PODGORICA, Priliv stranih direktnih investicija u Crnoj Gori u 2011. mogao je biti veći za 195 miliona evra da nisu postojale brojne barijere koje su usporile realizaciju pojedinih investicionih projekata, podaci su crnogorske Vlade.
Država Crna Gora planira da u naredne tri godine privuče 1,6 milijardi evra stranih investicija, navodi se u Strategiji za privlačenje stranih direktnih investicija do 2015. godine, koju je Vlada usvojila na današnjoj sjednici.
Ključne biznis barijere koje ometaju privlačenje stranih investitora jesu nedovoljno razvijena infrastruktura, neriješeni svojinsko-pravni odnosi, restitucija i eksproprijacija, nepostojanje jasne planske dokumentacije, primjena već usvojenih zakona, sporo dobijanje dozvola i licenci, nemogućnost slobodnog ulaska u Crnu Goru stranaca, te kratko važenje radnih dozvola.
U dokumentu je objašnjeno da je nedovoljno razvijena infrastruktura problem koji najviše ima uticaja na grinfild investicije, dok neriješeni svojinsko-pravni odnosi opterećuju realizaciju velikih projekata.
Kada je riječ o restituciji, zamjerka je što sudski procesi koji se odnose na nju predugo traju, dok zbog nepostojanja jasne planske dokumentacije investitori odustaju od ulaganja.
Objašnjeno je da investitori imaju najveće probleme sa administracijom na lokalnom nivou koja kasni sa izdavanjem određenih dozvola.
“Strani investitori i dalje ukazuju na nemogućnost slobodnog dolaska njihovih državljana koje bi željeli da angažuju za potrebe svojih projekata, a posebno onih stručnih lica koja nije moguće pronaći na crnogorskom tržištu rada. Traže da se produže zakonski rokovi za boravak stranaca koji su na privremenom radu, kao i da se produže rokovi za važenje radnih dozvola”, objašnjeno je u Strategiji.
Dokument je pokazao da u Crnoj Gori posluju investitori iz 88 država, a tvrdi se da nema dominacije nijedne zemlje u odnosu na broj registrovanih investitora.
“U odnosu na visinu do sada investiranog kapitala u periodu od 2005. do 2011. godine prednjače Italija, Norveška, Austrija, Rusija, Mađarska i Velika Britanija. Crna Gora je do sada privlačila investicije iz velikog broja zemalja, bez izražene dominacije investitora iz jedne ili više zemalja, iako je u javnosti i medijima često stvaran utisak da su investitori mahom iz Rusije”, naglašeno je u dokumentu.
Prema planu Vlada će se u narednom periodu posvetiti većem privlačenju stranih investitora sa Bliskog istoka i onih iz brzorastućih ekonomija /Brazil, Rusija, Indija i Kina/ od kojih očekuje 20 odsto ukupnog stranog novca, a razmišlja i o osnivanju diplomatskih predstavništava u Brazilu i Indiji.
Statistika je pokazala da su se u periodu od sticanja nezavisnosti do 2009. godine u državu slile tri milijarde evra stranih investicija.
“Od tri milijarde evra na 2009. se odnosi 1,07 milijardi. Ipak, ta godina se ne može uzeti kao reper zato što je te godine privatizovan dio `Elektroprivrede`. U 2011. ostvaren je priliv od 534 miliiona evra, što je za 158 miliona evra ili 22,83 odsto manje nego 2010. godine”, konstatovano je u dokumetu, koji ne sadrži podatke o prilivu investicija u 2012. godini.
Strategijom se želi podstaći i ravnomjerni regionalnog razvoj tako što bi se minimum 20 odsto priliva stranih investicija na godišnjem nivou slilo u sjeverni region umjesto dosadašnjih šest do osam odsto godišnje.
Vlada očekuje da se dolaskom stranih investitora do 2016. godine direktno otvori 10.000 novih radnih mjesta pri čemu najavljuju ukupni uticaj na nivou od 32.000 novih radnih mjesta pokretanjem lanca podrške realizaciji investicija koje se sprovode. Srna