PRAG/BRISEL, Politički analitičari na Zapadu ne vjeruju da će EU uvesti potpune ili oštrije sankcije Rusiji i ocjenjuju da je Njemačka protiv takvih sankcija zbog svoje strateške privredne povezanosti sa ruskim tržištem.
Štefan Majster, ekspert za Rusiju u Evropskom savjetu za međunarodne odnose, smatra da je na djelu rusifikacija njemačke ekonomije u mnogim oblastima.
Njemačka je jedan od najvećih trgovinskih partnera Rusije. Izvozi velike količine roba i opreme na rusko tržište i, istovremeno, uvozi znatan dio energenata, oko 30 odsto – podsjeća on.
Majster smatra da je Njemačka previše zavisna od ruskog gasa, zato što nije difersifikovala snabdijevanje ovim energentom.
On ocjenjuje da je Berlin zbog toga previše kooperativan prema Moskvi i navodi da bi sadašnja kriza mogla da dovede do promjene njemačke politike prema Rusiji.
Majster, ipak, ne veruje previše u djelotvornost najavljenih sankcija EU protiv Rusije.
“U Briselu nisu spremni da uvedu sveobuhvatnije sankcije koje bi pogodile Rusiju, ali i evropsku ekonomiju. Da bi se ugrozila ruska ekonomija potrebno je da EU prekine uvoz gasa i nafte, zatim investicije na rusko tržište, te blokira bankovne račune pojedinih ruskih državljana i firmi” – ocjenjuje on.
Takve mjere bi, smatra Majster, imale negativan efekat i po evropsku ekonomiju i zato u Briselu nisu spremni da ih primjene.
Prema njegovim riječima, najavljene sankcije su, uglavnom, simboličnog karaktera i treba da pokažu da su postupci Rusije – neprihvatljivi, kao i da je EU “ujedinjena u namjeri da reaguje”.
Pol Ajvn iz briselskog Centra za evropsku politiku navodi za Slobodnu Evropu da će efekat sankcija zavisiti od toga koji ruski zvaničnici će se naći na listi.
Prema podacima “Kredit Svis”, u zapadnim bankama se nalazi oko 270 milijardi dolara ruskih firmi i zvaničnika – ili oko 13 odsto vrijednosti bruto domaćeg proizvoda Ruske Federacije.
Ali, i zapadne kompanije i banke raspolažu sa oko 250 milijardi dolara imovine u Rusiji. U pojedinim krugovima u Moskvi, kao neka vrsta odmazde za jače sankcije, pominje se zamrzavanje zapadnog kapitala.
“Rusija može u slučaju pooštravanja zapadnih sankcija da zamrzne imovinu pojedinih zapadnih firmi, zatim da napravi svoju listu evropskih zvaničnika kojima će zabraniti ulazak u zemlju”, smatra Ajvn.
U Moskvi uviđaju da članice EU nisu u stanju da se dogovore o oštrijim sankcijama, a SAD imaju ograničeni uticaj na Rusiju zbog relativno slabe ekonomske razmjene – navodi on.
Pol Ajvn ocjenjuje da ni EU ni Rusija nemaju interes da pogoršaju ekonomske odnose, jer bi obje pretrpjele štetu i navodi da Rusija mnogo više zavisi od trgovine sa EU nego EU od Rusije.
Ajvn vjeruje da će doći do oštrije primjene pravila o konkurenciji na energetskom tržištu, što je godinama izvor sporenja sa ruskim “Gaspromom.” To bi moglo da oteža izgradnju gasovoda Južni tok i produžetak Sjevernog toka.
Neki analitičari navode kao mogućnost da se ruske banke nađu na udaru širokog spektra finansijskih sankcija sličnim onima koje su uvedene Iranu.
Na udaru bi se našle ruske banke koje servisiraju operacije ruske vlade na Krimu. Pojedini bankari u Moskvi to nazivanju “nuklearnom opcijom”, jer bi to dovelo do toga da mnoge strane banke napuste Rusiju i do potpunog obustavljanja trgovine.
Postavlja se pitanje koliko bi trajale sankcije EU prema Rusiji. Pol Ajvn podsjeća da je nakon rata u Gruziji 2008. Brisel uveo kaznene mjere koje nisu dugo trajale.
