NJUJORK, Na svjetskim su berzama cijene akcija prošle sedmice pale jer su ulagače pokolebali slabi pokazatelji iz najvećih svjetskih ekonomija.
Na Wall Streetu je prošle sedmice Dow Jones oslabio 0,6 odsto, na 16.851 bod, a S&P 500 0,1 odsto, na 1.960 bodova. Nasdaq indeks ojačao je, pak, 0,7 odsto, na 4.397 bodova.
Pad cijena akcija posljedica je šokantnog podatka da je, prema trećoj procjeni, američki bruto domaći proizvod u prvom tromjesečju potonuo 2,9 odsto na godišnjem nivou, najviše u posljednjih pet godina.
To je izazvalo šok na tržištu, s obzirom da je prva procjena BDP-a govorila o rastu za 0,1 odsto, a druga o padu za 1 odsto. Ovako oštra revizija podatka nije zabilježena od 1976. godine, od kada se vode ti podaci.
Ipak, berzovni indeksi nisu znatnije pali jer ulagači vjeruju da je slabost ekonomije ponajviše posljedica oštre zime te da će se u drugom tromjesečju oporaviti.
„Revidirani podaci su zastrašujući. No, premda te brojke zabrinjavaju, moramo imati na umu da je u posljednja četiri mjeseca broj zaposlenih rastao za po 200 hiljada“, kaže Chris Rupkey, ekonomista u Bank of Tokyo-Mitsubishi UFJ.
Doduše, ima podataka koji ukazuju na oporavak najveće svjetske ekonomije, no usporen. Tako je potrošnja Amerikanaca u maju porasla svega 0,2 odsto, nakon stagnacije u aprilu. A ako se uključi i uticaj inflacije, potrošnja je pala drugi mjesec zaredom.
Kako lična potrošnja čini više od dvije trećine američke ekonomske aktivnosti, analitičari su nakon ovih podataka smanjili procjene rasta. Sada očekuju jačanje BDP-a u drugom tromjesečju za 2,2 odsto, dok su se prije procjene kretale i do 4 odsto.
Oprez ulagača posljedica je i upozorenja kompanija uoči sezone objave kvartalnih poslovnih izvještaja, koja počinje za dvije sedmice. Niz kompanija smanjio je procjene svojih finansijskih rezultata, pa odnos između dosad objavljenih negativnih i pozitivnih najava iznosi 4,2 naprema 1, što je iznad dugoročnog prosjeka od 2,6 naprema 1.
Kako niti ekonomski podaci, niti poslovni rezultati kompanija nisu uvjerljivi, postavlja se pitanje mogu li cijene akcija nastaviti rasti, s obzirom da se kreću na najvišim nivoima u istoriji.
„Cijene su akcija dostigle nivoe koje ulagačima ne ulijevaju sigurnost, s obzirom da nema čvrstih dokaza da je ekonomija na pravom putu“, kaže Mark Luschini, strateg u kompaniji Janney Montgomery Scott.
I na evropskim su berzama cijene akcija prošle sedmice pale zbog naznaka usporavanja rasta ekonomije evrozone. Londonski FTSE indeks oslabio je 1 odsto, na 6.757 bodova, dok je frankfurtski DAX skliznuo 1,7 odsto, na 9.815 bodova, a pariški CAC 2,3 odsto, na 4.436 bodova.
Na Tokijskoj je berzi Nikkei indeks prošle sedmice pao 1,7 odsto, na 15.095 bodova. Hina
