BANJALUKA, SARAJEVO – Situacija izazvana virusom korona zadala je snažan udarac i drvnoj industriji u BiH, što pokazuje podatak da joj je izvoz za devet mjeseci ove godine pao za oko 62,5 miliona KM u odnosu na isti period 2019.
Najveći udar, sudeći prema podacima Spoljnotrgovinske komore (STK) BiH, pretrpjeli su proizvođači parketa i ostalog profilisanog drveta, čiji izvoz je srezan za 17,3 miliona KM (sa 41,4 milion na 24,1 milion).
Opao je i izvoz ploča i furnira, sa 57,7 miliona, na 50,1 milion KM. Jedini porast, kada govorimo o izvozu, zabilježen je u sektoru građevinske stolarije (sa 70,1 miliona na 78 miliona KM) te montažnih drvenih kuća, koji je povećan za više od tri miliona KM (sa 11,4 miliona na 14,5 miliona KM).
Inače, BiH, od svih ovih grupa proizvoda, najviše izvozi namještaj.
“Učešće izvoza namještaja bilo je 43,2 odsto, a ostalih proizvoda drvne industrije 56,8 odsto. Najviše se izvozio namještaj za spavaće sobe, dnevne sobe i trpezarije te ostali drveni namještaj i sjedala”, rekli su iz STK BiH.
Lazo Šinik, sekretar Sektora šumarstva i drvoprerade pri Privrednoj komori RS, potvrdio je za “Nezavisne novine” da je korona smanjila izvoz iz RS, ali isto tako da to nije iznenađujuće s obzirom na novonastalu situaciju.
“Prošle godine, do kraja septembra, iz RS su izvezeni proizvodi od drveta u vrijednosti od 398 miliona KM, dok ove godine, za isti period, iznosi 382 miliona KM, što nam pokazuje pad od 16 miliona KM, odnosno 4,2 odsto”, rekao je Šinik.
Prema njegovim riječima, ovaj sektor je dosta dobro poslovao na početku godine, pa i do kraja marta, dok je najveći udar pretrpio u aprilu i maju.
“U junu je došlo do poboljšanja situacije, što se nastavilo i u narednim mjesecima, pa i do kraja septembra”, izjavio je Šinik, koji dodaje da se najviše proizvoda od drveta izvozi u zemlje Evropske unije.
U zemlje EU, ali i druge države, svoje proizvode izvozi preduzeće “Petroprojekt” iz Bratunca, koje se, između ostalog, bavi proizvodnjom i izvozom namještaja, a nekoliko mjeseci bilo je pogođeno situacijom izazvanom virosom korona.
“Bavimo se proizvodnjom namještaja i masivnih ploča, te 95 odsto proizvoda izvozimo, i to u Evropu, Ameriku i Izrael. Mart je bio dobar zbog narudžbi iz prethodnog perioda, dok je u aprilu i maju opala proizvodnja za 50 do 60 odsto. Kasnije se to počelo vraćati, tako da sad radimo u punom kapacitetu”, rekao je za “Nezavisne” Janko Petrović, direktor ovog bratunačkog preduzeća.
Petrović, koji je i predsjednik Udruženja poslodavaca prerade drveta RS te potpredsjednik Unije udruženja poslodavaca RS, ističe da su i ostala preduzeća iz ove branše imala problema u poslovanju, ali se kasnije situacija popravila.
Kriza se, kažu sindikalci, nije odrazila samo na kompanije, već i na radnike.
“Pojavom virusa korona, oko 2.500 radnika u BiH u drvnoj industriji ostalo je bez posla, s tim što ne možemo reći da se radi o prekidu ugovora, već o isteku, jer radnici u ovom sektoru većinom rade na određeno vrijeme”, kaže Lejla Ćatić, predsjednik Samostalnog sindikata šumarstva, prerade drveta i papira BiH.
Dodala je da se situacija u drvopreradi popravila te je veći broj radnika vraćen na posao, ali da je problem što kod određenih poslodavaca kasne plate.
Inače, osim na izvoz, kriza se još više odrazila na uvoz ovih proizvoda u BiH.
“Za devet mjeseci 2020. godine ukupan uvoz drvnog sektora iznosio je 270.692.780 KM ili 17 odsto manje nego u istom periodu prošle godine”, rekli su iz STK BiH. Nezavisne novine
