VAŠINGTON, Prema najnovijim podacima američke vlade, nezaposlenost je u decembru 2013. godine iznosila 6,7 odsto, najmanje još od 2008, ali najviše zahvaljujući činjenici da su ljudi jednostavno odustali od potrage za poslom.
Američki poslodavci su u decembru zaposlili tek 74.000 radnika, što je najmanji mjesečni prosjek u posljednje tri godine. Razočaravajući boljitak na kraju 2013. godine okončao je slabu godinu i ponovo postavio pitanje o trenutnoj jačini američke ekonomije.
Ministarstvo rada Sjedinjenih Država saopštilo je da je nezaposlenost opala sa sedam odsto u novembru na 6,7 odsto u decembru, što je najmanji procenat nezaposlenosti još od oktobra 2008. godine. Međutim, pad nezaposlenosti se dogodio uglavnom zbog činjenice da sve više i više Amerikanaca jednostavno odustaje – prestaje da traži posao. Naime, američka vlada među nezaposlene računa samo one koji aktivno traže posao.
Usporavanje u zapošljavanju moglo bi da dovede do preispitivanja odluke Federalnih rezervi Sjedinjenih Država o smanjenju sredstava kojima stimuliše američku privredu. Federalne rezerve su prošlog mjeseca odlučile da smanje kupovinu domaćih obveznica za čak 10 milijardi dolara. Takve mjere mogle bi biti zaustavljene ukoliko se ne ispostavi da su loše decembarske brojke bile samo trenutnog karaktera.
Kao jedan od razloga za slabo zapošljavanje u decembru spominje se i već planetarno poznato hladno vrijeme u SAD. Građevinske firme su „sasjekle“ čak 16.000 poslova, što je najveći pad u posljednjih 20 mjeseci.
Ipak, daleko manje se zapošljavalo u decembru 2013. godine u odnosu na onih 214.000 poslova mjesečno u prethodna četiri mjeseca. Međutim, na mjesečnom nivou broj dostupnih poslova iznosio je 182.000, što je maltene isti prosjek kao u prethodne dvije godine.
Procenat ljudi koji rade ili traže posao pao je na 62,8 odsto, što je istorijski minimum u prethodnih 36 godina!
Nezdravo zdravstvo
Prema podacima američkih vlasti, mnoge industrije su u decembru zabilježile slabo zapošljavanje ili čak brojne otkaze. U zdravstvu je broj zaposlenih smanjen za 6.000, a to je prvo otpuštanje tog obima u posljednjih 10 godina! Ta otpuštanja u pitanje dovode planetarno poznate reforme zdravstva pod palicom predsjednika SAD Baraka Obame.
Industrija transporta i skladištenja zabilježila je manji broj otpuštanja, što sugeriše da je tokom praznika postojalo manje interesovanje za sezonske radnike u segmentu špediterstva nego što je to obično slučaj.
U javnom sektoru broj zaposlenih smanjen je za 13.000.
Zdrav rast
Jedna od svijetlih tačaka je industrija. Fabrike su otvorile 9.000 radnih mjesta, što je peti mjesec zaredom u kojem ta industrija ima plus u odnosu zapošljavanje–otkazi, ali je to ipak daleko manje od 31.000 novih radnih mjesta u novembru.
U maloprodaji je otvoreno 55.000 novih poslova.
Najnoviji podaci govore da je američka ekonomija u stabilnom usponu. Izvoz je u novembru dostigao rekordni nivo, čime je smanjen deficit u robnoj razmijeni SAD.
Trgovci su naručili više proizvedenih dobara. Prodaja automobila je dostigla najviši nivo u proteklih šest godina.
Analitičari sada ocjenjuju da se američka privreda proširila za „zdravih“ od tri do 3,5 odsto na godišnjem nivou u periodu oktobar–decembar (posljednji kvartal). To je više od ranije prognoze od dva odsto ili manje, a u skladu je sa rastom od 4,1 odsto u trećem kvartalu. Akter