BANJALUKA – Republika Srpska ima odlične prirodne uslove za kozarstvo, ali je problem što nema organizovane proizvodnje kozjeg mlijeka i niko ga u RS ne otkupljuje, potvrdili su u udruženjima kozara i uzgajivači koza.
“Ishrana i održavanje koza su jednostavni i mi želimo time da se bavimo, ali je problem što na našem tržištu nijedna firma ne otkupljuje kozje mlijeko”, rekao je Dragan Santrač, predsjednik Upravnog odbora Udruženja uzgajivača ovaca i koza “Kozara”.
Santrač kaže da se uzgoj koza ne razlikuje mnogo od uzgoja ovaca, ali da je duplo unosniji posao te ističe da se tim poslom malo ko bavi jer nema organizovanog otkupa kozjeg mlijeka.
Spasoje Čamur, predsjednik Udruženja kozara jugoistočne RS, pojašnjava da broj kozara u RS stalno varira jer je kozarstvo još u povoju.
“Ljudi često počnu time da se bave i nakon par godina odustanu, a imamo odlične prirodne uslove za uzgoj koza”, kazao je Čamur.
Miroslav Klječanin, uzgajivač koza s farme “Mons produkt” na planini Očauš, u opštini Teslić, kaže da se kozarstvom bavi godinama, a da trenutno ima 210 grla.
“Pravimo četiri vrste domaćeg kozjeg sira, kozje mlijeko, surutku, jogurt, kozji krem sir, a kilogram polutvrdog sira je 20 KM. Za jednu krišku polutvrdog sira treba od osam do deset litara mlijeka. Prodajemo i flaširano kozje mlijeko i jogurt”, rekao je Klječanin.
Ističe da je najveći problem što osim manjih podsticaja koje dobija od Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS nema drugu pomoć te da nikog ne interesuje napredak ove grane stočarstva.
“Kozarstvo je zapostavljeno, jer niko ne vodi računa o tome. Ovo nije lak posao, posebno kada ste sami bez pomoći u tome. Ako želimo da kozarstvo zaživi kod nas potrebna nam je pomoć”, istakao je Klječanin.
Pozitivan primjer da uzgoj koza može biti lijep i unosan posao pokazali su na farmi koza “Nana Kaas” u selu Jelićka.
Dario Lemić, jedan od uzgajivača s farme “Nana Kaas”, kaže da trenutno na farmi imaju 59 koza, a da od kozjeg mlijeka prave polutvrdi domaći sir, jogurt i sladoled.
“Naši proizvodi se prodaju na farmi, ne prodajemo po marketima, ali prodajemo restoranima i dosad smo jednu turu polutvrdog kozjeg sira izvezli u Srbiju”, rekao je Lemić.
Dodaje da su proizvodi od kozjeg mlijeka skuplji jer, osim što su zdraviji, za kilogram polutvrdog sira potrebno je oko 13 litara mlijeka.
“Koze optimalno daju oko tri litra mlijeka, zbog čega je jedan kilogram našeg sira 40 KM. Prošle godine smo prodali oko 450 kilograma polutvrdog kozjeg sira”, objasnio je Lemić.
Podsticaji
Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS ove godine daje podsticaje za uzgoj priplodnih koza i ovaca u ukupnom iznosu od 800.000 KM, što je za 22 odsto više u odnosu na trogodišnji prosjek.
Pravo na premiju za uzgoj kvalitetno priplodnih koza imaju korisnici podsticaja čije osnovno stado ima minimalno 25 koza, i to do 10 KM po grlu iz domaćeg uzgoja i 30 KM za nabavljena grla, a jedan korisnik može dobiti podsticaj od ukupno 20.000 KM.
Takođe, proizvođači imaju pravo na premiju za proizvedeno i prodato kozje mlijeko, gdje ostvaruju 0,30 KM po litru. Nezavisne novine
