VAŠINGTON, Neuspješna politika SAD na Bliskom Istoku, uspon Kine i pad ekonomske legitimnosti dolara, kao svjetske rezervne valute, mogu da dovedu do zalaska američke hegemonije – smatra ekonomista analitičkog centra Kraljevski institut “Elkano” Migel Iglesijas.
Dolar se nalazi na silaznoj putanji. To ilustruju i cifre – u posljednjoj deceniji smanjeno je prisustvo dolara u rezervama centralnih banaka u svijetu.
Tokom 2014. godine obim globalnih dolarskih rezervi pao je ispod psihološke granice od 60 odsto, što je najgori pokazatelj od 90-tih godina.
U vremenima kada je moć SAD dostigla vrhunac, rezerve američke valute premašivale su 70 odsto svjetskih rezervi – navodi Iglesijas za “El pais”.
Američka valuta, kao i svaki drugi monetarni sistem, zasnovana je na legitimnosti njenog eminenta – institucija koja emituje novac treba da posjeduje dovoljnu snagu kako bi osigurala njegovo dalje korišćenje i “monopol na primjenu nasilja”.
SAD su iskoristile svoj monopol na nasilje /kao svjetski policajac/ kao legitimnu osnovu za početak rata u Iraku, kao i za vrijeme globalne ekonomske krize 2008. godine, piše španski ekonomista.
Međutim, neuspjeh vojne kampanje u Iraku i aktuelna politika Vašingtona na Bliskom Istoku pretvaraju se u nevolju i nestabilnost u regionu, dovodeći u sumnju pravo SAD da osiguravaju korišćenje dolara pomoću statusa “svjetskog policajca”.
U prošlosti, u trenucima nestabilnog monetarnog sistema, SAD su se obraćale svojim saveznicima Japanu i Njemačkoj sa zahtjevom da promjene tekući makroekonomski kurs, kako bi ublažile posljedice po dolar.
Ali, Vašington to ne može da traži od Kine, koja ne zavisi od vojne protekcije SAD i smatra sebe za regionalnog lidera, koji je u stanju da prekine američku hegemoniju u Aziji.
Svi ovi faktori potvrđuju da slabljenjem vojne i ekonomske moći SAD – slabi i američki monetarni sistem.
Najvjerovatniji scenario jeste dalji pad dolara, uz jačanja drugih valuta: kineskog juana i evra, ako se uspije stabilizovati, zaključuje Migel Iglesijas.
