ŽENEVA, U razvijenim zemljama plate su zbog krize opale tokom 2011. godine, što i u tim zemljama povećava opasnost od socijalnih nemira, saopštila je Međunarodna organizacija rada (MOR).
U razvijenim zemljama plate su u odnosu na 2010. godinu opale za 0,5 odsto, dok su u nekim zemljama, među kojima su azijske, povećane za pet odsto.
U čitavom svijetu plate su 2011. – uprkos smanjenju privrednog rasta – porasle za 1,2 odsto, ali su 2010. porasle za 2,2 odsto, a 2007. za 3,0 odsto, kaže MOR, organizacija koja okuplja države, poslodavce i sindikate.
Iako plate nominalno rastu, opada njihov udio u ukupnom prihodu, te i udio zaposlenih, a raste udio profita – prihoda samih firmi i njihovih vlasnika.
Zbog toga MOR upozorava da bi moglo doći do socijalnih nemira, pošto je nezadovoljstvo među stanovništvom sve veće. Ta organizacija upozorava da je nužno da se plate povećavaju u istom ritmu kao i produktivnost, a posljednjih godina nije tako: produktivnost rada raste mnogo brže, nego plate.
Po posljednjim podacima, produktivnost je u razvijenim zemljama od 1999. godine rasla dva puta brže nego primanja.
Jedini izuzetak je Grčka gdje su prije početka krize 2008. godine, plate rasle brže nego produktivnost. U toj zemlji primanja su, međutim, tokom 2010. i 2011. godine smanjena za 15 procenata.
“Ne može se ne zaključiti, na socijalnom i političkom planu, da plate i druga primanja više nisu pravedne koliko bi trebalo”, izjavio je direktor MOR Gaj Rajder na konferenciji za štampu.
MOR uz to apeluje da se u svim zemljama uvedu minimalne plate, kako bi se smanjilo siromaštvo među zaposlenima. “Minimalne plate doprinose da se zaštite zaposleni koji su loše plaćeni i kako bi se spriječilo dalje smanjenje njihove kupovne moći”, rekao je Rajder.
Po izvještaju MOR, “stotine miliona zaposlenih u zemljama u razvoju zarađuju manje od dva dolara dnevno”. U SAD siromašni radnici čine 7,0 odsto ukupnog broja zaposlenih, a u Evropi procenat više, 8,0 odsto.
Međunarodna organizacija za rad naglašava da postoje i značajne razlike u platama među zemljama.
Na Filipinima jedan radnik zarađuje po satu 1,40 dolara, u Brazilu 5,50, u Grčkoj 13, u SAD 23,30, a u Danskoj 35 dolara. Od početka krize u Grčkoj je tzv. minimalac smanjen za 22 odsto, po zahtjevu stranih povjerilaca koji svoju pomoć uslovljavaju time što od Vlade zahtjevaju i takve mjere štednje. Beta
