BANJALUKA, Neophodno se fokusirati na privatizaciju u Repubilci Srpskoj (RS) da bi se taj proces doveo do kraja, jer do sada nisu ostvarena tri proklamovana principa – pravičnost, transparentnost i javnost – smatra predsjednik Odbora Narodne skupštine RS za praćenje i provođenje procesa privatizacije Dušan Stojičić.
On je danas na tematskoj sjednici Odbora, organizovanoj povodom deset godina privatizacije u RS, rekao da se postavlja pitanje kako privatizovati komunalna javna preduzeća koja su u vlasništvu opština i gradova, te istakao da to treba rješavati u komunikaciji sa predstavnicima lokalnih zajednica.
“Postavlja se i pitanje revizije procesa privatizacije i trenutak je i da se Vlada RS ozbiljno pozabavi ovim problemom. Komisija za reviziju privatizacije napravila je stotinjak izvještaja, ali još nemamo slučaj da je RS vratila u posjed efektivnu imovinu, koja je otuđena u ovom procesu”, naveo je Stojičić.
On je napomenuo da je set zakona o privatizaciji usvojen 1998. godine i ocijenio da se u javnosti privatizacija uglavnom vezuje za kriminal, korupciju i raslojavanje.
Direktor Investiciono razvojne banke RS /IRB/ Brane Stupar rekao je da je od početka privatizacije u RS ostvaren prihod od 1,71 milijardi KM od privatizacije 711 preduzeća ili 65 odsto od ukupnog broja.
“Od tog iznosa, 1,53 milijarde KM ili 89 odsto je plaćeno u gotovini, a preostali iznos od 11 odsto je plaćen kuponima stare devizne štednje”, naveo je Stupar, dodajući da su najznačajniji gotovinski prihodi ostvareni privatizacijom strateških preduzeća.
On je podsjetio da je 2006. godine stupio na snagu novi Zakon o privatizaciji po kojem je jedna od novina i ta da je cjelokupan preostali državni kapital u preduzećima u RS uključen u portfelj Akcijskog fonda RS, čije upravljanje, kao i uloga ovlaštenog prodavca je povjereno Investiciono-razvojnoj banci.
Stupar je naveo da je Investiciono-razvojna banka privatizovala 19 preduzeća, od čega četiri starteška metodom tendera, a kapital u ostalih 15 putem berze, i da su ostavreni privatizacioni prihodi od 15,45 miliona KM.
Prema njegovim riječima, u RS ima još 400 neprivatizovanih preduzeća, od kojih značajan broj godinama ne radi, ne posjeduje neophodna sredstva za obavljanje djelatnosti, te da se za takva preduzeća nameće potreba rješavanja njihovog statusa.
Pomoćnik ministra za metalnu, elektro i namjensku industriju RS Đuro Grbić govorio je o problemima privatizacije u preduzećima namjenske industrije, koja je ostala bez tržišta i postala neatraktivna za portencijalne kupce.
Profesor sa Univeziteta u Istočnom Sarajevu Aleksa Milojević ocjenio je da aktuelni model privatizacije vodi ka poptunom uništenju privrde, i da će uništiti industriju koja je osnovica njenog razvoja i rasta.
On je istakao potrebu da se sadašnji koncept privatizacije poništi i stvori koncept koji će omogućiti stvaranje korporativne svojine.