DOBOJ, Generalni direktor Željeznica Republike Srpske Petko Stanojević smatra da će sa završetkom razvojnih projekata udaljenost Željeznica Srpske od propisanih standarda evropskog željezničkog saobraćaja biti – veoma mala.
“Veliki značaj ima usvojena Strategija razvoja Željeznica Republike Srpske do 2015. godine, koja daje osnove za uključivanje ne samo Željeznica, već i Srpske u savremene evropske integracione procese“, rekao je Stanojević.
Prema njegovim riječima, Strategija je usmjerena u pravcu tehničko-tehnološkog usavršavanja željezničke infrastrukture, lokomotiva i vagona sa kojima bi se na našim prugama postizale brzine od najmanje 160 kilometara (km) na čas.
Stanojević je naveo da putnici na željezničkim stanicama u Srpskoj već sada mogu da kupe vozne karte za putovanje do Minhena, Ljubljane ili bilo kojeg drugog grada u Evropi, ali da, bez obzira na te mogućnosti, treba biti realan i priznati da su naši vagoni i željeznički infrastrukturni potencijali mnogo lošiji od onih u željezničkom saobraćaju evropskih zemalja.
“Zato Strategija razvoja Željeznica Republike Srpske do 2015. godine ide u susret primjeni tih evropskih željezničkih standarda, jer je Evropska unija o tom pitanju jasna, posebno kod provođenja panevropske saobraćajne politike u kojoj nema mjesta za spore pruge i lokomotive, koje ne mogu postići brzinu od najmanje 160 km na čas”, ukazao je Stanojević.
On je naglasio da je u Strategiji jasno navedeno da će nabavka novih lokomotiva te putničkih i teretnih vagona značajno poboljšati efikasnost Željeznica Srpske sa kojim bi one mogle postati profitabilan i tržišno usmjeren kolektiv, kao i konkurentan činilac na domaćem i inostranom saobraćajnom tržištu.
“Za Željeznice Srpske podjednako je važna rekonstrukcija pruga i nabavka vučnih i vučenih sredstava, jer brze lokomotive i vagoni ne vrijede ako nema kvalitetne pruge. Zbog toga je veoma bitno da mi u Srpskoj istovremeno obnavljamo i prugu i vagone da ne bi došli u situaciju da naši korisnici traže usluge drugih prevoznika iz okruženja”, naglasio je Stanojević.
On je podsjetio da je baš zato u ovoj godini potpisan ugovor o nabavci četiri kompozicije putničkih nagibnih vozova od firme “Patentes Talgo” iz Španije, kao i ugovor o rekonstrukciji dionice pruge Jošavka – Kostajnica, duge 64 km sa austrijskim koncernom “Switelesky – Alpina”.
Rekonstrukcija dionice pruge Jošavka – Kostajnica veoma je značajna, jer je to frekventan dio pruge od Banjaluke do Doboja koja ima strateški značaj za Srpsku, jer se njome kreće najveći broj vozova za međunarodni putnički i teretni saobraćaj.
“U svijetu je poznato da je željeznički saobraćaj okosnica ekonomsko-privrednog razvoja, pa ni daleko razvijenije željeznice ne bi mogle funkcionisati bez pomoći svojih vlada i zato Vlada Srpske u cijelosti ispunjava svoje obaveze prema željeznicama, tako da ni jednog trenutka naše poslovanje, a time i odvijanje željezničkog saobraćaja, bez obzira na recesiju, nije bilo pod znakom pitanja”, naveo je Stanojević.
Uporedo sa rekonstrukcijom pruga, vučnih i vučenih sredstava radi se i na potpisivanju ugovora sa Vladom Poljske o dobijanju kredita sa dužim grejs periodom, malom kamatom i drugim pogodnostima. Sredstva od toga kredita upotrijebila bi se za nabavku opreme za tri postojeće željezničke radionice u Doboju, Banjaluci i Prijedoru.
Takođe, od ovih kreditnih sredstava planirana je nabavka 200 teretnih vagona koji su trenutno neophodni Željeznicama Srpske, sa kojim bi bili riješeni naslijeđeni nagomilani problemi, kao i uspješno okončani novi izazovi.
Za Stanojevića je najveće ohrabrenje za razvoj Željeznica Srpske bilo potpisivanje kreditnih linija sa Evropskom bankom za obnovu i razvoj (EBRD) i Evropskom investicionom bankom (EIB) u iznosu od 225 miliona evra koja će biti iskorištena za rekonstrukciju pruge i nabavku novih teretnih vagona, što je sve zajedno, kako je rekao, investicija u budućnost, ne samo željeznica, već i Srpske.
“Uz podršku Vlade Republike Srpske i resornog ministarstva na putu smo da obezbijedimo sredstva i za kompletan remont pruga na dionici Novi Grad – Zvornik, dionici koja je paralelna sa koridorom deset, a sastoji se iz tri dijela: Novi Grad – Doboj, Doboj – Petrovo i Caparde – Zvornik – ističe Stanojević.
Takođe, završeni su projekti i za remont pruge na dijelu koridora „Pet ce“ koji pripada Srpskoj na relaciji Šamac – Maglaj, za koje će sredstva, smatra Stanojević, najvjerovatnije biti obezbijeđena putem kreditnih linija EBRD i EIB.
Time bi se u potpunosti pokrio remont pruga pod ingerencijom Željeznica Republike Srpske.
Prema njegovim riječima, modernizacija preduzeća Željeznice Srpske u oblasti saobraćaja zahtijeva i mnogo veću edukaciju ljudskih kapaciteta. “Ako želimo biti uspješni u željezničkom saobraćaju, obrazovanje kadrova i marketing treba da bude u mnogo većem obimu sastavni dio naše poslovne politike, jer to od nas zahtijeva novo informatičko doba” – naglašava Stanojević.
Prema njegovim riječima, pitanje proširenje željezničke mreže u Republici Srpskoj zahtijeva ozbiljno istraživanje, jer takve investicije traže zaokruženu finansijsku konstrukciju za koje je potrebno mnogo godina da bi se otplatile i u potpunosti amortizovale, pošto se uz svaku prugu gradi i ostala infrastruktura koja nije jeftina.
“Cijeneći sve te ekonomske parametre, treba sveobuhvatnim istraživanjem sagledati invensticionu opravdanost ideje o izgradi pruga na relacijama: Banjaluka – Gradiška, Bijeljina – Šamac i Modriča – Srpski Brod”, objasnio je Stanojević i dodao da za sve to postoje državni organi i institucije koji donose odluku o opravdanosti projekata i njihove invensticije.
Na 420 kilometara pruga Željeznice Republike Srpske svakodnevno saobraćau 76 putničkih vozova – 46 u unutrašnjem, 22 u međuentitetskom i osam u međunarodnom putničkom saobraćaju, a u teretnom 46 međunarodnih i 38 vozova u unutrašnjem i međuentitetskom saobraćaju. Srna
