DOBOJ, Radnici su prošle godine od poslodavaca sudskim sporovima naplatili 1.500.000 KM, po osnovu kršenja radnih prava, izjavila je generalni sekretar Saveza sindikata Republike Srpske Velka Odžaković.
Ona je navela da početna vrijednost tužbi, bez kamata i sudskih troškova, iznosi više od 2.500.000 KM.
Odžakovićeva je istakla da sindikat na sudovima ima 98 odsto dobijenih presuda, ali njihovo izvršenje je svega 64 odsto.
Ona je, tokom pauze na današnjem sastanku u Doboju sa izvršnim sekretarima, povjerenicima i pravnicima ovog sindikata, rekla novinarima
da se prošle godine za pravnu pomoć Pravnoj službi obratilo oko 11.000 radnika, a po osnovu tužbe oko 468 radnika.
Odžakovićeva je nezadovoljna stepenom kršenja radnih prava, ali je zadovoljna dobijenim tužbama.
“Tužbe bez nematerijalne naknade se slabije izvršavaju, pa se dešava da poslodavac i po tri puta plati kaznu, ali neće da provede sudsku presudu”, navela je Odžakovićeva.
Prema njenim riječima, najviše tužbi je iz sektora privrede – oko 70 odsto, a 30 odsto je u vanprivrednim djelatnostima.
“Najčešće su ugrožena prava radnika koji su u procesu privatizacije ostali bez posla”, istakla je Odžalkovićeva, dodavši da se u rizičnu grupu ubrajaju i mladi radnici od 20 do 30 godina, koji su usljed nepoznavanja zakonskih prava predmet manipulacija.
Odžakovićeva je poručila da zakon ne dozvoljava da sindikat brani radnike koji nisu članovi sindikata.
Pravnik u Pravnoj službi Goran Stanković ukazao je da je u sporu koji sindikat sudski dobije najteže vratiti radnika na posao, jer preduzeće prestane sa radom ili poslodavac zatvori ili preregistruje preduzeće, prenoseći imovinu na drugo pravno lice.
Prema njegovim riječima, u sektoru privrednih djelatnosti radnici ukazuju na neisplatu plata i doprinosa, te odsustvo plaćenih izostanaka, kao i na mobing.
“Neisplaćivanje naknada po osnovu kolektivnih ugovora problem je radnika u vanprivrednim djelatnostima”, rekao je Stanković, dodavši da se plate u ovom sektoru pretežno redovno isplaćuju.
On je naveo da radni sporovi kod domaćih sudova traju i duže od dvije godine.
Izvršni sekretar Regionalnog sindikalnog centra Doboj Milenko Stanojević ukazao je na otpor i opstrukciju poslodovaca prema sindikalnom organizovanju.
“U dobojskoj regiji najviše se krše prava radnika u preduzećima `Trudbenik` iz Doboja i u derventskom `Unisu`”, izjavio je Stanojević, dodavši da je kršenje radnih prava evidentirano i u sektoru obrazovanja, usljed izostalih isplata po osnovu kolektivnog ugovora.
Na današnjem sastanku u Doboju razmatra se Izvještaj o radu i plan rada za naredni period, Izvještaj službe za besplatnu pravnu pomoć i druga pitanja koja mogu doprinijeti kvalitetnijem radu Saveza sindikata Republike Srpske. Srna