PARIZ, Mnoge industrijske razvijene zemlje svijeta suočene su sa najvećim ekonomskim padom u proteklih četvrt vijeka, upozorila je Organizacija za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD), predviđajući da će SAD, Evropa i Japan dogodine imati negativnu stopu privrednog rasta.
OECD, čije se sjedište nalazi u Parizu, procenjuje da će 30 zemalja – članica Organizacije koje obuhvataju oko 60 odsto svjetske ekonomije, naredne godine zabilježiti negativnu stopu privrednog rasta od prosječnih minus 0,4 odsto.
Eksperti OECD istovremeno predviđaju za iduću godinu negativnu stopu rasta u SAD od 0,9 procenata, zoni evra od minus 0,6 i Japanu 0,1 procenat.
Članice OECD-a bi mogle da se nadaju blagom privrednom usponu tek u posljednjoj godini ove decenije. Tada bi privreda SAD trebalo da raste po stopi od 1,6 odsto, a zone evra i Japana za 1,2 i 0,6 procenata.
Nezaposlenost bi u narednom, kriznom razdoblju, sudeći prema procjeni OECD-a, trebalo da se uveća, dok će cijene kuća nastaviti da padaju u mnogim zemljama, izazivajući nestabilnost u bankarskom sektoru i nove dužničke probleme.
“Mnoge zemlje su na ivice recesije koja se nije pojavila od ranih osamdesetih godina (prošlog veka)”, upozorio je šef ekonomista OECD-a Klaus Smit – Hebel.
“Broj nezaposlenih u OECD-u bi mogao da se uveća na oko osam miliona tokom naredne dve godine”, rekao Smit – Hebel, dodavši da će se zbog toga stopa nezaposlenosti u Organizaciji povećati tokom 2010. na prosječnih 7,25 odsto, prema 5,5 procenata početkom ove godine.
Mnoge zemlje Organizacije već su suočene sa opadajućom i negativnom stopom rasta, ističe se u izvještaju OECD -a i navodi da se takva kretanja bilježe u Velikoj Britaniji, Islandu, Mađarskoj, Irskoj, Luksemburgu, Turskoj i Španiji, dok neke brzo rastuće ekonomije, kao što su kineska, ruska, indijska i brazilska, sada bilježe niže stope privredne ekspanzije nego prije izbijanja globalne finansijske krize.
OECD je podržao ideju da nacionalne vlade putem realizacije stimulativnih programa rade na oživljavanju privredne aktivnosti i prevazilaženju štetnih posljedica globalne finansijsko – kreditne krize.
“U normalnim okolnostima monetarne mjere, prije nego fiskalne politika, trebalo bi da budu izabrane kao instrument za makroekonomsku stabilizaciju. Ali, ovo nisu normalna vremena”, ockenio je Smit – Hebel, ukazavši da bi centralne banke takođe trebalo da olabave vlastite kamatne stope u narednom razdoblju.
Izgledi za buduću finansijsku stabilizaciju su se takođe pogoršali, navodi se u najnovijoj analizi OECD-a i ukazuje da će se budžetski deficit na nivou cijele Organizacije uvećati na 3,8 odsto od vrijednosti ostvarenog bruto domaćeg proizvoda (BDP) u 2009. i 4,1 procenat u 2010. godini.
Ove godine zemlje-članice OECD imaće, prema najnovijoj procjeni ekonomista Organizacije, osjetno niži deficit budžeta koji neće premašiti 2,5 odsto vrijednosti očekivanog BDP -a.
Eksperti Organizacije posebno ukazuju na vrlo “nepovoljnu situaciju” u javnim finansijama SAD, koje su u grupi zemljama OECD “sa najvećim dužničkim problemima.”
SAD i Evropa su najviše pogođene tekućom finansijskom krizom, zbog postojećih ogromnih dugova njihovih finansijskih organizacija, navodi se u analizi OECD-a i podsjeća da je kriza začeta nakon kraha američkog tržišta drugorazrednih hipotekarnih kredita.
Negativni efekti te krize, koja traje više od godinu dana, sada su vidljivi i u realnom sektoru ekonomije, jer su korporacijske investicije u padu ili su potpuno obustavljene, broj radnih mjesta se smanjuje, a potrošačka tražnja je sve niža, zaključuje se u analizi OECD – a.
Razvijene zemlje u recesiji
