BANJALUKA – Svaki stanovnik Republike Srpske u prošloj godini bankama na njenom području u prosjeku je bio dužan 2.445 maraka po osnovu kredita i u odnosu na 2017. godinu svoj dug povećao je za 148 maraka, pokazuju podaci Agencije za bankarstvo Republike Srpske.
Do te cifre se dolazi kada se ukupna zaduženost stanovništva po kreditima banaka koje posluju u RS, a koja iznosi 2,86 milijardi KM, podijeli sa brojem stanovnika iz posljednjeg popisa, a to je 1.170.342.
Kada se u zbir uzmu i poslovnice iz Federacije BiH, dug iznosi gotovo tri milijarde maraka i veći je za šest odsto, ili 177,4 miliona KM, u odnosu na kraj pretprošle godine.
Ako se gleda namjena, u 73 odsto slučajeva su u pitanju krediti za opštu potrošnju, sa stopom rasta u 2018. godini od šest odsto.
Krediti za stambene potrebe iznosili su 653 miliona KM, ili 22% ukupnih kredita građanima, sa stopom rasta od 9% u odnosu na stanje na kraju 2017. godine (600,8 miliona KM).
Krediti za obavljanje djelatnosti građana iznose 150,2 miliona KM s istim učešćem od pet odsto u ukupnim kreditima kao i 2017. godine.
Kada su u pitanju krediti opšte potrošnje, najveće učešće imaju nenamjenski gotovinski, koji iznose 1,91 milijardu KM. Ostatak otpada na prekoračenje po računima, zaduženje putem kartica, kupovinu automobila i ostale kredite za opštu potrošnju.
Murisa Marić, iz Udruženja potrošača “Don” u Prijedoru, kaže da su građani prezaduženi, ali da bez kredita jednostavno ne mogu ispunjavati osnovne ljudske potrebe.
“Mislim da će svake godine iznos zaduženja biti veći, a da će rasti i broj ljudi koji se zadužuju jer se ovakav rast cijena ne može ispratiti povećanjem primanja za 30 maraka”, kaže ona i dodaje kako su nenamjenski krediti, po običaju, i najnepovoljniji kada je kamata u pitanju.
Prema njenim riječima, dok jedni pokušavaju da putem zaduživanja plate određene životne troškove, drugi dižu kredite kako bi zatvorili postojeće i tako produbljuju svoju agoniju.
Inače, bankarski sektor Republike Srpske u 2018. godini iskazao je neto dobit u ukupnom iznosu od 85 miliona maraka, što je za 12 odsto manje nego 2017. godine, kada je svih osam banaka iskazalo neto dobit u iznosu od 96,2 miliona KM. Jedna banka je u 2018. godini iskazala gubitak u iznosu od 10,8 miliona KM.
“Bankarski sektor Republike Srpske je stabilan i adekvatno kapitalizovan, a likvidnost i profitabilnost su na zadovoljavajućem nivou”, ocjenjuju u Agenciji za bankarstvo RS. Nezavisne novine
