PODGORICA, U Crnoj Gori bi ekonomski rast, vjerovatno, značajno usporio i da nije bilo globalne finansijske krize, koja je, bez sumnje, otkrila i sve nagomilane nedostatke i neracionalnosti poslovanja iz prethodnog perioda, ocijenili su u Centralnoj banci (CBCG).
Globalna recesija je, kako je navedeno u Izvještaju o radu CBCG za prošlu godinu, prekinula izuzetno brz rast iz prethodnog perioda i uticala da Crna Gora zapadne u najtežu ekonomsku krizu u novijoj istoriji. U CBCG ne očekuju da će Crna Gora ući u zonu rasta ove godine.
– U trenutku pisanja ovog izvještaja, malo je vjerovatno da će Crna Gora ući u zonu rasta u ovoj godini, iako se može očekivati poboljšanje situacije u drugoj polovini godine. Ukoliko se sprovedu neophodna restrukturiranja preduzeća, javne potrošnje, poveća konkurentnost i primijeni novi model razvoja, postoje realni izgledi da se Crna Gora u narednoj godini ponovo vrati na putanju ekonomskog rasta, kazali su iz CBCG.
Oni podsjećaju da je prosječna stopa ekonomskog rasta u trogodišnjem periodu prije krize iznosila oko osam odsto i Crna Gora je bila u grupi evropskih privreda u tranziciji koje su se najbrže razvijale.
– U ovom periodu se vjerovatno nalazi i klica današnjih problema, jer je bilo u pitanju pregrijavanje tražnje i rast iznad potencijala. U uslovima pregrijane tražnje, Crna Gora se suočila sa tri šoka – smanjena domaća i strana tražnja, smanjena kreditna aktivnost i pogoršani odnosi razmjene, objasnili su iz CBCG.
O visokom stepenu neizvjesnosti govore i, kako su dodali, prilično različite procjene o tome koliki je bio pad bruto domaćeg proizvoda (BDP) u prošloj godini.
Međunarodni monetarni fond (MMF) je procijenio da je pad bio sedam odsto, Ministarstvo finansija 5,3 odsto, a Evropska banka za obnovu i razvoj (EBRD) 4,1 odsto.
Iz CBCG navode da kriza i teškoće nisu zaobišle nijedan sektor crnogorske privrede i pokazala je da su male i visoko otvorene privrede vrlo ranjive.
– Koliki su ukupni troškovi krize teško je utvrditi, ali moguće su grube procjene. Polazna pretpostavka je da je naša dugoročna ravnotežna stopa ekonomskog rasta pet odsto, saopštili su iz CBCG. Mina-business