BEOGRAD, Evropsko lizing tržište, koje je od 2008. godine suočeno sa velikom krizom, uspjelo je, zahvaljujući optimizaciji troškova, ali i diversifikovanju izvora finansiranja i pravim odlukama risk menadžmenta, da se oporavi i već od 2010. godine bilježi rast plasmana, zaključeno je na konferenciji Asocijacije lizing kompanija Evrope (Lizjurop) održanoj u Kanu. Najeminentniji stručnjaci iz ove branše analizirali su rezultate koje je lizing industrija Evrope ostvarila u prethodnih desetak godina i konstatovali da je to bila decenija ozbiljnih transformacija u toj oblasti privređivanja.
– Činjenica je da je do 2008. godine bilježen konstantan rast novih plasmana, uz relativno niske kamatne stope. Od tada, međutim, lizing tržište Evrope suočeno je sa krizom koju karakteriše skup kapital, neizvjesna perspektiva i problemi sa likvidnošću. Ipak, zahvaljujući blagovremenoj reakciji na promjene, lizing tržište Evrope već od 2010. godine pokazuje napredak iskazan kroz rast, za više od četiri odsto, novih plasmana. Dobro je što je taj trend nastavljen u 2011. i 2012. godini – kaže Silvana Tričković, predsjednica Izvršnog odbora kompanije NBG Lizing i jedna od učesnica ove, inače tradicionalne, konferencije.
Komentarišući situaciju na domaćem tržištu, ona ističe da u Srbiji, za razliku od evropskih zemalja, u kojima lizing predstavlja ekonomski najefikasnije rješenje za finansiranje malih i srednjih preduzeća, taj model podsticanja investicija nije u dovoljnoj mjeri iskorišćen.
– Ovako nepovoljna situacija mogla bi da se promjeni, ali preduslov za to je bolja edukacija preduzetnika o toj opciji finansiranja, zatim značajnija podrška države, kao i poboljšanje zakonskog okvira koji bi omogućio da ovaj finansijski proizvod postane atraktivniji. Lizing treba da bude prepoznat ne samo kao vid finansiranja vozila već i kao jedno od najboljih rješenja za finansiranje kupovine opreme, proizvodnih mašina, obnavljanja zastarjele poljoprivredne mehanizacije ili sistema za navodnjavanje – smatra Silvana Tričković.
Ohrabruje podatak da je, uprkos svim preprekama, zabilježen određeni pomak u toj oblasti. Tako, recimo, ukidanja obavezne rezerve predstavlja vjetar u leđa tom modelu finansiranja. Zaposleni u lizing industriji nadaju se da će država, koja je subvencionisanjem kamatnih stopa na bankarske kredite uspjela da relaksira privredu i podigne nivo likvidnosti, prepoznati potrebu i za subvencionisanjem kamatnih stopa u oblasti lizinga. Procjenjuje se da bi se takvim potezom pospješila direktna ulaganja u opremu ili vozni park malih i srednjih preduzeća.
Evropski recept
Evropa je u ovom trenutku najveće lizing tržište u svijetu. Na to ukazuju podaci o novim plasmanima koji se u SAD izražavaju cifrom od 154 milijarde evra, u Kini dostižu 106 milijardi, u Japanu 41 milijardu, a u Evropi premašuju 250 milijardi evra. To je još jedan od pokazatelja da vlade evropskih zemalja ozbiljno pristupaju lizingu kao načinu finansiranja, posebno malih i srednjih preduzeća. Kada je riječ o domaćem tržištu, ono sa 250 miliona evra novih plasmana predstavlja samo 0,1 odsto ukupnog lizing tržišta Evrope, čija bi iskustva mogla uspješno da se primjene i u Srbiji – procjenjuje Silvana Tričković, predsjednica Izvršnog odbora kompanije NBG Lizing. Danas