BANJALUKA, Proizvodnja mlijeka u Republici Srpskoj prošle godine bila je za oko pet odsto manja nego 2010. godine, potvrdio je predsjednik Udruženja proizvođača mlijeka Srpske Miloš Radojčić.
Proizvođači u Srpskoj prošle godine proizveli su oko 107 miliona litara mlijeka, što je za oko tri miliona litara manje nego u 2010. godini.
Razlog pada proizvodnje oni vide u opštoj ekonomskoj situaciji koja je lošija, te u lošim vremenskim uslovima – zbog čega je bila loša trava i slab kvalitet druge hrane. Manji proizvođači napuštaju proizvodnju, a veći ne mogu da nadomjeste taj nedostatak.
U Republici Srpskoj ima skoro 10 500 proizvođača mlijeka, sa oko 28 000 muznih grla. Prosjek mliječnosti je oko deset litara mlijeka dnevno po kravi, dok je na organizovanim farmama mliječnost veća od litara.
Većinu proizvedenog mlijeka, 95 odsto, preuzimaju dvije najveće mljekare – “Mlijekoprodukt” iz Kozarske Dubice i teslićka “Natura Vita”, dok je veoma malo zadruga koje mlijeko, uglavnom, otkupljuju za svoje članove.
Predsjednik Udruženja poljoprivrednika i stočara Republike Srpske Vladimir Usorac rekao je da trenutne količine proizvedenog mlijeka zadovoljavaju 50 odsto potreba Srpske.
“Vlada i resorno ministarstvo odlučili su se da posredstvom robnih rezervi uzmu oko četiri hiljade muznih krava koje bi dale još ovoliku ili veću količinu mlijeka, a time bi Srpska podmirila vlastite potrebe”, naglasio je Usorac. On je dodao da je oglas za junice već raspisan i da bi u naredne tri godine trebalo doći do realizacije ovog plana.
Iz resornog ministarstva navode da je kriterijum izbora korisnika ovog programa: posjedovanje štalskog objekta, minimalno 0,5 hektara obradivih površina po preuzetoj junici, da je u prethodnom periodu obuhvaćen kontrolom proizvodnosti mlijeka, posjedovanje sistema za mužu, zatvoreni i linijski sistemi, dokaz o posjedovanju minimalno 15 muznih grla, te minimalan broj gradivnih junica po korisniku je 15, a maksimalan 100 grla.
Što se tiče izvoza mlijeka, Usorac je rekao da Srpska ima suficit i da je za šest miliona KM veći izvoz nego uvoz mlijeka. Mlijeko iz Srpske najviše uvozi Hrvatska, ali i Srbija, Crna Gora, Makedonija.
Da je mljekarstvo u Srpskoj jedna od rijetkih grana privrede koja ima veći izvoz nego uvoz, potvrđuje i predsjednik Udruženja proizvođača mlijeka Miloš Radojčić, koji smatra da bi se ulaganjima u mljekarsku industriju mogao očekivati rast proizvodnje.
“Do 2010. godine imali smo rast proizvodnje mlijeka, a od tada imamo manji pad. Najveći problem sa kojim se proizvođači suočavaju jeste skupa proizvodnja”, ističe Radojčić.
Vlasnici muznih krava smatraju da je premija za mlijeko ekstra klase, koju daje resorno ministarstvo, stimulativna, a za ovu godinu se očekuje da bude 0,30 KM po litru.
“Premije se kreću u zavisnosti od klase mlijeka. Za četvrtu klasu je premija ukinuta prošle godine, za treću klasu je dobijano 0,14 KM, za drugu 0,18 KM, a za prvu klasu bilo je izdvajano 0,35 KM po litru”, navodi Radojčić.
On je dodao da se, u zavisnosti od klase, količine i ostalih faktora, cijena otkupa mlijeka početkom ove godine kreće od 0,46 do 0,75 KM po litru. Srna