VILJNUS, Litvanija danas preuzima predsjedništvo EU od Irske, a Viljnus se nada da će to iskoristiti za poboljšanje veza evropskog bloka sa bivšim sovjetskim državama, čime rizikuje da izazove negativne reakcije Rusije.
Viljnus se, takođe, nada da će iskoristiti svoje istorijske veze sa istočnim susjedima i okončati pregovore o Sporazumu o pridruživanju i slobodnoj trgovini sa Ukrajinom i slične razgovore sa Jermenijom, Gruzijom i Moldavijom.
Jedna od središnjih tački litvanskog predsjedništva EU je samit evropskog bloka i šest država iz Programa za istočno partnerstvo – Jermenije, Azerbejdžana, Bjelorusije, Gruzije, Moldavije i Ukrajine.
Međutim, Rusija je uznemirena zbog toga. Moskva je u više navrata od Ukrajine tražila da pristupi carinskoj uniji u kojoj je trenutno sa Bjelorusijom i Kazahstanom.
“Izaziva zabrinutost to što pojedini političari u određenim zemljama iz istočnog partnerstva biraju između jedne ili druge unije”, rekao je ruski ambasador u Litvaniji Vladimir Čikvadze, prenosi litvanski dnevnik “Viljnus dejli”.
Brisel je upozorio Kijev da bi članstvo u carinskoj uniji automatski predstavljalo blokadu pregovora sa EU.
Univerzitetski politički analitičar Vitis Jurkonis rekao je da je Moskva pokretanje Programa za istočno partnerstvo 2009. godine smatrala “znakom geopolitičke konkurencije”.
Drugi veliki izazov za litvansko predsjedništvo EU predstavlja iznošenje detalja o dugoročnom budžetu od 2014. do 2020. godine, o čemu je dogovor postignut na samitu u Briselu.
Litvanija je saopštila da je njena ekonomija doživjela procvat ulaskom u EU 2004. godine, ali da je privreda pretrpjela snažne posljedice globalne krize.
Viljnus planira da usvoji evro 2015. godine. Litvanija će predsjedništvo EU predati Grčkoj 1. januara 2014. godine.