SARAJEVO, Željeznice Federacije BiH zabilježile su, u prva dva mjeseca ove godine, nezapamćen rekord u prevozu robe u posljednjih osam godina, a paradoksalno je da željezničari još nisu dobili ni januarsku platu.
U saopštenju za javnost napominju da su Željeznice FBiH u posljednje tri godine popravile poslovni rezultat za 20 miliona KM godišnje.
– Na osnovu toga uspostavljena je potpuna likvidnost poslovanja i redovnost isplate plata. Nažalost, ovaj pozitivni trend prekinut je sa 31.12. 2012. godine.
Naime, prestankom važenja Zakona o finansijskoj konsolidaciji javnih preduzeća, ŽFBiH moraju iz vlastitih sredstava da osiguraju, svaki mjesec, dodatnih 2,5 miliona KM ili 30 miliona KM godišnje, što je u novonastalim okolnostima nemoguće ostvariti – navode iz ŽFBiH.
Ističe se da je Uprava ŽFBiH, tokom 2012. godine, vodila intenzivne aktivnosti prema Vladi FBiH u pravcu traženja rješenja za održiv model finansiranja željeznica, a paralelno s time i za produženje važenja Zakona o finansijskoj konsolidaciji ŽFBiH, dok se ne nađe takav model kako bi se ovaj pozitivan trend održao i unaprijedio.
– Međutim, ovi prijedlozi nisu dovoljno ozbiljno shvaćeni, niti prihvaćeni i rezultat toga je upravo onakav kakav je Uprava ŽFBiH i predviđala. To su poremećaj likvidnosti, kašnjenje plate, te ukoliko se ubrzo ne iznađu kvalitetna rješenja, nastupit će ozbiljni poremećaji u poslovanju i biće zaustavljeni svi pozitivni procesi i uspon kompanije s nesagledivim posljedicama.
Rezime sadašnje pozicije je takav da u navedenim okolnostima nema redovnosti isplate plate u Željeznicama FBiH u 2013. godini, jer se mora po zakonu isplatiti bruto plata sa svim doprinosima.
– Ako tome dodamo činjenicu da Vlada FBiH još nije uplatila nijednu zakonom obaveznu mjesečnu tranšu za ovu godinu i da nastavlja kontinuitet prosječnog kašnjenja od tri mjesečne tranše iz 2012. godine, što iznosi kašnjenje od 5,1 milion KM, koliko i sad duguje, te da mjesečne anuitete po dugoročnom kreditu u iznosu od 1,15 milion KM plaćaju ŽFBiH iz vlastitih prihoda, onda je jasno gdje leže pravi uzroci ovakvog stanja i zašto nema plata u Željeznicama FBiH u ovoj godini – navodi se.
U saopštenju se precizira da je “od 2008. godine, donošenjem Zakona o finansijskoj konsolidaciji ŽFBiH, stvorena mogućnost za isplatu neto plate i bez obzira na tu zakonsku mogućnost i na isti nivo godišnjeg finansiranja iz Budžeta (22 miliona KM/god) do polovine 2010. godine, nije uspostavljen trend redovne isplate plate i tekuće likvidnosti”.
– I upravo kad je ova uprava uspostavila trend redovne isplate plata i likvidnosti pod identičnim uslovima finansiranja i važećih zakona, te zakonske okolnosti su se promijenile.
Dakle, plate u Željeznicama FBiH su upitne, jer Vlada FBiH još nije uplatila nijednu zakonom obaveznu tranšu. Otežavajuća okolnost za isplatu plata željezničarima jeste i činjenica da Zakon o finansijskoj konsolidaciji ŽFBiH nije produžen.
To znači da je poslodavac obavezan isplaćivati zaposlenima bruto plate, a ne neto, kao što je bio slučaj u prethodnih pet godina, kad je Vlada FBiH preuzela na sebe obavezu uplate svih doprinosa željezničarima, a prema Zakonu o finansijskoj konsolidaciji ŽFBiH.
Dodatni problem je što Vlada FBiH u cjelosti ne ispunjava svoje zakonske obaveze po osnovu Zakona o finansiranju održavanja željezničke infrastrukture i sufinansiranju putničkog i kombinovanog saobraćaja.
Implementacija ova dva zakona su od krucijalne važnosti za postojanost ŽFBiH. Mora se napomenuti da su uvjeti poslovanja zbog nezapamćene recesije dodatno opterećivali poslovanje Željeznica FBiH u navedenom periodu, kao i politička previranja koja se direktno reflektuju na javna preduzeća.
Ipak, i u takvim okolnostima Željeznice FBiH ostvarile su značajno bolje rezultate u odnosu na prethodne godine. U takvom, nikad gorem i težem, ekonomskom i političkom ambijentu, Željeznice FBiH ostvaruju odlične poslovne rezultate – ističe se.
Služba za odnose s javnošću ŽFBiH navodi da je u januaru ove godine prevezeno 740.394 tone robe, što je u odnosu na isti period prošle godine više za 13 odsto, a u odnosu na plan više za sedam odsto.
U februaru ove godine prevezeno je 724.231 tona robe, što je u odnosu na isti period prošle godine (kad je snježna nepogoda blokirala sve privredne subjekte u BiH) više za čak 83 odsto, a u odnosu na plan više za 37 odsto.
– U januaru 2013. godine ostvareno je 79.535.868 NTKM, što je za 68 posto više u odnosu na isti period prošle godine i 48 odsto više u odnosu na plan.
U februaru 2013. godine ostvareno je 75.663.119 NTKM, što je za čak 126 odsto više u odnosu na isti period prošle godine i 55 odsto više u odnosu na plan – navodi se.
Iz ŽFBiH ističu da je i u putničkom saobraćaju ostvareno povećanje prevoza za šest odsto u odnosu na plan.
– Razlog za izvanredan rezultat ostvaren u prevozu tereta u januaru i februaru tekuće godine, leži u uspješnoj unutrašnjoj organizaciji i poslovnoj politici ŽFBiH koja se ogleda, prije svega, u sklapanju kvalitetnih poslovnih ugovora sa komitentima i osposobljavanju mobilnih kapaciteta neophodnih za obavljanje prevoza.
Osposobljeni mobilni kapaciteti u radionicama ŽFBiH omogućili su da se odgovori na zahtjeve pojedinih privrednih subjekata koji su u proteklih pet mjeseci značajno povećali svoju proizvodnju i iskazali povećane potreba za uslugama transporta ŽFBiH.
Ovakve poslovne rezultate nemoguće bi bilo ostvariti bez maksimalnog angažmana željezničkog operatora i svih radnika Željeznica FBiH.
Još samo da Vlada FBiH počne ispunjavati svoje, zakonom preuzete, obaveze željezničari ne bi strahovali za svoju egzistenciju – navode iz Službe za odnose s javnošću ŽFBiH. Fena
