BANJALUKA, Republika Srpska je oštećena na koeficijentu raspodjele prihoda sa jedinstvenog računa Uprave za indirektno oporezivanje (UIO) BiH time što je ta institucija izdašnija u reprogramima poreskih obaveza bila prema firmama iz FBiH, ukazao je juče premijer RS Aleksandar Džombić.
On je napomenuo da se navedena šteta po RS može nadoknaditi ukoliko postoji realna naplata tih potraživanja.
“Ako su kompanije iz FBiH dobile više reprograma indirektnih poreza u odnosu na kompanije iz RS, onda je RS na neki način oštećena. To su sada već detalji poslovanja koje je radio menadžment UIO i lično nemam informacije koliki je broj tih kompanija, kolika su potraživanja i kolika je realna naplata tih potraživanja. Po meni je bitno da postoji realna naplata tih potraživanja, jer onda možemo ispraviti neku odluku kako bismo izvršili naplatu i raspodijelili prihode”, izjavio je Džombić.
Poslovni portal Capital.ba objavio je spisak 39 preduzeća kojima je UIO reprogramirala poreske obaveze u ukupnom iznosu od 32 miliona KM. Od toga se čak 29 odobrenih odgoda odnosi na firme iz FBiH u iznosu od 23 miliona KM, dok ostatak otpada na devet firmi iz RS i jednu iz Brčko distrikta. U međuvremenu su, prema saznanjima “Nezavisnih”, četiri firme sa spiska izmirile svoj dug u cijelosti.
Direktna posljedica višestruko izdašnijih reprograma firmama iz FBiH je manji koeficijent raspodjele indirektnih poreza za RS, s obzirom na to da su reprogramirani milioni prijavljeni kao krajnja potrošnja entiteta, iako sredstva nisu uplaćena na jedinstveni račun UIO.
Najveći reprogram, zaključno sa 17. avgustom ove godine, odobren je “Sarajevskoj pivari” u iznosu od 5,69 miliona KM, a kojoj je za izmirenje ostalo još 1,28 miliona KM. Najveći još neuplaćeni iznos odgode imaju firme “Sinbra” iz Tuzle u iznosu od 2,65 miliona KM i “Stock BH” iz Sarajeva u iznosu od oko 1,6 miliona KM. Najveći reprogram u RS u iznosu od 1,48 miliona KM odobren je firmi “Aleksandrija Comerc” iz Istočnog Sarajeva, protiv koje je u maju ove godine zbog neplaćanja pokrenut izvršni postupak pred Osnovnim sudom u Sokocu.
Ratko Kovačević, portparol UIO BiH, kaže da ta institucija, imajući u vidu tešku privrednu situaciju i nelikvidnost poreskih obveznika, omogućava otplatu duga u ratama za sve one koji ispune zakonom predviđene uslove.
“Jedan od najvažnijih uslova je obezbjeđenje garancije za plaćanje duga, a to je najčešće bankarska garancija ili ugovor o zalogu gdje se upisuje hipoteka na imovinu poreskog obveznika kojem se odobrava otplata duga u ratama”, ističe Kovačević.
Prema njegovim riječima, UIO je od početka rada 2006. godine odobrila reprogram indirektnih poreza za ukupno 69 obveznika u iznosu od 33 miliona KM. Od toga je do danas 34 obveznika izmirilo dug u cijelosti u iznosu od 13 miliona KM, dok njih 25 i dalje vraća dug.
“Najveći broj obveznika kojima je odobren reprogram duga uredno izmiruje obaveze svaki mjesec. Međutim, postoji i nekoliko obveznika koji nisu poštovali ugovorenu obavezu plaćanja duga u ratama”, kazao je Kovačević.
On ističe da je za sve neuredne platiša pokrenut izvršni postupak pred nadležnim sudom, ili je u toku postupak izrade prijedloga za izvršenje. Obveznicima koji kasne s uplatom rate, odnosno tekućih obaveza, dostavljene su, pak, opomene pred izvršenje.
Svakom obvezniku koji ne uplati obavezu u zakonom predviđenom roku UIO obračunava teret naknadne prinude u iznosu od 10 odsto osnovnog duga, te zakonsku dnevnu zateznu kamatu od 0,06 odsto, što na godišnjem nivou iznosi 21,9 odsto, zbog čega zatezna kamata zna premašiti osnovni dug.
“Zbog teške privredne situacije i činjenice da je bolje naplatiti dug nego zaračunavati dodatne visoke kamate i teret prinude, što znatno povećava konačnu obavezu, UIO je pokrenula inicijativu da se dnevne zatezne kamate snize sa 0,06 na 0,04 odsto, a teret prinude sa 10 na pet odsto osnovnog duga”, naglasio je Kovačević.
Dug po osnovu PDV-a
Od uvođenja PDV-a u BiH 2006. godine pa zaključno sa prošlom godinom dug po osnovu prijavljenog, a neuplaćenog PDV-a iznosio je 540 miliona KM. Uz to je naknadni teret prinude iznosio 54 miliona KM.
U UIO kažu da trenutni dug po osnovu PDV-a predstavlja samo jedan odsto od ukupno naplaćenih neto prihoda od PDV-a.
U proteklom šestogodišnjem periodu UIO je ukupno obračunala 40 miliona KM zateznih kamata, od čega je do danas naplaćeno 30 miliona KM zateznih kamata, koje dnevno iznose 0,06 odsto na osnovni dug. Nezavisne novine
