BEOGRAD, Mnogi od vlasnika u Srbiji su od početka godine odlučili da zatvore svoje firme jer ne mogu da izdrže visoka poreska opterećenja.
Najveći izdatak ove godine za privatne firme je porez na imovinu, od kada je lokalnim samoupravama dato ovlašćenje da donose odluke o njihovoj visini.
Osim povećanja osnovica, privrednici se žale i na brojne nelogičnosti u određivanju zona, zbog čega su mnogi dobili i do deset puta veće račune, u zavisnosti od toga u kom dijelu grada posluju.
“Kancelarijski prostor u zgradi koja je izgrađena 1963. kada je kupljen koštao je 700 evra po kvadratnom metru, i po toj fakturi je Poreska uprava računala visinu poreza na imovinu. Sada Grad Beograd taj isti prostor procjenjuje na 2.000 evra po kvadratu i to bez obzira na to da li je u pitanju kancelarija ili podrum. Kao firma koja izdaje kancelarijski prostor, plaćamo najprije 20 odsto i još oko 15 odsto poreza na dobit od izdavanja, a na kraju još 15 odsto kada treba da podignemo novac. Uz režijske troškove i činjenicu da veći dio tog prostora uglavnom stoji prazan, teško da može da se opstane, jer gotovo sva zarada odlazi državi“, kaže jedan od privrednika.
Nezadovoljne su i vojvođanske firme, jer je, kako tvrde, zemljište u pet gradskih zona na koliko je podijeljen Novi Sad, uglavnom precijenjeno.
“Zemljište koje smo kupili na licitaciji od Grada po cijeni od 17 evra po kvadratnom metru Grad je sada procijenio na sedam puta veću cijenu. Sada gradska vlast, da bi izašla iz situacije koju je sama kreirala, zahtjeva da sudski vještaci procjene vrijednost tog zemljišta. Takođe, Grad planira da veliki dio zemljišta na kome ima oko 100 poslovnih objekata prekomponuje u poslovnu zonu, gdje je kvadrat procijenjen na 30.000 dinara. Kolega koji vodi jednu od većih transportnih firmi treba da plati godišnji porez na istu površinu zemljišta 22.000 evra, koju firma koja se bavi istim poslom u Čačku plaća 1.000 evra. A hektar najkvalitetnije zemlje ovdje košta 10.000 evra”, kaže jedan od novosadskih privatnika, koji nije želio da mu se pominje ime zbog straha od moguće reakcije lokalnih vlasti.
Ekonomista Đerđ Pap objašnjava da iako bi sadašnji način utvrđivanja visine poreza trebalo da dovede do prave tržišne vrijednosti imovine, u praksi to nije tako.
“Porez se sada utvrđuje na tržišnu umjesto na knjigovodstvenu vrijednost, ili procjenom od strane vlasnika firmi kroz određenu proceduru, ili odlukama lokalne samouprave, gdje se utvrđuje zone. To bi trebalo da dovede do realne tržišne cijene, međutim, u praksi se javljaju veliki problemi. S obzirom na to da se radi o velikom broju obveznika ne radi se individualna procjena te poreske obaveze, pa se dešava da u istoj zoni novoizgrađeni i stari objekat imaju istu tržišnu vrijednost. Iako postoji amortizacija, u praksi je i tako stari objekat precijenjen u odnosu na stvarnu vrijednost. Dodatno, kada se u odluci promaši svrstavanje po zonama, što se dešavalo u Novom Sadu, dobija se ta nelogična osnovica koja je velika. Zato je pogrešno što se došlo do tog načina oporezivanja. Treba oporezivati tamo gdje prihod nastaje, ako su prihodi nezakonito stečeni to treba dokazati i oduzeti, a ne kažnjavati sve“, smatra Pap. Danas
