BEOGRAD, Unutrašnji plovni putevi Srbije dugački su 1.566 kilometara. Među njima je i Dunav, evropski Koridor 7, strateška veza koja je plovan čitavim tokom kroz Srbiju. Korišćenje plovnih puteva je, međutim, zanemarljivo, kao i sredstva koja od njega stižu. Trenutno koristimo svega šest odsto potencijala unutrašnjih plovnih puteva, a ukoliko bi se transport robe značajnije usmjerio na rijeke – finansijski efekti bi mogli da dostignu nekoliko miliona evra godišnje.
Ovim problemom se bavi i prostorni plan Srbije. Kao strateški prioriteti do 2014. godine su navedeni razvoj najznačajnijeg riječnog koridora – Dunava, dobro organizovan sistem unutrašnjih plovnih puteva, priprema za izgradnju nove luke Beograd na Dunavu i unapređenje i razvoj međunarodno značajnih luka koje treba da postanu veliki transportni centri. Postojeća luka “Beograd” zadržava i razvija funkciju, sa naglaskom na kontejnerskom pretovaru – do moguće izgradnje nove.
Strateški ciljevi su i uvođenje savremenih tehnologija transporta – intermodalni transport, rječno-morska plovidba, ali i rekonstrukcija prevodnica u Đerdapu. Tu su i podsticanje transporta na unutrašnjim plovnim putevima kroz korišćenje ekonomskih instrumenata kao što su oslobađanje od raznih doprinosa i oporezivanja.
– Unutrašnji plovni putevi se relativno malo koriste, ali u svjetlu novog Prostornog plana Srbije otvara se mogućnost za veće korišćenje i veće finansijske efekte – kaže Pavle Galić, pomoćnik ministra infrastrukture zadužen za vodni saobraćaj i bezbjednost plovidbe. – Trenutno koristimo šest odsto potencijala unutrašnjih plovnih puteva, a do 2015. godine to bi moglo da se podigne na 12 odsto, a kasnije i više. Ukoliko bi se prevoz robe usmjerio na plovne puteve, efekti bi bili veliki, oko nekoliko miliona evra.
Trenutan problem je, kako objašnjavaju u Direkciji za unutrašnje plovne puteve “Plovputu”, loša infrastruktura. Srbija je zemlja tranzitne plovidbe, ali treba srediti luke, opremiti kontejnerske terminale, stvoriti intermodalne terminale i osavremeniti flotu.
– Privatizaovane luke čas rade, čas ne rade. Nemamo kontejnerske i intermodalne terminale i dobar deo naše flote ne može da plovi u inostranstvo – objašnjava Žaneta Ostojić Barjaktarević, direktor “Plovputa”. – Problem su standardi koje moraju da ispunjavaju i vremenom će situacija biti gora. Sve će ih manje moći preko granice, kako se novi standardi budu uvodili. Vodni saobraćaj je nažalost u sjenci drugih vidova saobraćaja.
Povezivanje
Duž koridora 10 i 7 postoje mogućnosti razvoja intermodalnih terminala – kaže Prostorni plan. – Na prostoru Beograd-Pančevo-Smederevo preko tri intermodalna terminala i aerodroma “Nikola Tesla” treba povezati koridore 10 i 7 i formirati regionalnog lidera Jugoistočne Evrope. Na području Novog Sada treba povezati drum, željeznicu i Dunav. U Nišu valja povezati željeznicu sa Koridorom 10. Na kopnenim pravcima Koridora 10 razviti terminale “pokretni drum”. Povezati Savu sa Koridorom 10 odgovarajućim intermodalnim terminalom. U zoni Prahova formirati intermodalni terminal i povezati Dunav i željeznicu. Novosti
