PARIZ – Francuska je objavila dekret o zabrani upotrebe naziva meso za biljne proizvode.
Međutim, najviši sud EU tek treba da donese presudu kojom se pojašnjava usaglašenost ovih propisa sa pravnim okvirom EU.
Francuski premijer Gabrijel Atal je 27. februara objavio da je “ovo bio zahtjev njihovih poljoprivrednika”, rekavši da je objavljena uredba o zabrani naziva biftek ili šunka za proizvode na bazi biljaka”, piše Euractiv.
Dekret je dio novog francuskog “plana suvereniteta” za stočarstvo, uključujući i pomoć od 400 miliona evra, što je dugogodišnji zahtjev sektora.
Prema novom francuskom zakonu, među terminima čija je upotreba zabranjena za označavanje namirnica koje sadrže biljne proteine jesu: filet, pečenica, ramstek, biftek, šunka… Određeni prehrambeni proizvodi će moći da nastave da koriste ove termine iako sadrže biljne proteine, pod uslovom da proizvođači poštuju određene standarde.
Recimo, prisustvo ne više od 0,1% biljnih proteina za “tečno cijelo jaje” ili 5% za “kobasicu”.
Kako se navodi, nepoštovanje zakona može rezultirati kaznom do 1.500 evra za pojedinca i 7.500 evra za kompaniju.
Zakon se ne primjenjuje na proizvode “proizvedene ili plasirane na tržište u drugoj državi članici Evropske unije ili u trećoj zemlji”. Inače, najviši administrativni sud Francuske suspendovao je sličnu uredbu objavljenu u junu 2022, na zahtev udruženja koje promoviše biljne proteine.
Državni savjet je predmet uputio Evropskom sudu pravde radi tumačenja evropskih propisa o označavanju. Pravni okvir za označavanje hrane obuhvata zakon zajednice i standarde zajedničke poljoprivredne politike.
Mliječni termini, na primer, zaštićeni su trenutnom uredbom iz 2017, kada je potvrđeno da je izraz mlijeko, kao i puter i jogurt, rezervisan za pravo mlijeko i da je njihovo korišćenje za marketing biljnih proizvoda nezakonito. Međutim, termini za meso nisu regulisani zakonom tako da ništa ne sprečava proizvođače da daju uobičajene ili opisne nazive alternativi.
Nedavnom presudom Evropskog suda pravde utvrđeno je da usklađeni okvir EU za označavanje hrane “ne sprečava” države članice da usvoje mjere koje predviđaju dodatne obavezne detalje, koji se odnose na porijeklo namirnica.
Prošlog ljeta francuski ministar poljoprivrede Mark Fesneo predložio je novi tekst, o kome je obavještena Evropska komisija, ali najviši sud tek mora da donese odluku o usklađenosti uredbe iz 2022. sa pravom EU.
Italija je, takođe, odobrila odredbe o zabrani naziva meso za biljne proizvode, u kontekstu zakona koji zabranjuje laboratorijsko meso, ali je nejasno šta će se dalje desiti, piše Evroaktiv. Vegetarijanski i veganski aktivisti doveli su u pitanje uslaglašenost francuske uredbe sa evropskim zakonom. Smatraju da su nazivi poput biljnih kobasica postali dio svakodnevne upotrebe i da ih je teško zamijeniti.
Tokom poslednje debate 2020. godine, Evropski parlament je odbacio amandman dajući terminu meso isti nivo zaštite kao i mliječnim proizvodima.
Euractiv