SARAJEVO, Pozitivan ekonomski razvoj centralnoevropskog regiona u protekloj deceniji trebalo bi da potisne mišljenja o podjelama unutar EU na istočne i zapadne zemlje, ocijenio je rukovodilac Odjeljenja istraživanja tržišta obveznica i valuta za centralnu i istočnu Evropu pri Rajfajzen banci Ginter Deuber.
On ističe da je proširenje EU 2004. godine predstavljalo uspješnu priču za centralnoevropski region i da je imalo neizmjeran značaj za ekonomski razvoj pet novih članica iz srednje Evrope, saopšteno je iz Rajfajzen banke.
U izvještaju analitičara Rajfajzen banke, koji su posmatrali učinak pet centralnoevropskih zemalja deset godina nakon ulaska u EU, navodi se da je njihov udio u ukupnom BDP-u EU porastao sa 4,2 odsto 2004. godine na 5,7 odsto u 2013. godini.
Prosječan BDP po glavi stanovnika, po paritetu kupovne moći, u centralnoj Evropi povećan je za 12 procentnih poena od 2004. godine u poređenju sa prosjekom EU.
Udio regiona centralne Evrope u izvozu EU na svjetska tržišta povećan je sa 6,2 odsto u 2004. godini na 9,7 odsto u 2013. godini.
“Budući da oko 80 odsto regionalnog BDP-a u centralnoj Evropi potiče od Poljske, Češke i Slovačke, nedavni ekonomski i politički nemiri u Mađarskoj i Sloveniji imali su samo mali uticaj na cjelokupni uspjeh regiona”, navodi se u izvještaju, čiji je autor Deuber.
S obzirom na solidan rezultat, ne iznenađuje da finansijska tržišta većinu centralnoevropskih država smatraju prilično blizu takozvanim “glavnim” zemljama evro zone.
Deuber ističe da je austrijska ekonomija jedan od najvećih investitora u centralnoj i istočnoj Evropi, a posebno u centralnoevropskom regionu.
Na Austriju se odnosi oko 13 odsto ukupnih direktnih stranih investicija zapadnoevropskih zemalja u centralnu Evropu, dok je udio Njemačke 20 odsto.
Trgovina sa Austrijom predstavlja oko četiri odsto ukupnog obima trgovine u cijelom centralnoevropskom regionu, uz posebno visoku angažovanost u susjednim zemljama – Češkoj, Slovačkoj, Mađarskoj i Sloveniji.
Relativna pozicija Austrije u bankarskom sektoru je čak jača nego njena pozicija u realnoj ekonomiji, obzirom da u centralnoevropskom regionu austrijske banke čine 20 odsto ukupne izloženosti zapadnih banaka u poređenju sa 14 odsto koji se odnose na njemačke banke.
“Trenutne prognoze za rast BDP-a u centralnoevropskom regionu od 2,5 odsto ove godine i 2,8 odsto 2015. godine ne samo da su iznad prosjeka centralne i istočne Evrope, nego su značajno više od prognoze rasta za evrozonu”, navodi se u izvještaju.
Iz tog razloga pozitivna dešavanja u centralnoj Evropi i dalje će ići u prilog austrijskoj ekonomiji, koja će biti jedna od zemalja sa najviše koristi od proširenja EU 2004. godine.
U saopštenju se podsjeća da su se EU u maju 2004. godine pridružile Poljska, Češka, Slovačka, Mađarska, Slovenija, Estonija, Latvija, Litvanija, Kipar i Malta. Srna