PARIZ – Pojedini evropski izvoznici počinju brinuti zbog jačanja evra koji je nakon izbora Donalda Trampa za američkog predsjednika bio blizu pariteta prema dolaru da bi se u međuvremenu približio nivou od 1,18 dolara.
Prošle srijede evro je poskočio na najviši nivo od prve polovine januara 2015. godine, od 1,1910 dolara, da bi se u petak poslijepodne spustio na 1,1770 dolara.
Jaka zajednička evropska valuta mogla bi nagristi dobit evropskih kompanija snažno orijentiranih na izvoz, posebno onih u Italiji i Francuskoj.
„Strahuje se da jak evro počinje uticati na poslovne rezultate evropskih kompanija, to se počinje primjećivati u rezultatima za ovo tromjesečje“, kazao je za agenciju AFP William Hamlyn iz Manulife Asset Managementa.
Mnogi analitičari i dalje smatraju da osnovni ekonomski pokazatelji idu na ruku evru u poređenju sa slabim dolarom i anemičnom funtom koja je pod pritiskom još od prošlogodišnje odluke Britanaca o izlasku iz Evropske unije.
Jak evro takođe različito utiče na kompanije u pojedinim zemljama. Tako Njemačka, najveća evropska privreda, zasada nema razloga za zabrinutost, napominje ekonomist Berenberg Banka Holger Schmieding, napominjući da je evro još daleko od dugoročnog ravnotežnog kursa od 1,23 dolara za evro.
Samo četvrtina njemačkog izvoza fiksirana je za dolar, podsjeća Ilja Nothagel, stručnjak za međunarodnu ekonomiju pri njemačkoj trgovinskoj komori DIHK.
Italija bi bila najteže pogođena jačanjem evra, ističe Ludovic Subran iz Euler Hermesa.
„Ako se kurs dolara prema evru stabilizuje na sadašnjem nivou, bićemo u nepovoljnom položaju“, priznaje potpredsjednica za međunarodne odnose u talijanskom udruženju poslodavaca Confindustria Licia Mattioli.
„To bi uticalo na naš kompletni izvoz, koji je u proteklih nekoliko godina porastao kada je riječ o Americi. U razmjeni sa SAD-om izvoznici smo u čitavom nizu sektora, modnom, modnih dodataka, dragulja, hrane, automobila, mašina“, nabraja.
Profesorica ekonomske politike na Politehničkoj školi u Milanu Lucia Tajoli ističe pak da evro nije “superjak” i smatra da talijanski izvoz može podnijeti određeni pritisak s obzirom na rast u proteklim godinama.
„Mogu podnijeti blagi pritisak ali ne izvanredno snažan“, kazala je za AFP.
Kada je u pitanju Francuska, jačanje evra “snažno će se osjetiti u određenim sektorima, poput vazduhoplovstva”, procjenjuje Subran, dodajući da su velika preduzeća, sa značajnim udjelom u ukupnom izvozu, pokazala da se mogu uspješno prilagoditi jačanju evra.
Španiju trenutno ne brine jaki evro jer dvije trećine njenog izvoza odlazi u ostale članice Evropske unije. Jačanje zajedničke valute moglo bi zakočiti njen izvoz u zemlje izvan EU, koji je u prvih pet mjeseci ove godine porastao pet posto u odnosu na isto lanjski period, napominje AFP.
Jačanje evra prati zahuktali ekonomski oporavak evrozone u cjelini.
„Mnogi danas smatraju evrozonu zonom stabilnosti“, konstatuje u razgovoru za AFP ekonomist u Natixisu Philippe Waechter.
Ekonomija 19-člane evrozone porasla je u drugom tromjesečju 0,6 posto, nakon 0,5-postotnog rasta u prva tri ovogodišnja mjeseca, objavio je EUROSTAT.
Na godišnjem nivou aktivnosti su u drugom tromjesečju porasle 2,1 posto, utvrdili su u evropskom statističkom uredu.
„U cjelini gledano, ekonomija eurozone zaokružila je prvu polovinu godine u vrlo dobrom stanju i čini se da je na dobrom putu da i u ostatku 2017. godine zabilježi stabilan rast“, zaključuje analitičar ING-a Bert Colijn. Hina
