BEOGRAD – Startapi u regionu privlače sve veću pažnju svjetskih investitora, a njihova vrijednost iz godine u godinu raste.
To ne treba da čudi jer su startapi pokretači inovacija, samim tim i novih rješenja koja se primjenjuju u privredi i ekonomiji. Njihov značaj je utoliko veći što uglavnom pružaju šansu mladima da svojim idejama i njihovom realizacijom naprave dobar biznis.
Tehnološki startapi su posebno zanimljivi, jer živimo u svijetu gdje je svakodnevni život postao nezamisliv bez neke vrste tehnologije.
Jedna od rastućih startap kompanija u regionu, koja se bavi razvojem rješenja zasnovanih na vještačkoj inteligenciji, je i slovenački QLECTOR. Ovaj startap nastao je kao zajedničko ulaganje spin-outa Instituta „Jožef Stefan” i multinacionalne grupe Kolektor.
„Startap je osnovan 2018. godine i od tada je uspješno razvio rješenje za proizvodna preduzeća koje se već implementira kod kupaca u Sloveniji, Bosni i Hercegovini, Srbiji, Austriji, Nemačkoj i Južnoj Koreji“, kažu za Biznis.rs iz ove kompanije i ističu da je njihov glavni proizvod QLECTOR LEAP – AI platforma za usmeravanje proizvodnje koja povezuje planere, logističare i menadžere proizvodnih odjeljenja u kreiranju, održavanju i realizaciji plana.
„QLECTOR LEAP je odgovor na izazove koje proizvodne kompanije ne uspevaju da riješe postojećim pristupima i metodama. Koristeći metode vještačke inteligencije on automatski gradi digitalnog blizanca proizvodnog pogona, na osnovu istorijskih podataka iz postojećih IT sistema kao što su ERP i MES. QLECTOR LEAP prikuplja podatke u realnom vremenu, analizira ih u kontekstu digitalnog blizanca i obezbjeđuje kreiranje realnog plana proizvodnje, predviđanje događaja u proizvodnom procesu i obavještavanje zaposlenih“, objašnjavaju iz QLECTORA.
I naši sagovornici se slažu da je startap okruženje u regiji postalo napredno i znatno bolje razvijeno.
U regionu postoji više takozvanih „unicorna“ – „jednoroga“ (Outfit7, Rimac, Infobip), što takođe pokazuje da je interesantan za strane investitore i da ove kompanije ne moraju tradicionalno da se sele u druge zemlje.
Očigledno, ekonomsko okruženje je dovoljno atraktivno za investitore i istovremeno omogućava priliv kvalitetnog, inovativnog kadra za tehnološki napredne projekte.
Ekonomska kriza, inflatorni pritisci, neizvjesnost u poslovanju koja se prelila iz prošle u ovu godinu, mogu da stvore i određene probleme u startap svetu. Iz QLECTOR-a kažu da je ova kriza mač sa dvije oštrice.
„S jedne strane, kompanije stežu kaiš, a time i troškove, što znači da su zahtjevnije i opreznije kada ulažu u B2B softver. Bez obzira na to što je transformacija u pametnu fabriku jedna od paradigmi digitalizacije, ovakvi projekti mogu biti gurnuti na marginu tokom krize. Sa druge, ovo je prilika za naš proizvod jer pomažemo kompanijama upravo u ovoj oblasti, odnosno boljim korišćenjem sredstava, smanjenjem zagušenja, smanjenjem zaliha utičemo na poslovni rezultat“, ističu oni i navode da kao tehnološki startap u budućnosti žele da postignu još viši rast.
„U oblasti proizvoda nastavićemo da razvijamo dodatne funkcionalnosti koje će u najvećoj mjeri pomoći u postizanju ciljeva koje imaju naši kupci. Svakako želimo da razvijemo QLECTOR LEAP u pravcu koji korisnicima donosi najveću vrednost. Naš poslovni model je SaaS, tako da je zadovoljstvo kupaca jedan od ključnih faktora koji utiče na razvojne planove. Razvoj poslovanja biće usmjeren uglavnom na prodor na tržišta regiona DACH (Nemačka, Austrija, Švajcarska) i SAD. Jedna od ključnih aktivnosti je i razvoj mreže partnera, sistem integratora i konsultantskih kuća koje mogu učiniti proizvod skalabilnim sa stanovišta prodaje i implementacije“, kažu iz QLECTOR-a.
Photomath čeka potvrdu Evropske unije
Nedavno je američki IT gigant Google saopštio da kupuje kupuje jedan od najpoznatijih hrvatskih startapa – aplikaciju Photomath. Kako je prenio Reuters, dogovor je sklopljen, a kupovinu mora formalno da potvrdi regulatorno tijelo Evropske unije. Rok za odluku je 28. mart.
„Potvrđujemo da smo sklopili ugovor o kupovini još u maju 2022. godine, što je podložno regulatornom pregledu“, rekao je portparol američke kompanije.
Najpopularnija hrvatska mobilna aplikacija Photomath koristi se za prepoznavanje i rješavanje matematičkih problema uz upotrebu kamere mobilnog telefona. Do sada ima oko 220 miliona preuzimanja, a poznata je i po tome što ju je pokrenuo Sabol, kao jedan od najpoznatijih startap preduzetnika u zemlji i to izdvajanjem iz kompanije Microblink.
Ova aplikacija nastaviće da se razvija jer je nedavno objavljeno i da su Sabol i njegovi partneri osigurali 23 miliona dolara za dalji razvoj. Ovaj preduzetnik je tom prilikom istakao da je njegovo i učešće drugih osnivača u firmi oko 50 odsto, ali da se ulaskom novih ulagača postepeno smanjuje, prenio je Index.hr i dodao da je za sedam godina od pokretanja u preduzeće investirano 40 miliona dolara.
Na listi Financial Timesa 1.000 najbrže rastućih kompanija u Evropi 2023, zagrebačka startap kompanija Aircash je na 13. mjestu sa godišnjom stopom rasta od 295,7 odsto u 2021. godini, prenosi Croatiaweek.
Prema podacima Financial Timesa, Aircash, koji je osnovan 2015. godine, imao je prihod od nešto više od 12,1 milion evra u 2021. godini. Aircash je prvi hrvatski novčanik za više valuta i izdavalac pripejd kartice Aircash Mastercard. U Hrvatsku mogu da prenose novac iz cijelog svijeta i tamo gdje nema bankomata.
Od značajnih hrvatskih startapa izdvaja se i Make IT Easy, tehnološki startap čije je mobilityONE rešenje utemeljeno na oblaku. Tu je i startap CircuitMess, koji proizvodi zabavne elektronske uređaje poput STEM igračaka za učenje, koje su dostupne i na američkom tržištu.
U proseku potrebne dve do tri godine da startap napravi profit
Prema startap statistici koju je objavio sajt Demandsage, 90 odsto startapa širom svijeta propada. Nedostatak potražnje za proizvodima je glavni razlog neuspjeha, a u prosjeku je potrebno dve do tri godine da startapi ostvare profit.
Oko 61 odsto startapa nudi B2B rešenja, dok samo 39 procenata startapa nudi B2C rešenja širom ij. Severna Amerika ima najveći broj „jednoroga“, a slijede Azija i Evropa.
Sjedinjene Američke Države su zemlja sa najviše startapa do 2023. godine. Bytedance je najvrijedniji startap na svijetu sa iznosom od 275 milijardi dolara. Indija ima treći po veličini startap ekosistem na svetu, a Byju’s je među 15 najboljih jednoroga na svijetu.
Startapi oko blokčejna, e-trgovine, vještačke inteligencije i Fintech brzo rastu, ali 40 procenata startapa propadne, uglavnom zbog nedostatka potreba tržišta. Čak 15,4 odsto američke populacije je uključeno u startape.biznis.rs
