BEOGRAD, Nedjelju štednje, koja ove godine počinje 31. oktobra i traje u prvoj sedmici novembra, Srbija dočekuje sa rekordnim deviznim depozitima od 7,5 milijardi evra, što je oko 800 miliona evra više nego lani, ali su dinarski ulozi i dalje veoma malo zastupljeni – ispod 200 miliona evra – iako je i ove godine finansijski isplativije štediti u domaćoj valuti.
Ove godine, Narodna banka Srbije apeluje na banke da ne povećavaju kamate u Nedjelji štednje, jer bi posljedica većih kamata na depozite bila i veća interesna stopa na kredite i tom povodom guverner NBS Dejan Šoškić je u petak održao sastanak na kojem im je prenio svoje sugestije.
Šoškić je na tom sastanku ukazao da bi zadržavanje kamata za depozite na tekućem nivou i za banke bila dobra odluka, jer ih očekuju veći troškovi zbog primjene Zakona o zaštiti korisnika finansijskih usluga, ali i da, usljed globalne krize, mogu da računaju sa većom cijenom za strane izvore finansiranja.
Neke velike banke, poput EFG Eurobanke i Banke Inteza, već su saopštile da su pažljivo razmotrile sugestije guvernera NBS i da će ih poslušati, ali se ipak većina banaka još uvijek ne izjašnjava o tome.
Dinarska štednja u ovom trenutku, na srpskom bankarskom tržištu, ponovo isplativija od štednje u evrima, bez obzira što i dalje postoji rizik od promjene kursa.
Međutim, imajući u vidu dvostruko višu kamatnu stopu u odnosu na štednju u evrima i činjenicu da se na ostvarenu kamatu po osnovu dinarske štednje ne plaća porez, nameće se jasan zaključak da je dinarska štednja atraktivnija.
Uz te prednosti, dinarska štednja umanjuje i potrebu za konverzijom deviza, što je dodatni trošak od od dva do četiri procenta, a ne treba zaboraviti državne garancije za dinarsku štednju u protivvrijednosti 50.000 evra, što ovu vrstu ulaganja čini skoro potpuno bez rizika.
Bez obzira na deklarativna zalaganja i obećanja banaka, koje su dale ove nedjelje guverneru NBS, za očekivati je da će bar neke od njih jednokratno povećati kamate na depozite u Nedjelji štednje.
Istorijat Dana štednje
Svjetski dan štednje ustanovljen je 31. oktobra 1925. godina na skupu bankara iz 25 zemalja u Milanu, kada je osnovan Međunarodni institut za štednju. Istovremeno je ustanovljen Svjetski dan štednje koji od tada, na razne načine, obilježavaju prije svega banke.
Neki domaći analitičari prognoziraju da će se ponuđene kamate na depozite oročene u evrima, na rok od šest mjeseci, kretati od tri do šest odsto, do 12 mjeseci između 5,5 i 8,5 odsto, dok se za oročenje na više od 12 mjeseci očekuje godišnja kamata od sedam do devet odsto.