Obračun sa lažnim penzionerima uštedio 32 miliona maraka

BANJALUKA – Fond za penzijsko i invalidsko osiguranje (PIO) RS za šest godina otkrio je stotine korisnika koji su penziju stekli nelegalno zahvaljujući čemu su uštedjeli oko 32 miliona maraka.

U fokusu akcije “Stop prevarama do penzije pošteno” koja traje od 2012. godine je provjera vjerodostojnosti medicinske dokumentacije na osnovu koje je ostvareno pravo na invalidsku penziju.

U Fondu PIO ističu da se prvenstveno provjerava medicinska dokumentacija sa dijagnozama psihoze, depresije, posttraumatskog stresnog poremećaja i šizoaktivna stanja, koje su bile najčešće navedeni razlozi za penzionisanje velikog broja korisnika koji su do invalidske penzije došli na osnovu takve dokumentacije.

Najbolji rezultat, kako navode u Fondu PIO RS, postignut je 2015. i 2016. godine kada je zatražena provjera dokumentacije za oko 180 lica uglavnom sa područja filijale u Trebinju gdje je procenat invalidskih penzija bio znatno viši nego u ostalim filijalama.

Nije potvrđena vjerodostojnost medicinske dokumentacije za 138 lica, od čega je više od 50 njih sa područja opštine Bileća – naveli su u Fondu PIO RS i dodali da se uglavnom radilo o korisnicima koji su pravo na invalidsku penziju stekli u periodu od 2007. do 2009. godine.

U Fondu navode da je za više od 40 korisnika nelegalno stečene invalidske penzije podnesena krivična prijava zbog falsifikovanja medicinske dokumentacije.

U ranijem periodu, invalidske penzije u ukupnoj strukturi iznosile su iznad 20 odsto, na kraju prošle godine 14,87 odsto, a u aprilu ove godine 14,77 odsto.

– Struktura penzija se kontinuirano poboljšava u smislu da je procenat starosnih penzija, kao poželjan, sve veći, dok se procenat invalidskih penzija smanjuje. Dvije vanredne kontrole u ovoj i krajem prošle godine rezultirale su prestankom prava na invalidsku penziju za tri korisnika sa područja filijale Trebinje i Istočno Sarajevo – rekli su u Fondu PIO.

Dodaju da je za šest godina obustavljena isplata za 174.431 penzionera, te da je nakon dostavljanja propisane dokumentacije u isplatu vraćeno 38.493 korisnika.

Osim prevara sa invalidskim penzijama bilo je i slučajeva da je nakon razvoda braka jedan od supružnika nastavljao neosnovano da prima porodičnu penziju ili su djeca primala porodičnu penziju i nakon prestanka školovanja.

Predsjednik Udruženja penzionera RS Rade Rakulj kaže da je obračun sa lažnim penzionerima neophodan, te da se penzionisanje u dobroj mjeri svelo u zakonske okvire, iako ta praksa nije potpuno iskorijenjena.

• U ranijem periodu neopreznost prilikom penzionisanja nije bila rijetkost. Uzimala se medicinska dokumentacija bez ikakvih provjera koju su uglavnom izdavale zdravstvene ustanove u Mostaru, Srbiji i Crnoj Gori. U penzijski sistem ušlo je mnogo mladih, koji su to pravo ostvarili zahvaljujući medicinskoj dokumentaciji u kojoj se kao dijagnoza navodi neko psihičko oboljenje – rekao je Rakulj i dodao da je i Udruženje na čijem je čelu javno isticalo i optuživalo sve one koji su na nezakonit način doprinijeli nelegalnom ostvarivanja penzija.

Dvostruki status

Fond PIO je u proteklom periodu provjeravao i dvostruki status korisnika porodične penzije koji su istovremeno bili i zaposleni, pa je po tom osnovu lani isključeno 270 korisnika. U Fondu PIO navode da kontinuirano kontrolišu blagovremeno dostavljanje potvrde o životu za korisnike sa prebivalištem izvan RS, školskih potvrda za djecu korisnike porodičnih penzija na redovnom školovanju, dostavljanje jedinstvenog matičnog broja i redovnost podizanja penzije sa računa banke u roku od tri mjeseca.