SARAJEVO – Trgovinski deficit poljoprivredno-prehrambenog sektora BiH u prošloj godini iznosio je 3,3 milijarde KM i veći je za 34 odsto u odnosu na deficit iz 2021. godine, dok je pokrivenost uvoza izvozom lani iznosila 25 odsto, rečeno je u Spoljnotrgovinskoj komori BiH.
Izvoz poljoprivrednih i prehrambenih proizvoda u prošloj godini iznosio je oko 1,1 milijardu KM (šest odsto ukupnog izvoza), što je više za 15,1 odsto u odnosu na prethodnu godinu, dok je uvoz iznosio više od 4,4 milijarde KM (15,2 odsto ukupnog uvoza), što je više za 28,7 odsto nego u 2021. godini.
Vrijednosno, najveći udio u izvozu poljoprivredno-prehrambenog sektora BiH lani čine jestiva biljna ulja – 14 odsto, slijede mlijeko, razni mliječni proizvodi, jaja, te voće i orašasti plodovi 11 odsto.
Slijede prerađevine od mesa i riba – dest odsto, proizvodi na bazi žitarica i brašna, keksi i vafli, te drugi pekarski proizvodi – 9,6 odsto, te bezalkoholna i alkoholna pića 7,9 odsto.
Uvozom vrijednosno najviše učestvuju bezalkoholna, alkoholna pića i voda 10,5 odsto, meso 9,7 odsto, razni prehrambeni proizvodi i dodaci prehrani 8,8 odsto, žitarice 7,8 odsto, te proizvodi na bazi žitarica i brašna, keksi i vafli 6,9 odsto, navedeno je u analizi Spoljnotrgovinske komore.
Poljoprivredni i prehrambeni proizvodi BiH najviše su se izvozili u EU – 46 odsto, zatim u zemlje Cefte 42 odsto, u Tursku tri odsto, zemlje Efte dva odsto, dok se u sve ostale zemlje izvozilo sedam odsto ovih proizvoda.
BiH je najviše izvozila u Srbiju – oko 201,7 miliona KM, u Hrvatsku oko 191,5 miliona KM, Crnu Goru oko 113,6 miliona KM, Sjevernu Makedoniju 98,6 miliona KM, te Austriju oko 77 miliona KM.
Najviše je uvoženo iz Srbije oko 1,1 milijardu KM, Hrvatske oko 994,6 miliona KM, Slovenije oko 333,5 miliona KM, te Mađarske i Italije oko 288,7 miliona KM, odnosno 246,2 miliona KM.
“Analizirajući ukupan izvoz poljoprivredno-prehrambenih proizvoda, najveći rast izvoza u 2022. u odnosu na 2021. godinu, bilježi se kod kategorije proizvoda šećeri i proizvodi od šećera, konkretno kod proizvoda bijeli šećer”, ističu iz Komore.
Bijelog šećera količinski je prošle godine izvezeno 15,5 puta više nego 2021. godine, (lani 26.908 tona, a prethodne 1,737 tona), a vrijednosno 26,4 puta (2022. godine 39,6 miliona KM, a 2021. 1,5 miliona KM).
“Lani je zabilježen značajan rast uvoza sirovog šećera od šećerne trske za rafinisanje – 133.616 tona u vrijednosti od 158,6 miliona KM, te se bilježi rast od 359 odsto u odnosu na godinu ranije kada je uvoz iznosio 49.988 tona u vrijednosti od 34,6 miliona KM.
Možemo reći da je rafinerija šećera u BiH svojim kapacitetima obezbijedila značajne proizvođačke i izvozne rezultate“, ističu iz Komore.
Značajan rast izvoza kako vrijednosno tako i količinski bilježi rafinisano jestivo suncokretovo ulje i to 80,5 odsto, gdje je izvezeno 31.978 tona u vrijednosti od 116,1 miliona KM, za razliku od 2021. kada je izvezeno 27.703 tone u vrijednosti od 64,3 miliona KM.
“Rast izvoza vrijednosno i količinski bilježi se kod mesa i jestivih klaoničkih proizvoda, prvenstveno mesa peradi 178 odsto, ali ako analiziramo dublje ovu kategoriju proizvoda bilježi se pad i količinski i cjenovno kod sljedećih proizvoda – goveđe meso, svježe ili rashlađeno 65,35 odsto, goveđe meso smrznuto 98,13 odsto, kobasice i slični proizvodi 5,34 odsto, konzervirani proizvodi 12,98 odsto, te jaja za preradu 19 odsto”, navodi se u analizi.
Iz Komore ističu da su jaja jedan od rijetkih grupa proizvoda gdje se u prošloj godini bilježi pokrivenost uvoza izvozom skoro 100 odsto, te dodaju da je rast izvoza zabilježen kod alkoholnih i bezalkoholnih pića, prvenstveno pivo 46,4 odsto, hrane za životinje, i to prvenstveno uljane pogače za ishranu stoke 22,6 odsto.
