BANJALUKA, Republika Srpska nosilac je posla u BiH kada je riječ o izmjenama zakonske i podzakonske regulative, s ciljem da se dobiju izvozni brojevi za izvoz mlijeka u zemlje EU, pa tako i Hrvatsku, rečeno je u Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede Republike Srpske.
S tim u vezi, u resornom ministarstvu se često održavaju sastanci sa proizvođačima i otkupljivačima mlijeka,a u stalnom su kontaktu i sa ministrom poljoprivrede Federacije BiH Jerkom Ivankovićem – Lijanovićem koji je prihvatio da RS bude nosilac ovog posla, a Federacija će da primijeni na svojoj teritoriji ono što Srpska donese.
U Ministarstvu navode da se sa proizvođačima i otkupljivačima mlijeka u Srpskoj nastoje usaglasiti izmjene postojećih podzakonskih akata i donijeti nekoliko novih kojima bi se regulisala ova oblast.
“Riječ je o sljedljivost koja znači kontrolu proizvodnje mlijeka od štale do mljekare i njegovog plasmana na tržište, a sve uz veterinarski nadzor”, pojašnjavaju iz resornog ministarstva.
Direktor Veterinarskog instituta “Dr Vaso Butozan” Drago Nedić rekao je da se proizvodnja mlijeka u Republici Srpskoj odvija na savremen način i u najvećoj mjeri u skladu sa evropskim normama.
On je rekao da mlijeko u Hrvatsku trenutno izvoze mljekare “Mlijekoprodukt” iz Kozarske Dubice i “Natura Vita” iz Blatnice kod Teslića, kojima svoj proizvod predaje oko osam hiljada proizvođača mlijeka, a njegove analize vrši Veterinarski institut.
Nedić kaže da još nije kasno ozbiljno pristupiti ispunjavanju uslova za izvoz mlijeka u EU i upozorava da će u suprotnom 2013. godine, kada Hrvatska postane članica Unije, prestati izvoz mlijeka u tu državu, što će dovesti do “elementarne nepogode” ogromnih razmjera.
“Bez mogućeg plasmana mlijeka mljekare neće otkupljivati mlijeko pa će nekoliko hiljada farmera doći u veoma nepovoljan položaj sa nesagledivim posljedicama. Do ovog scenarija ne mora doći jer ni danas nije kasno ozbiljno pristupiti ispunjavanju uslova za izvoz u EU”, istakao je Nedić.
On navodi da je obaveza nadležnih institucija da harmonizuju propise sa evropskim i da provjeravju njihovu primjenu,jer su pravila za ulazak u EU “sve ili ništa”, što znači da nije dovoljno samo donijeti propise nego ih treba i primijeniti i sve to dokumentovano dokazati.
Da bi mogli to dokazati, kaže Nedić, neophodno je da svi budu u registru i da se vrši stalna veterinarska kontrola u kompletnom lancu “od njive do trpeze”.
On je dodao da je zadatak Veterinarskog instituta da obezbijedi laboratorijsku kontrolu po evropskim standardima, odnosno da se analize odvijaju u akreditovanim laboratorijama na nezavisan i transparentan način, a većinu analiza za ove potrebe Institut je akreditovao.
Prema njegovim riječima, u narednih nekoliko mjeseci biće akreditovane sve analize koje se tiču mljekarskog sektora.
Nedić je istakao da se proces izvoza mlijeka u EU odvija tako što nadležni organi u Srpskoj i BiH procjenjuju da li su stvoreni uslovi za izvoz,a potom se Evropskoj komisiji u Briselu prenosi ta namjera i poziv da pošalje svoju inspekciju da se u to uvjeri.
Ako EU pozitivno ocijeni ovu namjeru onda šalje obavještenje da će poslati inspekciju koja će provjeriti kompletan sistem koji se odnosi na proizvodnju mlijeka, a kada se to završi inspekcija šalje izvještaj Evropskoj komisiji sa mišljenjem.
“Ako je mišljenje pozitivno onda Komisija uglavnom prihvata taj izvještaj i donosi odluku da se odobrava uvoz mlijeka iz BiH u EU. Po objavljivanju te odluke nadležni organi Republike Srpske i BiH dostavljaju u EU listu objekata koji ispunjavaju uslove za izvoz”, rekao je Nedić.
Ovu listu EU, kaže Nedić, objavljuje u svojim službenim novinama i tada izvoz može da počne, a u međuvremenu se usaglašava veterinarski sertifikat koji će pratiti te pošiljke, koji popunjavaju i ovjeravaju nadležni veterinarski inspektori.
Nedić je rekao da uz maksimalno zalaganje nadležnih organa u harmonizaciji propisa i njihovoj implementaciji, jačanjem inspekcijskog kontrolnog sistema, nezavisnih laboratorija i neophodnim edukacijama svih u lancu proizvodnje mlijeka, do kraja godine bi se mogli u cjelosti ispuniti uslovi za dolazak evropske veterinarske inspekcije.
Veterinarski institut Republike Srpske “Dr Vaso Butozan” je akreditovana laboratorija za najvažniji dio u ovoj grani, a to je kvalitet sirovog mlijeka, što podrazumijeva sastav mlijeka, ukupan broj bakterija i broj somatskih ćelija.
Nedić je naveo da je osnovni evropski zahtjev da se može u preradu uzeti samo mlijeko koje ima manje od 100.000 bakterija i 400.000 somatskih ćelija u jednom mililitru.
“Zahvaljujući višegodišnjoj kontroli sirovog mlijeka u Veterinarskom institutu i podsticajima od resornog ministarstva u Republici Srpskoj oko 60 odsto mlijeka ispunjava evropske zahtjeve. Sa ovakvim rezultatima se može razgovarati sa EU”, rekao je Nedić. Srna