LONDON, Šta je zajedničko Švajcarskoj, Andori, Monaku, San Marinu, Luksemburgu i Lihtenštajnu? Sve te zemlje su, u manjoj ili većoj mjeri, ljubomorno čuvale svoje bankarske tajne.
Ali, taj veo se podigao iznad Lihtenštajna, malene alpske državice “ukliještene” između Švajcarske i Austrije, koji je sa Velikom Britanijom potpisao sporazum koji nalaže Britancima koji posjeduju tajne račune u Lihtenštajnu da se predaju britanskim poreskim organima, a zauzvrat će im biti oprošteno izbjegavanje plaćanja poreza.
Britanski sekretar za poreze i carine Dejv Hartnet kaže za BBC da je to vrlo značajan korak.
– Očigledno je da se mreža oko onih koji izbjegavaju da plaćaju poreze steže. Uslijediće i drugi koraci koji će zatvoriti preostale rupe u zakonima, a takva jedna “rupa” je do sada bio i Lihtenštajn, kaže on.
Britanska poreska uprava očekuje da će se sporazum i te kako isplatiti – procenjuje se da pet hiljada britanskih državljana ima račune u lihtenštajnskim bankama, i da bi oni u državnu kasu na ime neplaćenih poreza mogli da ubace između jedne i tri milijarde funti.
Postoji, međutim, opasnost da investitori – umjesto da lijepo plate porez koji duguju – povuku svoja sredstva iz banaka u alpskoj kneževini i prebace ih na bezbjednije mjesto.
Džon Vajting, iz britanskog Instituta za poreze, smatra da je sporazum Britanije i Lihtenštajna signal da je takvih “poreskih rajeva” na svijetu sve manje.
– To ne znači da tajnih skrovišta više neće biti, jer onaj ko je stvarno riješio da sakrije novac od poreskih organa, nekako će se snaći. Ipak, ovo je signal da se obruč steže, i da je bolje da sami prijavite i platite ono što dugujete državi, nego da vas ona juri po svijetu. Da li će ta poruka stići do onih koji kontrolišu prljavi, kriminalom stečeni novac, ostaje da se vidi, kaže Vajting.
Lihtenštajn je oduvijek bio jedno od najpoznatijih svjetskih “poreskih rajeva” i magnet za bogate investitore.
Činjenica da su u ovoj kneževini srdačno dočekani zvaničnici britanskog Ministarstva finansija i poreske uprave dramatično pokazuje koliko su se vremena promijenila.
U aprilu ove godine, naime, na samitu Grupe 20 u Londonu, najavljen je odlučan obračun sa takozvanim “poreskim rajevima”, što je navelo Lihtenštajn da promijeni i politiku i praksu.
Poreski zvaničnici u Britaniji i Njemačkoj već tada su, zahvaljujući “krtici” u jednoj od najvećih banaka te kneževine, imali pregršt podataka i dokaza o poreskim malverzacijama.
Značaj ovog sporazuma je posebno u tome što se njime narušava do sada gotovo neprobojni zid tajnog bankarstva.
Poruka Andori i Monaku
– Značaj ovog sporazuma je posebno u tome što se njime narušava do sada gotovo neprobojni zid tajnog bankarstva Lihtenštajna. To je poruka i Andori i Monaku – ako je pao Lihtenštajn, nećete ni vi dugo, jer će se pritisak uvećavati. Naravno, ostaće “poreski rajevi” u Pacifiku, koji će pokušati da se ubace na tržište, ali i oni će biti pod pritiskom da rade transparentno i u skladu sa poreskim propisima, kaže za BBC Vajting, koji radi u britanskom Institutu za poreze.