BERLIN, Sve je više ekonomista koji smatraju da bi najbolje bilo da Njemačka napusti evrozonu, vrati marku, i tako omogući ostatku EU da se konsoliduje.
Nijemci postaju svjesni paradoksa da, sa jedne strane finansijski pomažu zemlje sa juga EU koje su u krizi, a sa druge strane uopšte nisu omiljene “komšije”.
Sve češće se čuje pitanje: Da li bi se problem evrozone riješio tako da Njemačka ponovo uvede marku?
Manfred Nojman, profesor na Univerzitetu u Bonu, oprezno formuliše ideju koja je do sada važila za tabu. “Moramo razmišljati u pravcu da se mi uopšte ne uklapamo u evrozonu” – kaže on.
Nojman odlučujuću razliku u odnosu na ostale države evrozone vidi u stepenu industrijalizacije. Dok u Njemačkoj industrija u bruto društvenom produktu učestvuje sa 20 odsto, u Francuskoj, naprimjer, taj postotak je opao na deset do dvanaest odsto.
Produktivnost njemačke industrije stalno raste, a industrija Italije zbog rasta njenih troškova postaje sve manje konkurentna – navodi Dojče vele.
Iste argumente kao i Nojman imaju i dvojica američkih ekonomista Klod Prestovic i Džon Prout, koji u članku na internet portalu pišu da evrozona nije u problemima zbog dužničke krize i ekonomske slabosti država na njenom rubu, nego zbog izuzetne konkurentnosti njemačke privrede.
Oni smatraju da je to što dosadašnje krizne mjere nisu donijele rezultate u stvari posljedica greške u stavu da će ostatak Evrope time što smanji troškove države postati konkurentniji, odnosno nalik Njemačkoj.
Slični stavovi, prema kojima su Nijemci sa solidnim budžetom faktor smetnje u monetarnoj uniji, postoje već 20 godina.
Avgusta 1993. Evropski monetarni sistem, preteča evra, našao se pred velikim problemom. Francuska Centralna banka je u vrlo kratkom vremenskom roku morala da potroši skoro polovinu deviznih rezervi kako bi podržala kurs franka.
Jedanaest država tadašnjeg sistema obavezalo se da će dozvoliti promjenu kursa svojih valuta samo u jednom određenom rasponu.
Kako je njemačka marka brzo postala osnovna valuta, ostale valute su bile pod stalnim pritiskom tržišta koje je smanjivalo njihovu vrijednost. Dolazilo je do intervencija centralnih banaka, ali i do jedne važne krizne sjednice.
“Na veliko iznenađenje ministara finansija i bankara Francuska je predložila da Njemačka istupi iz Evropskog monetarnog sistema”, podsjeća Nojman.Ipak, to se tada nije desilo.
Jens Ehrhard, poznati savjetnik za investicije, takođe vjeruje da evro neće preživjeti u sadašnjoj formi. On je za list “Handelsblat” izjavio da je jedino smisleno rješenje da Njemačka napusti evrozonu.
Države koje zadrže evro moraće radikalno da smanje njegovu vrijednost. Na taj način zemlje Mediterana ponovo bi dobile šansu da postanu konkurentne.
To bi, istovremeno, značilo da bi ponovo uvedena njemačka marka naglo dobila na vrijednosti, pojašnjava Volfgang Franc, predsjedavajući Savjeta eksperata koji se u Njemačkoj naziva “Vijeće ekonomskih mudaraca”, navodi Dojče vele.
