BANJALUKA – Depoziti privatnih preduzeća i društava u RS pali su za 120 miliona maraka ili 13 odsto u prvom kvartalu ove godine u odnosu na kraj 2019, a privrednici ističu da je glavni razlog za to epidemija virusa korona zbog koje su morali povlačiti novac iz banaka kako bi održali poslovanje i izmirili pristigle obaveze.
U dokumentu “Makroekonomski pokazatelji RS” navedeno je da su ukupni depoziti na kraju marta ove godine iznosili 6,204 milijarde maraka te da su za tri odsto manji u odnosu na kraj 2019. godine.
– U sektorskoj strukturi depozita i dalje su najznačajniji depoziti građana sa učešćem od 58,5 odsto u ukupnim depozitima. Ukupna štednja građana, uključujući i tekuće račune, na kraju marta iznosila je 3.448 milijardi maraka i ima stopu pada od 1,4 odsto u odnosu na kraj 2019. godine – navedeno je u dokumentu koji je objavilo Ministarstvo finansija RS.
Dok depoziti privatnih preduzeća i građana padaju, s druge strane, rast je zabilježen kod depozita javnih i državnih preduzeća i to u iznosu od 47,8 miliona maraka ili po stopi od 17 odsto.
Predsjednik Unije udruženja poslodavaca RS Saša Trivić ističe da su privrednici u Srpskoj već početkom godine dovedeni u probleme zbog pandemije virusa korona te da ih je upravo ta situacija primorala da podižu ušteđevinu iz banaka.
– To je bio jedini način da isplate račune koji stižu na naplatu, ali i izmire obaveze prema radnicima. Zbog toga je i očekivan veći pad depozita kod privatnika. Upravo iz tog razloga mi smo stalno insistirali na tome da se obezbijedi novac za dodatnu likvidnost preduzeća kako preko Garantnog fonda RS, tako i putem uvođenja moratorijuma, ali i plasiranjem novih kredita – naveo je Trivić koji očekuje da depoziti preduzeća padaju i u drugom kvartalu ove godine, ali manjim intenzitetom nego na početku godine.
Isti stav dijele i ekonomisti koji navode da su novac koji su preduzeća čuvala u bankama počeli da povlače još početkom godine.
– Poslovna aktivnost nije išla uzlaznom, već silaznom putanjom, zbog čega su depoziti korišćeni za pokrivanje obaveza – rekao je član Udruženja ekonomista RS SWOT Aleksandar Ljuboja.
Kada je riječ o depozitima građana, Ljuboja navodi da će oni koji budu mogli da sačuvaju štednju to i uraditi.
– Psihološki momenat i strah natjeraće ljude da manje troše. Oni koji nemaju novca biće prinuđeni da podižu kredite. U svemu ovome profitiraće banke zahvaljujući nenamjenskim kreditima – naveo je Ljuboja te dodao da takvu situaciju možemo da očekujemo sve dok ne dođe do povećanja privredne aktivnosti i oporavka djelatnosti koje su najviše stradale u epidemiji.
Krediti
U dokumentu “Makroekonomski pokazatelji RS” navedeno je i da su kreditne aktivnosti bankarskog sektora u prvom kvartalu bile usmjerene ka građanima te privatnim preduzećima i društvima.
– Krediti privatnih preduzeća na kraju marta iznosili su 1,889 milijardi KM i manji su za pet odsto u odnosu na kraj 2019. godine. Krediti građana u istom periodu iznosili su 2,494 milijarde KM i bilježe pad od osam miliona KM ili po stopi od 0,3 odsto – navedeno je u dokumentu. Glas Srpske