NJUJORK, Isuviše niska inflacija predstavlja u Evropi sve veći problem, smatra američki ekonomista Pol Krugman.
On zemljama Starog kontinenta preporučuje da teže umjerenom rastu inflatorne stope kako bi izbjegle deflaciju i zaoštravanje privredne krize.
Bazna inflatorna stopa je lani u zemljama EU bila svega 0,8 odsto, što je osjetno niže od ciljanog dvoprocentnog nivoa koji je utvrdila Evropska centralna banka.
Krugman tvrdi da je umjerena inflacija može, u savremenim privredama, biti korisna prvenstveno zbog pozitivnog dejstva na tražnju i ponudu.
Umjerena inflacija ublažava problem super-niskih i bezmalo nultih kamatnih stopa u najrazvijenijim zemljama, tako što te interesne stope ne mogu postati negativne već realne, navodi Krugman u svom blogu koji objavljuje Njujork tajms.
Podnošljivo visoka inflacija ne čini, prema mišljenju Krugmana, tako oštrim i problem neelastičnosti nominalnih zarada, jer se ljudi krajne negativno odnose prema politici smanjenja plata i to postaje, u mnogim ekonomijama, sve veći problem.
Takav problem sada je aktuelan u SAD, ali je u Evropi još više izražen, objašnjava Krugman koji važi za pristalicu poznatog britanskog ekonomiste Džona Kejnza, čija teorija zagovara znatno veću ulogu države kada ekonomija neke zemlje zapadne u krizno stanje.
“Tamo (u Evropi) je fiskalna politika bila snažno usmjerena na smanjenje rashoda i to je na kraju dovelo do situacije da se problemi mogu rješavati jedino monetarnom politikom”, ističe Krugman.
On, za razliku od nekih evropskih zvaničnika koji smatraju da je privredna kriza u evrozoni i cijeloj EU već prošla, ne misli tako i predviđa da će se Evropa i dalje suočavati sa razornim posljedicama velike finansijske krize koja je izbila u ljeto 2008. godine, poslije sloma hipotekarnog tržišta u SAD.
Komentarišući stav američkog ministarstva finansija da je visok trgovinski suficit Njemačke štetan za svjetsku privredu, Krugman kaže da se ne slaže sa ocjenom zvaničnika u Berlinu koji tvrde da taj “spoljnotrgovinski višak predstavlja dokaz visoke konkuretnosti njemačke privrede i kvaliteta proizvoda koje vodeća evropska ekonomija nudu globalnom tržištu”.
Krugman tvrdi da je njemačka politika zasnovana na jednostavnoj formuli – “više štedjeti, a manje trošiti” – štetna jer prije svega iscrpljuje ekonomije ostatka evrozone i cijele EU u kojima Njemačka ima dominantan položaj.
Njemačka zaista sebe vidi kao dobar primjer, a njeni zvaničnici vjeruju da će svima biti bolje ako slijede njihovu ekonomsku politiku, kaže Krugman, uz napomenu da nije realno stvaranje globalne privrede u kojoj bi svi imali trgovinske suficite.
Američki ekonomista zbog toga smatra da Njemačka mora preispitati svoju sadašnju ekonomsku politiku, zasnovanu na štednji i ograničenju rasta zarada, kako bi povela više računa i o interesima svojih partnera u Evropi, ali i širom svijeta. Tanjug
