– Ukupne obaveze budžeta RS premašile sedam milijardi KM
– Na escrow računu samo 500 hiljada KM – Vlada nije vratila pozajmljenih 87 miliona KM
– I pored zahtjeva Poreske uprava Vlada neće „Farmlandu“ da ukine odgađanje poreza
– Šnjegota: Nedostatak novca najveći problem
BANJALUKA, Budžetski korisnici u RS u toku 2016. godine stvorili su za 118 miliona KM obaveze veće od raspoloživih sredstava, na esrow računu ostalo je još svega pola miliona KM, a pojedinim poreskim obveznicima prolongirani su rokovi plaćanja poreza iako nisu ispunjavali uslove za to.
Sve ovo utvrdila je Glavna služba za reviziju javnog sektora RS u reviziji konsolidovanog finansijskog izvještaja za korisnike budžeta RS.
„Budžetski korisnici u toku 2016. godine stvorili su obaveze veće od budžetom i kasnijim preraspodjelama odobrenih i raspoloživih sredstava minimalno za 118,1 miliona KM, od čega se 113 miliona odnosi na evidentirane obaveze, a pet miliona na neevidentirane obaveze Ministarstva prosvjete i kulture, što nije u skladu sa Zakonom o budžetskom sistemu RS“, navodi se u izvještaju i dodaje da su iskazane kratkoročne obaveze u najmanjem iznosu od 113 miliona KM dospjele za plaćanje zaključno sa 31. decembrom 2016. godine uključene u izvršenje budžeta iako nije obezbijeđen novac za njihovo izmirenje.
Ukupne obaveze budžeta RS na kraju prošle godine iznosile su 7,1 milijardu KM i u odnosu na prethodnu godinu veće su za 378,3 miliona KM ili za 5,61 odsto, uglavnom zbog povećanja dugoročnih i kratkoročnih finansijskih obaveza.
Od ukupnog iznosa obaveza na kratkoročne se odnosi 1,23 milijarde, a na dugoročne 5,8 milijardi KM.
Vlada produžava rokove vraćanja novca na escrow račun
Nalaz revizije pokazuje i da je poseban račun na kojem se nalazi novac od privatizacije i sukcesije državnog kapitala escrow račun skoro u potpunosti ispražnjen, odnosno na njemu je ostalo svega oko pola miliona KM.
„Na bankovnim računima posebnih namjena za sredstva privatizacije i sukcesije iskazano je stanje 500.377 KM (sredstva privatizacije 484.871 KM i sredstva sukcesije 15.506 KM)“, ističe se u izvještaju.
Na osnovu odluka Vlade RS značajan dio novca sa escrow računa u proteklim godinama dat je u vidu pozajmica i zajmova.
„Za pozajmice za koje nisu potpisani ugovori, odnosno nisu definisane osnovne odredbe pozajmljivanja, Vlada pojedinačnim odlukama prolongira rokove vraćanja. Na kraju prošle godine na escrow račun trebalo je da bude vraćeno 87 miliona KM“, ističe se u izvještaju.
Revizori su takođe utvrdili i da Ministarstvo finansija nije ukinulo rješenja o odgađanju poreskog duga za „Farmland“ i za „Farmland foods“ iz Nove Topole, iako je Poreska uprava dostavila obavještenja u kojima navodi da se ovi poreski obveznici ne pridržavaju uslova iz spomenutih rješenja odnosno da ne izmiruju obaveze. Istakli su i da Ministarstvo finansija i Ministarstvo industrije, energetike i rudarstva nisu sproveli preporuku revizora da sačine i podnesu Vladi na razmatranje cjelovit izvještaj o poslovanju preduzeća „Nikola Tesla“ odnosno o efektima ulaganja od 3,1 milion KM, kao i aktivirane garancije za otplatu kredita od IRB (pet miliona KM preko Banke Srpske).
Ukupan deficit budžeta sa svim fondovima prema nalazu revizije na kraju prošle godine bio je 175 miliona KM.
Glavni revizor RS Duško Šnjegota za CAPITAL kaže da je i ova revizija pokazala da je nedostatak novca najveći problem.
„Sve ove obaveze su unesene, na prvi pogled, potpuno regularno u sistem, ali u suštini one nisu mogle biti isfinansirane. To, samo po sebi, ne govori o finansijskoj nedisciplini, nego da se obaveze stvaraju i odobravaju određena prava i isplate, a nema novca da se to izmiri u zadatom roku“, kazao je Šnjegota.
On je istekao da bi jedno od rješenja bilo smanjenje tekuće potrošnje ili što je vjerovatno mnogo realnije, unutrašnji dug izdvojiti na jedno mjesto i odrediti načine kako ga servisirati u narednim godinama, a pojedinačne institucije rasteretiti tih obaveza koje su dobrim dijelom nastale po osnovu zakona o priznatim pravima.
„Naravno, ima i obaveza koje se, očigledno, nisu ni morale napraviti“, ocijenio Šnjegota.
CAPITAL: M. Čigoja