odnos poslodavaca prema radnicima, napominjući da je tamo gdje je organizovan sindikat stanje mnogo bolje jer su u ovoj godini za vrijeme pandemije u znatnom broju privrednih subjekata povećane plate u rasponu od tri, pet i 10 odsto.
REALNI SEKTOR U GODINI KORONE OSTVARIO ČISTU DOBIT VEĆU ZA 76 MILIONA KM NEGO U 2019.
Ona je navela da je 2020. bila godina pandemije virusa korona, ističući da je, uprkos tome, prema zvaničnim podacima, realni sektor u Republici Srpskoj ostvario čistu neto dobit veću od 1,9 milijardi KM, a što je više za 76 miliona KM u odnosu na 2019. godinu, kada nije bilo pandemije.
“U toj dobiti se nalazi trud i rad radnika u realnom sektoru. Zar ne treba poslodavci da budu solidarni prema radnicima jer to i oni traže iz budžeta od Vlade Republike Srpske i da dio te dobiti pretvore u povećanje plate”, istakla je Mišićeva.
Ona je izrazila očekivanje da će Vlada Republike Srpske vršiti dodatni pritisak na poslovnu zajednicu kako bi došlo do povećanja plata u svim sektorima, prije svega u prerađivačkoj industriji Srpske.
SMANJITI MARŽU NA OSNOVNE ŽIVOTNE NAMIRNICE
Govoreći o sindikalnoj potrošačkoj korpi u Republici Srpskoj, koja iznosi oko 2.000 KM, a koju prosječna plata pokriva sa 40 odsto, te posljednjem povećanju cijena osnovnih životnih namirnica, Mišićeva smatra da bi resorno ministarstvo i Vlada Srpske u tom pogledu trebali da postignu dogovor sa trgovcima i proizvođačima da se cijene osnovnih životnih namirnica koriguju, odnosno da se ide na smanjenje marže.
“Vlada i resorno ministarstvo moraju tražiti riješenja da nema tog `tihog` divljanja cijena osnovnih životnih namirnica kao što su jestivo ulje, hljeb i kifle jer plate ne prate rast cijena”, istakla je predsjednik Saveza sindikata Republike Srpske.
SINDIKAT POZDRAVLJA NIZ MJERA VLADE ZA POMOĆ REALNOM SEKTORU
Mišićeva je rekla da Savez sindikata Republike Srpske pozdravlja niz mjera i paketa pomoći za realni sektor koje je Vlada Srpske donijela da bi nadomjestila privredni pad za vrijeme pandemije virusa korona u Republici.
“Vlada Republike Srpske je sa svojim socijalnim partnerima na vrijeme reagovala na pandemiju virusa korona u Srpskoj i prilično se dobro snašla u tim prvim kriznim trenucima u strahovima od gubitka posla i za opstanak privrede Republike”, napomenula je Mišićeva.
Prema njenim riječima, Vlada Republike Srpske je na vrijeme reagovala i ušla u proces da se u skladu sa raspoloživim mogućnostima koliko-toliko ublaže posljedice pandemije.
“Vlada je pomogla da radnici koji nisu radili u vrijeme virusa korona dobiju iz budžeta najnižu bruto platu i da ne budu otpušteni u masovnom broju. Mjere Vlade Republike Srpske su prilično dobre i dale su rezultate, jer tamo gdje je bio organizovan sindikat u realnom sektoru bilo je najmanje otpuštanja radnika i kršenja radničkih prava”, rekla je Mišićeva.
Ona je navela da je od marta prošle do aprila ove godine u Republici Srpskoj oko 30.000 radnika ostalo bez posla, među kojim je najviše onih koji su bili zaposleni na određeno vrijeme, te radnika koji su proglašeni tehnološkim viškom jer više nije bilo posla.
“Otpuštanje radnika za vrijeme pandemije virusa korona paralelno je pratilo i zapošljavanje nekoliko hiljada radnika više nego što je otpušteno, tako da kretanje i dinamika tržišta rada nije stala”, naglasila je ona.
Mišićeva je rekla da je, zahvaljujući Savezu sindikata Republike Srpske, došlo do izmjene Zakona o posredovanju pri zapošljavanju, kojom je Zavod za zapošljavanje povećao najmanji iznos naknade od 406 KM, a najveći do nivoa prosječne plate, te je produžen rok primanja te naknade.
U prvomajskoj poruci radnicima, Mišićeva je istakla da Republika Srpska ima dobre, odgovorne i solidarne radnike koji su na svojim leđima iznijeli i nose teret pandemije virusa korona.
“U određenim djelatnostima radnici su čak rizikovali vlastite živote da bi sačuvali zdravstveni sistem, prosvjetni radnici su učili nove tehnologije rada da ne bi stao proces obrazovanja učenika. Radnici u realnom sektoru su sa strahom i maskama išli da rade u firme, rizikujući zdravlje. Svi radnici su uz punu odgovornost dali svoj maksimum prema poslodavcu i Republici Srpskoj”, naglasila je Mišićeva.
Ona je zaključila da to moraju da cijene Vlada Republike Srpske i poslodavci tako što će stvoriti bolje uslove rada, te da se u maju moraju povećati radničke plate jer to radnici Republike Srpske i zaslužuju.