BANJALUKA, U funkciji privrednog rasta i zapošljavanja oba entiteta i Brčko distrikt donijeto je više izmjena i dopuna zakonskih rješenja u vezi sa poreskim sistemima i više mjera iz te oblasti da bi bili stvoreni uslovi za dodatno zapošljavanje.
Republika Srpska je, prema najnovijim izmjenama Zakona o porezu na dobit, uvela dvije vrste poreskih olakšica, i to za obveznike koji izvrše ulaganja u proizvodnju, kao i one koji zapošljavaju radnike.
Obveznik koji na teritoriji Republike Srpske izvrši ulaganje u opremu, postrojenja i nepokretnosti za obavljanje sopstvene registrovane proizvodne djelatnosti ima pravo na umanjenje poreske osnovice za vrijednost izvršenog ulaganja, navodi Odjeljenje za makroekonomsku analizu Uprave za indiretno oporezivanje /UIO/ BiH.
Obveznik može ostvariti poresku olakšicu samo na opremu i postrojenja koja se neposredno koriste u procesu proizvodnje i prerade.
Nepokretnostima se smatraju novi građevinski objekti i zemljište ispod njih, koji neposredno služe obavljanju proizvodne djelatnosti. Umanjenje poreske osnovice vrši se u poreskom periodu u kojem su oprema, postrojenja ili nepokretnosti stavljeni u upotrebu.
Obveznik ne može ostvariti pravo na umanjenje poreske osnovice za opremu, postrojenja ili nepokretnosti koje je stekao poklonom.
Poreski obveznik koji u jednoj kalendarskoj godini zaposli najmanje 30 novih radnika na neodređeno vrijeme ima pravo na umanjenje poreske osnovice za iznos plaćenog poreza na dohodak i doprinosa za te radnike.
Pravo na umanjenje poreske osnovice poreski obveznik može ostvariti ukoliko zaposli radnike koji se nalaze na evidenciji Zavoda za zapošljavanje Republike Srpske.
Pravo na umanjenje poreske osnovice ostvaruje se na kraju poreskog perioda u godini u kojoj su zaposleni radnici, a nakon što Poreska uprava utvrdi da se u evidenciji Jedinstvenog sistema registracije, naplate i kontrole doprinosa nalazi 30 radnika više kod tog poreskog obveznika u odnosu na kraj prethodnog poreskog perioda.
Novozaposlenim radnikom ne smatraju se lica koja su bila zaposlena u zavisnom ili matičnom pravnom licu poreskog obveznika.
Federacija BiH predviđa da se obveznik koji je u godini za koju se utvrđuje porez na dobit izvozom ostvario više od 30 odsto od ukupno ostvarenog prihoda oslobađa plaćanja poreza na dobit za tu godinu.
Obveznik koji u periodu od pet uzastopnih godina ulaže u proizvodnju u vrijednosti od najmanje 20 milona KM na teritoriji FBiH oslobađa se plaćanja poreza na dobit za period od pet godina, počevši od prve godine ulaganja u kojoj mora biti uloženo najmanje četiri miliona KM.
Obveznik koji zapošljava više od 50 odsto invalidnih lica i lica s posebnim potrebama duže od godinu dana oslobađa se plaćanja poreza na dobit za godinu u kojoj je bilo zaposleno više od 50 odsto invalidnih lica i lica s posebnim potrebama.
Prema poreskim podsticajima Brčko distrikta za izvoznike, investicije i zapošljavanje, poreskom obvezniku koji na području distrikta izvrši ulaganje u mašine i opremu za obavljanje vlastite registrovane djelatnosti, poreska osnovica se umanjuje za iznos ulaganja, i to za iznos nabavne cijene mašina i opreme, pri čemu se umanjenje poreske osnovice ne odnosi na nabavku putničkih vozila i kancelarijskog namještaja.
Poreskom obvezniku koji u poreskoj godini zaposli nove radnike na neodređeno vrijeme, umanjuje se poreska osnovica u visini isplaćenih bruto plata novozaposlenih radnika, ukoliko poreski obveznik ili novozaposleni radnici ne koriste podsticaje za zapošljavanje po nekom drugom osnovu.
Obveznik koji je u godini za koju se utvrđuje porez na dobit ostvario izvoz preko određenog procenta od ukupno ostvarenog prihoda oslobađa se plaćanja poreza na dobit za tu godinu u dvostrukom procentu. Srna