DABLIN, U Dablinu je po prvi put održana ceremonija podsjećanja na žrtve velike gladi, koja je Irsku pogodila prije 160 godina i koja je u mnogim aspektima predstavljala prekretnicu za ovu zemlju.
“Katastrofalno loš prinos krompira 1840. godine bio je događaj koji je promjenio Irsku u potpunosti”, rekao je ministar za pitanja zajednice, ruralnih oblasti i irskog gaelskog jezika Džon Karan.
On je dodao da je, osim velikog broja ljudskih žrtava, glad pokrenula masovnu emigraciju iz zemlje koja je trajala godinama i koja je podijelila društvene i političke odnose u samoj Irskoj i sa Britanijom.
Procjenjuje se da je oko 1,5 miliona ljudi umrlo od gladi i bolesti, a populacija Irske, koja je premašivala osam miliona 1841. godine naglo je opala zbog umiranja stanovništva i emigracija.
Na ceremoniji na rijeci Lifi u Dablinu minutom ćutnje odata je pošta u znak sjećanja na sve koji su izgubili “život, porodicu, kuću i zemlju”.
Karan kaže da je glad u tom periodu doprinijela značajno i nestanku irskog jezika, jer je do 1851. godine broj govornika ovog jezika pao na dva miliona.
Glad je izazvala masovnu emigraciju za oko 1,5 miliona ljudi koji su otišli u Englesku, Škotsku, Australiju a posebno u SAD i Kanadu.
“Jedna četvrtina populacije u Liverpulu, Bostonu, Njujorku i Filadelfiji 1850. godine bili su Irci. Naredne godine popisom u Kanadi utvrđeno je da su polovina stanovništva u Torontu i Ontariju bili Irci”, kaže Karan.
Irski premijer Brajan Kauen rekao je parlamentu prošle sedmice da postoji konsenzus među političkim partijama da se današnji dan proglasi danom nacionalnog sjećanja.
U istoriji poznata kao Velika glad od 1845. do 1849. godine uzrokovana je lošim prinosom krompira, povrća koje je tada bilo glavna namirnica za većinu Iraca.
Tokom obilježavanja 150. godišnjice Velike gladi 1997. godine tadašnji premijer Toni Bler rekao je da je Britanija, u to vrijeme kolonijalni vladar, iznevjerila irski narod tokom gladi.