LONDON, Britanski dnevnik “Dejli telegraf” upozorava da je evrozona u 2012. godini “preživjela” mogućnost raspada, do kog bi došlo izlaskom Grčke, ali da će se u 2013. godini suočiti sa “laganim gušenjem” usljed recesije.
List ističe da duboko nezadovoljstvo stanjem u evrozoni i unutrašnji problemi neće biti od pomoći britanskim pristalicama EU kada budu govorili o 40 godina članstva te zemlje u evropskom bloku, koje se podudara sa sve prisutnijim diskusijama o eventualnom izlasku iz Unije.
Britanski premijer Dejvid Kameron iznijeće u januaru strategiju za EU o pitanjima koja izazivaju duboke podjele u njegovoj Konzervativnoj stranci i koalicionoj vladi.
List naglašava da je pitanje Evrope u Britaniji uvijek izazivalo podjele. “Telegraf” podsjeća da će 22. januara 2013. godine biti 40 godina od kada je tadašnji premijer Edvard Hit potpisao Evropski sporazum, kada je jedan demonstrant bacio mastilo na njega.
Šanse za raspad evrozone umanjene su tokom 2012. godine, ali osnovni propusti i neuravnoteženost strukture i dalje ostaju u kombinaciji sa recesijom i mogućnosti ekonomskog pada na jugu Evrope.
Ekonomski problemi biće udruženi sa neprestanom opasnošću od izbijanja punih razmjera krize. Tri velike ekonomije evrozone – Francuska, Italija i Španija – suočavaju se sa velikim troškovima finansiranja tokom godine u kojoj je predviđen ulazak u recesiju.
Španija, koja je suočena sa društvenim sporovima i rizikom raspada zbog nacionalističkih pokreta u regionima Katalonije i Baskije, prva će početkom 2013. godine zatražiti pomoć.
Pomoć za Španiju ili bilo koju drugu zemlju izazvaće oštru diskusiju u zemljama kreditorima na sjeveru Evrope, poput Njemačke, gdje su izbori zakazani za septembar.
Glasanje o obezbjeđenju pomoći mora biti održano u njemačkom, austrijskom i holandskom parlamentu, dok su na sjeveru Evrope u porastu tenzije zbog velikih prenosa gotovog novca.
“Telegraf” podsjeća da je prošle godine njemački kancelar Angela Merkel u Donjem domu parlamenta izgubila većinu glasova o pitanju evrozone, što znači da joj je tokom izborne godine neophodna podrška opozicionih Socijaldemokrata i stranke Zelenih.
Ukoliko dođe do porasta nezaposlenosti u Njemačkoj usljed predviđenog usporavanja ekonomskog rasta, onda bi se Merkelova suočila sa kontradiktornom odlukom za odobrenje više milijardi evra pomoći Španiji u vrijeme kada je i program socijalne pomoći “zategnut” u njenoj zemlji.
U Italiji su izbori zakazani za februar i to bi moglo vratiti krizu u evrozonu usljed političke nesigurnosti zbog eventualnog povratka Silvija Berluskonija, pod čijom je vladom 2011. godine ta zemlja bila na ivici finansijskog kolapsa.
Naredne godine obilježava se i 20 godina od stupanja na snagu Sporazuma iz Mastrihta kojim je stvorena evrozona i pravni koncept državljanstva EU. Kao znak obilježavanja, EU proslavlja “Evropsku godina državljana”, ali slavlje će biti slabo zbog rasta političkih tenzija i nezaposlenih, kojih širom Evrope ima skoro 30 miliona.
