BANJALUKA – Budžet Republike Srpske ove godine biće u deficitu od skoro 394 miliona maraka. Dok su privrednici skoncentrisani na finansijsku konsolidaciju i rezanje troškova, kako bi ostali koliko toliko likvidni i preživjeli period pandemije, vlast u Srpskoj se ne odriče svog komfora. Stare i davno ukorijenjene navike ne mijenjaju, bez obzira što su prilivi u zajedničku kasu sve manji.
Jedna od takvih navika je razbacivanje novca na reprezentaciju, odnosno na jelo i piće o državnom trošku, u njeno ime i za njen interes.
Iako se očekivalo kako će ovi troškovi biti “kresani”, gotovo niko, od onih koji se finansiraju iz Budžeta RS, nije se odrekao ni jedne marke koju je planirao da potroši u ove svrhe.
To pokazuje i drugi po redu rebalans Budžeta prema kojem, ne samo da se nisu pravile uštede po ovom osnovu, već su povećani dozvoljeni limiti za trošenje.
Najviše novca za reprezentaciju potrošiće Republički protokol
Generalno, najviše novca za reprezentaciju u Republici Srpskoj potrošiće Republički protokol. Njihov budžet za jelo i piće rebalansom se nije mijenjao i iznosi 260.000 maraka. Za taj novac se, na primjer, isplate bruto plate svim zaposlenim u Agenciji za bezbjednost saobraćaja Republike Srpske.
Svog budžeta za zastupanje Srpske po hotelima, kafićima i restoranima nije se odrekla ni Željka Cvijanović, predsjednik RS. Prvim rebalansom iz maja ove godine na raspolaganju joj je stajalo 180.000 maraka, što je potvrđeno i drugim rebalansom.
Da Cvijanovićeva ne štedi pokazala je i prije nekoliko dana kada je krenula u nabavku tri nova automobila koja će Budžet i građane Srspke koštati 230.000 maraka bez PDV-a.
Slično je i sa Ugostiteljskim servisom Republike Srpske koji je zadržao pravo na 120.000 maraka troškova, kao i Vlada RS, odnosno premijer Radovan Višković kojem je na raspolaganju 100.000 maraka da pojede, popije i počasti se u ime Republike Srpske.
Budžet za reprezentaciju nije se mijenjao ni Narodnoj skupštini Republike Srpske (50.000 KM), MUP-u RS (28.000), Vijeću naroda RS (20.800), Fondu PIO RS (16.000) kao ni brojnim drugim institucijama.
Pored ovih institucija, među onima koji imaju na raspolaganju najviše novca za reprezentaciju su i Ministarstvo za evropske integracije (13.000 KM), Ministarstvo rada i boračko-invalidske zaštite (11.200 KM)…
Vidovićevoj i Pašaliću povećani troškovi za reprezentaciju
Ministar finansija Zora Vidović i njen kolega, ministar poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske Boris Pašalić mogu se pohvaliti da su im drugim rebalansom Budžeta „ispeglani“ dodatni troškovi koji nisu bili planirani osnovnim budžetom.
Po osnovu reprezentacije ona će moći da umjesto 16.000 potroši 18.000 maraka. Pašaliću je na raspolaganju 8.800 maraka, što je čak tri puta više nego što je dobio prvim rebalansom.
Rast troškova reprezentacije je odobren i Republičkom pedagoškom zavodu (sa 4.800 na 7.000 KM), Osnovnom sudu u Banjaluci (sa 2.400 na 3.000 KM), Republičkom sekretarijatu za raseljena lica (sa 1.000 na 5.500 KM) te Republičkom sekretarijatu za vjere (sa 1.800 na 2.100 KM).
Na prste jedne ruke mogu se nabrojati one institucije i direktori koji su u ovoj godini trošili manje od odobrenog, pa će im rebalansom biti smanjena stavka reprezentacije.
To su Glavna služba za reviziju javnog sektora RS koja će za jelo i piće, umjesto 7.200 KM, ove godine imati trošak od 5.500 KM, Agencija za državnu upravu koja umjesto 2.800 KM sada mora da se uklopi u 2.500 KM, te slijede sa par stotina maraka „uštede“ Služba za zajedničke poslove i Agencija za agrarna plaćanja.
Lista budžetskih korisnika kojima su rebalansom smanjena sredstva za reprezentaciju:
Podsjećamo, rebalansom Budžeta koji će se naći na sjednici Narodne skupštine Republike Srpske sutra, 1. decembra, nisu značajno smanjeni troškovi bilo koje institucije.
Za plate i naknade službenicima biće potrošeno 842 miliona maraka što je neznatno manje od prvog rebalansa kada je u tu svrhu planirano 843,20 miliona KM. Procentualno, to je smanjenje od 0,1 odsto, što je na nivou statističke greške.
Skromna i gotovo neprimjetna korekcija je napravljena na rashodima po osnovu korištenja roba i usluga. Sa 111,5 miliona rebalansom su ovi troškovi planirani na 110,8 miliona KM.
Povećani su troškovi po osnovu zakupa za tri odsto, dok su na istom nivou, bez obzira što je veliki broj službenika radio od kuće, ostali troškovi po osnovu električne energije, putovanja i smještaja, režijskog materijala i slično. Za šest odsto su porasli troškovi tekućeg održavanja što se može pripisati pandemiji virusa korona i pojačanim mjerama zaštite i nešto većoj higijeni.
Sa druge strane, ukupni budžetski prihodi i primici za nefinansijsku imovinu u 2020. godini iznose 2,8 milijardi KM, što predstavlja uvećanje od 47,5 miliona KM, odnosno 1,7 odsto u odnosu na sredstva planirana rebalansom.
“Pomenuto uvećanje prihoda se najvećim dijelom odnosi na rast grantova u iznosu od 39 miliona KM, a koji se odnosi na uplatu Vlade Republike Srbije“, stoji u obrazloženju rebalansa.
Poreski prihodi veći za 0,5 odsto
Poreski prihodi, kao najznačajniji izvor Budžeta su uvećani za 12,6 miliona KM ili 0,5 odsto u odnosu na sredstva planirana prvim rebalansom i iznose 2,5 milijardi KM.
Tu spadaju prihod od poreza na dobit, prihod od poreza na dohodak, prihod od indirektnih poreza, prihod od doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje i ostali poreski prihodi.
Iz Vlade poručuju kako će do rasta prihoda doći zbog značajnog rasta doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje i prihoda od poreza na dohodak, te da je to rezultat njihovih mjera donesenih kao odgovor na pandemiju.
“Mjere Vlade Republike Srpske za ublažavanje štetnih posljedica za privredu Republike Srpske izazvanih korona virusom, imale su značajan uticaj na kretanje prihoda od doprinosa i prihoda od poreza na dohodak, tako da će isti biti ostvareni u značajno višem iznosu u odnosu na sredstva planirana Rebalansom budžeta Republike Srpske za 2020. godinu”, navodi se u obrazloženju novog rebalansa.
Okvir drugog rebalansa iznosi tri milijarde i 636 miliona KM, što predstavlja uvećanje od 23 miliona KM, odnosno 0,6 odsto u odnosu na prvi rebalans.
CAPITAL: Dejan Tovilović
