LISABON, (AP) – Lideri zemalja EU i Afrike nisu, poslednjeg dana samita u Lisabonu, uspjeli da se dogovore o novim međusobnim trgovinskim sporazumima.
Predsjednik Senegala Abduladže Vade je izjavio da je većina afričkih lidera, prisutnih na prvom samitu Afrika-EU u posljednjih sedam godina, odbacila prijedlog Unije o ugovorima o slobodnoj trgovini, poznatijim kao Evropski ugovori o partnerstvu /EPA/.
“Više puta je tokom plenarnog zasjedanja rečeno, a i jutros je ponovljeno: afričke države odbacuju EPA”, izjavio je Vade na konferenciji za štampu u Lisabonu, gde je samit održan.
Njegov ton je odslikao napetu atmosferu na završetku dvodnevnog skupa predstavnika 27 država EU i 53 članice Afričke unije, od kojeg se očekivalo da otvori novu eru bliskih odnosa između Evrope i Afrike.
Skup je, međutim, od samog početka bio opterećen ne samo ekonomskim, nego i političkim nesuglasicama učesnica.
Vade je rekao da su on i južnoafrički predsjednik Tabo Mbeki predvodili opoziciju prijedlozima Unije koji, kako je objasnio, “nisu u interesu Afrike”.
EU pokušava da do 31. decembra ove godine, kako je zatražila Svetska trgovinska organizacija, zamijeni dosadašnji sistem “preferencijalnih trgovinskih ugovora” sa bivšim kolonijama svojih članica, koji je na snazi posljednjih 30 godina, novim dogovorima.
Svjetska trgovinska organizacija ocijenila da je dosadašnji sistem nefer prema ostalim državama sa kojima Evropa trguje i protivan međunarodnim pravilima.
Pregovori bezuspješno traju već pet godina i evropski zvaničnici su se nadali da će na samitu biti učinjen pomak.
Tokom ranijih pregovora, afrički predstavnici su ocijenili da novi sistem neće doprinijeti njihovom većem pristupu evropskom tzržištu.
EU tvrdi da će ugovori doprinijeti jačanju međusobne trgovine i pomoći razvoju afričkih ekonomija.
Unija je takođe upozorila da će, za države sa kojima novi ugovor ne bude skplopljen do 31. decembra, 1. januara automatski prestati da važi sistem trgovinskih preferencijala i da će one od tada imati samo ograničen pristup na tržište “dvadesetsedmorice”.