BANJALUKA – Čak 39,2 odsto ispitanika smatra da im se životni standard pogoršao u vrijeme pandemije, pokazalo je sociološko istraživanje “Stavovi građana RS o porodičnim i društvenim promjenama izazvanim pandemijom kovida-19”.
Pritom 14,5 odsto ispitanika reklo je da je neko od članova njihove porodice ostao bez posla usljed pandemije.
Istraživanje je, od 27. aprila do 5. maja, sprovela grupa sociologa (dr Ranka Perić Romić, dr Duško Trninić, dr Nemanja Đukić i dr Aleksandar Janković) sa Fakulteta političkih nauka Univerziteta u Banjaluci, a uzorkom su obuhvatili 1.148 punoljetnih građana iz 40 lokalnih zajednica RS, od čega je četvrtina iz Banjaluke.
“Kad su u pitanju posljedice pandemije na globalnom nivou, najveći dio ispitanika (66,4 odsto) smatra da će ekonomske posljedice biti najteže – rast nezaposlenosti, pad ekonomskih aktivnosti i investicija“, navedeno je u ovom istraživanju.
Pritom 19,7 odsto ispitanika smatra najtežim socijalne posljedice – nemogućnost slobodnog putovanja, druženja, okupljanja na većim skupovima.
Osim toga, 8,5 odsto ispitanika izdvaja posljedice po mentalno zdravlje ljudi usljed pretrpljenog straha i gubitka bližnjih u pandemiji.
“Na ličnom planu, ispitanici ističu ekonomske posljedice koje je po njihova domaćinstva ostavila pandemija. Tako 39,2 odsto ispitanika smatra da im se životni standard pogoršao u vrijeme pandemije“, naveli su autori istraživanja.
Docent Janković, koji je jedan od autora istraživanja, kaže u izjavi za “Nezavisne novine” da je sigurno da je u više od 10 odsto porodica neko, vjerovatno privremeno, ostao bez posla (ugostiteljstvo, turizam, zanati…) te da će se situacija, kako pretpostavlja, brzo normalizovati.
“Predviđanja za budućnost je teško dati. Vidjeli smo da je dobar dio ispitanika rekao da im se pogoršao životni standard“, naveo je Janković te dodao da ljudi ne strahuju samo zbog posla te ekonomske situacije koja će biti lošija nego prošle godine, nego i zbog zdravstvenih posljedica itd.
Istraživanje se bavilo i porodičnim odnosima. U 82 odsto porodica se u vrijeme pandemije više vremena provodi u zajedničkim aktivnostima. U 74 odsto porodica članovi porodice više brinu jedni o drugima. Ipak, postoje i porodice u kojima su odnosi tokom pandemije poremećeni.
“U svakoj petoj porodici došlo je do otuđenja, jer ‘svako obavlja svoje aktivnosti, ne obraćaju pažnju jedni na druge’. Prisutna je i psihička napetost, 18 odsto ispitanika izjavljuje da su ‘na ivici nerava’. Stoga ne čudi što u 20,6 odsto porodica češće ulaze u međusobne prepirke i svađe“, navode autori istraživanja.
Bavili su se i ekološkim aspektima pandemije, pa je 56,5 odsto ispitanika navelo da smatra da je “pandemija posljedica negativnog uticaja čovjeka na životnu sredinu”, a čak 61,4 odsto smatra “da je vještački izazvana, nije nastala prirodnim putem”.
Pritom se trećina ispitanika slaže sa stavom “da je pandemija obična izmišljotina i da se što prije treba vratiti u normalno stanje”. To ne znači da oni negiraju postojanje pandemije itd., nego smatraju da je njena opasnost prenaglašena.
Čak 72,6 odsto ispitanika smatra “da je moguće da veliki broj smrtnih slučajeva širom svijeta, kod kojih su pacijenti bili zaraženi virusom korona, zapravo nije nastao od korone već od drugih bolesti”.
Taj stav je, ipak, nekonzistentan sa stavom koji je prisutan kod 40 odsto ispitanika “da je pandemija najveće zlo koje se desilo čovječanstvu u proteklih 100 godina”, kao i zlokobnom slutnjom prisutnom kod 38,3 odsto ispitanika “da čovječanstvo, što se tiče pandemije, tek čeka najgore”.
Građani imaju podijeljene stavove i o mjerama koje se preduzimaju u cilju sprečavanja širenja pandemije. Recimo, 72,5 odsto ih smatra da će, “ukoliko se pridržavamo zaštitnih mjera, broj žrtava od korona virusa biti najmanji mogući”.
Mišljenja su podijeljena kad je u pitanju vakcinacija protiv virusa korona, jednog dana kada bude pronađena vakcina – 34,6 odsto ispitanika podržava obavezno vakcinisanje, dok je 42,4 odsto protiv.
Sa tvrdnjom da “javne ličnosti, poput Novaka Đokovića, i drugih, ne treba javno da iznose svoje mišljenje o vakcinisanju protiv kovida i da o tome treba da pričaju isključivo stručnjaci” slaže se 53,5 odsto ispitanika, dok je 28,3 odsto protiv.
Nezavisne novine
