SARAJEVO, Evropska komisija, naučnici i kreatori politike iz 14 zemalja Dunavskog regiona danas su u Bratislavi pokrenuli šest naučnih klastera kao podršku ekonomskom razvoju regiona, koji će se baviti vodom, zemljištem i tlom, bioenergijom, vazduhom, razmjenom i usklađivanjem podataka i “pametnim” specijalizacijama.
Iz Delegacije EU u BiH saopšteno je da će klasteri koji su danas predstavljeni na sastanku na visokom nivou obezbijediti naučne dokaze kao podršku Dunavskoj strategiji i poslužiti njegovanju naučne saradnje u regionu.
Klasteri za vodu, zemljište i tlo, bioenergiju i vazduh razmatraće ove ključne resurse u odnosu na identifikovane potrebe: zaštita životne sredine, navodnjavanje i razvoj poljoprivrede i energetika.
Planirano je da klaster za podatke olakša razmjenu i usklađivanje jasnih i uporednih podataka u oblastima kao što su biodiverzitet, morfologija rijeka, rizici od poplava i suše, te resurs i potencijal zemljišta, usjeva i energije.
On će uspostaviti i zajedničku pristupnu tačku sa koje će cijeli region pristupati podacima, a prva operativna verzija trebala bi da bude spremna od decembra.
Klaster za “pametne” specijalizacije proučavaće načine koncentrisanja resursa na ključne prioritete nauke koji su zasnovani na ekonomskom potencijalu Dunavskog regiona umjesto previše razuđenog ulaganja napora i investicija.
Klasteri će okupiti naučnu zajednicu iz 14 podunavskih zemalja, uključujući gotovo sve akademije nauka u regionu, Dunavsku rektorsku konferenciju koja okuplja 54 univerziteta i mnoge druge istraživačke organizacije.
Partneri će učestvovati u klasteru/ima/ po izboru, u skladu sa njihovim prioritetima i ekspertizom. Učešće je otvoreno i za druge zainteresovane strane.
Današnjoj manifestaciji prisustvovali su i slovački premijer Robert Fico i potpredsjednik Evropske komisije Maroš Šefčovič.
Šefčovič je rekao da je cilj strategije EU za Dunavski region da podstakne rast i zapošljavanje na ovom području uz pomoć kreiranja boljih politika i sredstava.
“Nauka zaista može da pomogne obezbjeđivanjem naučno zasnovanih podataka za kreatore politike, tako što će im omogućiti da donesu valjane odluke za region koji se odlikuje ogromnom geopolitičkom i ekonomskom raznolikošću”, istakao je Šefčovič.
Komesar Evropske komisije za istraživanje, inovacije i nauku Marija Geogegan-Kvinje rekla je da je ovo odličan primjer transnacionalne saradnje nauke i politike, postavljanje modela za EU i šire. Ona smatra da ovi klasteri mogu da podstaknu ostvarivanje naučnih i ekonomskih dostignuća u regionu.
Današnjoj manifestaciji prisustvovali su i ministar za ekonomsku strategiju Mađarske Zoltan Šefalvaj, savezni ministar za nauku i istraživanje Austrije Karlhajnc Tišterle, izaslanik za visoko obrazovanje, naučno istraživanje i tehnološki razvoj Rumunije Minea Kostoij i član Evropskog parlamenta Edit Hercog.
Strategija EU za Dunavski region usvojena je 2011. godine na zahtjev vlada zemalja EU, koji je upućen dvije godine ranije. Ona stavlja težište na četiri prioriteta – povezivanje Dunavskog regiona, zaštita životne sredine, izgradnja prosperiteta i jačanje Dunavskog regiona.
Evropska komisija je nedavno objavila izvještaj o toku realizacije strategije za Dunavski region u kojem poziva na prelazak na viši nivo nakon dobrog početka.
Inicijativa “Naučna podrška Dunavskoj strategiji” pokrenuta je u novembru 2011. od stručne službe Evropske komisije, Zajedničkog istraživačkog centra i ona stavlja akcenat na četiri prioriteta – zaštita životne sredine, navodnjavanje i razvoj poljoprivrede, plovnost i proizvodnja energije.
Zemlje Dunavskog regiona, u kojem živi više od 100 miliona stanovnika, su Njemačka, Austrija, Mađarska, Češka, Slovačka, Slovenija, Bugarska, Rumunija, Hrvatska, Srbija, BiH, Crna Gora, Ukrajina i Moldavija. Srna