TREBINJE, Trebinje je posljednjih godina “preplavljeno” građanima Crne Gore i Hrvatske, kojima je ovaj grad kupovni centar zbog nižih cijena prehrambenih proizvoda, tekstila, akcizne robe, te ugostiteljskih i drugih usluga, ali i zbog viskokvalitetnog mesa.
Trebinjski susjedi kažu da uštede nisu zanemarljive kako zbog vraćanja novca od PDV-a stranim državljanima, tako i zbog jeftinijih artikala, pa se na kupljenu robu u vrijednosti od 100 KM može uštedjeti i do dvadesetak KM.
Najčešće dolaze Dubrovčani i građani Herceg Novog, ali nisu rijetki posjetioci iz Kotora, Nikšića i Podgorice, čiji je masovniji dolazak primjetan tokom vikenda i uoči praznika, a najčešće kupuju na trebinjskoj pijaci sir, kajmak, suvo meso, voće i povrće.
Zbog skoro za pedeset odsto nižih usluga popunjeni su i frizerski saloni, kao i automehaničarske radnje i stomatološke ambulante.
Dušan Brnjašić, prodavac u jednoj od trebinjskih mesnica, kaže da se kupuju sve vrste mesa ne zbog niže cijene već zbog kvaliteta, jer se prodaje provjereno domaće meso, a ne kao kod susjeda – uvozno.
“Najčešće se kupuje teletina, jagnjetina i juneća šnicla. Uglavnom su nam stalne mušterije iz Dubrovnika i Herceg Novog, a najviše se kupuje tokom vikenda, mada dolaze i radnim danima“, kaže Brnjašić.
Na benzinskim pumpama kažu da im često navraćaju kupci iz susjednih gradova i da kupuju po pun rezervoar goriva, jer uštede od 20 do 30 feninga po litru.
Velike razlike u cijenama posebno su evidentne kod protetičkih usluga, pa tako “totalna” proteza u Trebinju košta oko 500 maraka, a u Dubrovniku je duplo skuplja, zbog čega pojedini stomatolozi imaju pune ruke posla.
I u desetak “sekend hend” šopova u Trebinju kažu da im osjetno “poraste pazar” kada dođu kupci iz susjednih gradova, jer kupuju više komada odjevnih predmeta, posebno pred Novu godinu i druge praznike, napominjući da je posebno velika potražnja bundi.
Prodavačica u jednoj od ovih radnji kaže da su uglavnom mušterije mlađe osobe i da za 100 KM kupe više odjevnih kombinacija.
“Od Trebinja smo udaljeni tridesetak minuta vožnje automobilom i često dolazimo da kupujemo, jer je roba u marketima jeftinija, kao i proizvodi na pijaci”, kaže kupac iz Dubrovnika koji je sa porodicom došao po neophodne namirnice, te napominje da na kupljenu robu uz povrat PDV-a uštedi i do 100 i više evra.
Kupci kažu da iskoriste priliku i da prošetaju, a da nikako ne zaobiđu trebinjske restorane gdje je hrana vrlo ukusna i znatno jeftinija. Posebno izdvajajući roštilj i burek.
Izvršni direktror Udruženja za zaštitu potrošača “Oaza” Trebinje Nedjeljka Ilijić kaže da je ovaj grad, na granici tri države, uvijek bio interesantan za kupce iz susjednih mjesta, te da su cijene u Crnoj Gori znatno više nakon uvođenja evra, dok je i u Hrvatskoj sve skuplje, zbog čega im se isplati da kupuju u Trebinju, pogotovo nakon uvođenja PDV-a.
Prema njenim riječima, za domaće stanovništvo Trebinje je ipak skup grad.
“Preciznih pokazatelja nema, ali ako je cijena povrća i voća u Trebinju viša nego u Mostaru ili Banjaluci, a ta roba se uglavnom nabavlja sa istih velikih pijaca – iz Čapljine ili susjednih mjesta, koje nisu ništa dalje od Trebinja nego od ovih gradova, onda se može samo govoriti o visokim trgovačkim maržama”, objašnjava Ilijićeva.
Zbog bolje ponude, većih sniženja i mogućnosti da za iste pare proberu robu, Trebinjci često u šoping, uglavnom za garderobu, odlaze u Mostar, Podgoricu ili u Dubrovnik. Srna