ŠENZEN – Kineski grad Šenžen, koji je poznat po inovacijama i preduzetništvu, probio se među prva tri grada koji imaju najviše milijardera na svijetu posle Pekinga i Šangaja i našao se ispred Njujorka.
Prije tri godine, američki preduzetnik Raj Osval otputovao je u kineski grad Šenžen u ime klijenta. Bio je toliko impresioniran da je ostao i osnovao sopstvenu tehnološku kompaniju.
„Ne možete naći previše drugih gradova u Kini ili širom Azije koji zaista prihvataju inovacije kao što to čini Šenžen“, rekao je Osval, upoređujući svoje preseljenje tamo iz Kalifornije sa odlukom svog oca 1970-ih da napusti Indiju kako bi mogao da nastavi studije i karijeru u Sjedinjenim Američkim Državama.
Osval je opisao Šenžen, grad od 17,5 miliona stanovnika, kao mjesto ispunjeno „mladačkim optimizmom“.
Nekadašnje ribarsko selo, sada tehnološko središte poznato kao kineska Silicijumska dolina, pridružilo se Pekingu i Šangaju. Sada se smatra jednim od tri najveća grada na svijetu za milijardere, po prvi put ove godine ispred Njujorka.
Objavljena lista najbogatijih gradova
Prema Hurun Global Rich listi, godišnjoj rang listi koju je sastavila privatna kompanija sa sjedištem u Šangaju, Peking je dom najvećem broju milijardera na svijetu kojih je 144. Potom sledi Šangaj sa 121. U Šenženu ima 113 milijardera, dok u Njujorku 110. London se nalazi na petom mjestu sa 101.
Rastuća koncentracija bogatstva nije novost za ljude u Šenženu, koji je od prošle godine dobio osam milijardera.
„To je više kao poziv za buđenje za ostatak svijeta“, rekao je Rupert Hugeverf, predsjednik i glavni istraživač Hurun Reporta, kompanije koja stoji iza liste.
Iako rangiranje može da varira, on je rekao da sve veći broj milijardera u Šenženu odražava „mega trend“ kojim će privući više mladih preduzetnika u grad narednih godina.
„To je značajan pokazatelj odakle je Šenžen pošao i kuda ide“, rekao je on.
Kako je kineski grad postao atraktivan za milijardere?
Uspon Šenžena počeo je 1980. godine, kada je proglašen prvom specijalnom ekonomskom zonom Kine kao dio „reforme i otvaranja“ zemlje pod tadašnjim liderom Deng Sjaopingom. To je omogućilo gradu da eksperimentiše sa tržišnim kapitalizmom u nastojanju da privuče strane investicije. Od 1979. do 2021. bruto domaći proizvod Šenžena porastao je sa manje od 28 miliona dolara na skoro 475 milijardi dolara.
Danas je grad dom nekim od najvećih kineskih tehnoloških kompanija, uključujući telekomunikacionog giganta Huawei i internet konglomerat Tencent. Prošle godine je u Šenženu osnovano 2.500 novih državno priznatih visokotehnoloških kompanija, čime je ukupan broj porastao na 17.000, prema podacima lokalne vlade.
Takođe Šenžen je dio onoga što Kina naziva područjem Velikog zaliva, integrisanog ekonomskog i poslovnog čvorišta. Cilj je da poveže Šenžen sa osam drugih gradova u provinciji Guangdong sa kineskim teritorijama Hong Kong i Makao.
Heng Čen, vanredni profesor ekonomije na Univerzitetu u Hong Kongu, rekao je da je zamah Šenžena potpomognut dobrošlicom za preduzetnike.
„Struktura stanovništva je još uvjek veoma mlada u poređenju sa drugim super gradovima ili gradovima prvog reda u Kini, tako da je to jedan od razloga zašto je to veoma atraktivno mjesto“, rekao je on.
Pored toga, vladini zvaničnici u Šenženu „ulažu mnogo resursa, finansijskih sredstava da privuku vrhunske talente iz ostatka sijveta“.
Grad se takođe suočio sa velikim izazovima tokom pandemije korona virusa, posebno poslednjih nedjelja dok se Kina bori sa najgorom epidemijom u posljednje dvije godine. Vladina strategija nulte tolerancije oslanja se na zatvaranje granica, masovna testiranja i stroga zatvaranja. Ograničenja su izazvala kašnjenja u fabrikama u Šenženu, kao i u njegovoj luci, jednoj od najvećih na svijetu.
Tokom jednonedjeljnog zatvaranja u Šenženu prošlog mjeseca, vlasti su dale Apple dobavljaču ,,Foxconn Technology Group” dozvolu da ponovo pokrene neke proizvodne operacije koristeći sistem „zatvorene petlje“ koji je zahtijevao da zaposleni ostanu na lokaciji.
Uprkos finansijskim pritiscima pandemije, kineska ekonomija je nastavila da raste „delimično zato što su kineski gradovi veoma fleksibilni“, rekao je Šang-Džin Vei, profesor ekonomije na Columbia Business School i bivši glavni ekonomista Azijske razvojne banke.
Vei je takođe rekao da Šenžen nudi povoljne politike za visokotehnološke kompanije, kao što su poreske olakšice.
Prema izvještaju Hurun Global Rich-a, od 14. januara u svijetu je bilo 3.381 milijardera, što je neto povećanje od 153 u odnosu na prošlu godinu, a njihovo ukupno bogatstvo poraslo je 4 procenta na 15,2 triliona dolara. Od toga je 1.133 u Kini, a 716 u SAD. Kina je nadmašila SAD po broju milijardera u 2016.
Kineski milijarderi doživjeli velike gubitke
Kineski milijarderi su bili „teško pogođeni“ u protekloj godini, navodi se u izvještaju, usred regulatornog udara u oblasti tehnologije, obrazovanja i drugih industrija i vladine kampanje „zajedničkog prosperiteta“ koja promoviše ravnomerniju raspodjelu bogatstva.
Kina je prošle godine izgubila 160 milijardera, više nego bilo koja druga zemlja. Kolin Huang, osnivač platforme za e-trgovinu Pinduoduo, doživio je najveći gubitak bogatstva od 50 milijardi dolara pošto su akcije njegove kompanije koja je na berzi Nasdak pale. Ksu Jiain, predsjednik kompanije Evergrande Group koja se bavi razvojem imovine u sukobu, izgubio je više od 23 milijarde dolara jer njegova kompanija nastavlja da propušta rokove za plaćanje obveznica.
Zong Šanšan, osnivač kompanije za flaširanu vodu i piće Nongfu Spring, ostaje najbogatija osoba u Kini sa bogatstvom od 72 milijarde dolara. Osnivač BiteDancea Zhang Iiming, čija kompanija poseduje video aplikaciju TikTok, drugi je na listi sa 54 milijarde dolara. Odmah iza njega je Zeng Iukun, osnivač proizvođača baterija za električna vozila CATL, koji poseduje 53 milijarde dolara.
Poni Ma iz Tencenta i Džek Ma iz tehnološkog giganta Alibabe, dva najveća kineska biznismena, obojica su ,,ispali” iz prva tri najbogatija po prvi put od 2015. Poni Ma je pao na četvrto mjesto na listi pošto se njegovo bogatstvo smanjilo na 52 dolara milijardi, a sledi Džek Ma sa 37 milijardi dolara.
Listu milijardera i dalje predvodi Amerikanac
Nema kineskih milijardera u globalnoj top 10, koju predvodi izvršni direktor Tesle i SpaceX-a Elon Musk sa neto vrijednošću većom od 200 milijardi dolara. Hugeverf je rekao da je to djelimično zato što kineski milijarderi imaju tendenciju da vode poslove sa domaćim, a ne globalnim fokusom.
Indijski telekomunikacijski tajkun Mukeš Ambani bio je jedini Azijac na listi 10 najboljih u kojoj inače dominiraju SAD i Francuska. Međutim, on je menjao titulu najbogatije osobe u Aziji sa indijskim infrastrukturnim magnatom Gautamom Adanijem. Dvojica muškaraca, od kojih svaki prema izveštaju Huruna ima neto vrijednost od oko 100 milijardi dolara, takođe su se našli na Forbsovoj listi svjetskih milijardera koja je objavljena ove nedjelje i zauzimaju 10. i 11. mjesto.
