PARIZ, Države Starog kontinenta suočene sa dugovima, strogim mjerama štednje i ekonomskim usklađivanjima moraće da pronađu rješenje za krizu koja ih je pogodila.
Francuski list Figaro smatra da je uvođenje zajedničke evropske monete možda bio preveliki zalogaj za Evropsku uniju (EU).
List navodi da je greška učinjena u samom početku i sa izbijanjem krize isplivala na površinu. Naime, pogrešno je bilo to što je lansiran evro, a da nisu napravljena dva bitna koraka – kredibilna budžetska disciplina i jedinstven evropski Trezor.
Zato, evropska moneta nije uspjela da se odupre konkurentima, američkom dolaru, kineskom juanu, švajcarskom franku i britanskoj funti.
Još od proljeća 2010. i prvih finasijskih problema sa kojima se Grčka susrela, evropski lideri su održali bar 12 samita posvećenih krizi pokušavajući da sastave najmanje četiri plana za spasavanje, koji su često bili kontradiktorni, primjetio je list.
Na jednom od ljetošnjih samita odlučeno je da Grčkoj bude pomognuto u otplati njenog duga, a odloženo je sistematično jačanje kapitala banaka. Na narednom samitu ta rekapitulacija je dovedena u pitanje da bi se potom pronašlo srednje rješenje.
“To je zapravo kao kada bi banka pred gašenjem ostala bez mehanizma za upravljanje krizom, upravo ono što se dogodilo ’Leman Bradersu’ 2008”, citirao je Figaro svojevremenu izjavu sadašnjeg predsjednika Evropske centralne banke (ECB) Maria Dragija.
Na posljednjem sastanku 9. decembra posvećenom krizi evra odgovoreno je na pitanje kolektivne discipline, postizanjem “budžetskog pakta”, no taj sporazum između vlada, treba da ugleda svjetlost dana prije proljeća.
Figaro smatra da će početkom naredne godine, preduzeća, banke i evropske države koje su sa teškom mukom prebrodile kraj godine, morati da se suoče povratkom na tržišta i sa masivnim prispjećem naplate dugova.
Grčka još uvijek ne uspjeva da se izbori sa privatnim povjeriocima, dvije godine poslije potpisivanja plana za izbavljenje.
Italija mora da obezbijedi više od 250 miljardi evra za isplatu svojih dugova u 2012. Ukoliko italijanski “pacijent” još više “oboli” povratkom na tržišta, kao što je to bio slučaj sa Portugalom i Irskom, Evropski fond za finasijsku stabilnost biće uništen, smatra Figaro.
Po Figaru, tri godine poslije niza potresa u svijetu finasija, države članice EU suočiće se sa još jednim dodatnim problemom – privredni rast zone evra jedva da je dostigao vrijednost od 0,2 odsto u trećem semestru, dok je EU na ivici recesije, bez rješenja za fiskalne probleme i opterećena sa još većim deficitima.
Finansijski gledano, zemljama članicama EU biće još teže da podnesu teret javnih dugova i da održe u životu privatne banke. Figaro, takođe, primjećuje da mjere štednje i recesija predstavljaju mješavinu veoma zapaljive politike. U Grčkoj, u Španiji i Italiji, niko ne garantuje da će nove vlade dugo opstati na vlasti zbog socijalnih izazova, porasta nezaposlenosti i novih oštrih mjera štednje, zaključio je list. Beta