BANJALUKA, Najviši prioritet Republike Srpske je stvaranje povoljnih uslova za otvaranje novih radnih mjesta i ekonomski rast, što obuhvata reformu zakona i propisa da bi se preduzećima omogućilo jednostavnije investiranje, a novim preduzećima da zažive i razviju se, te stalan rad na usklađivanju zakona i propisa sa standardima EU, navodi se u Jedanaestom izvještaju Srpske Savjetu bezbjednosti UN.
U dijelu izvještaja koji se odnosi na ekonomiju, ističe se da je borba protiv korupcije još jedan bitan segment napora koje Srpska ulaže u ekonomski razvoj, uključujući širok spektar novih inicijativa.
“Konačno, Republika Srpska očekuje tijesnu saradnju sa EU u zajedničkom nalaženju najboljeg načina za unapređenje ekonomske situacije. Srpska će nastaviti da brani široku autonomiju dva entiteta uspostavljena Ustavom BiH, koja Srpskoj daje fleksibilnost da provede reforme, čak i u slučaju političkog zastoja u Sarajevu”, navodi se u dokumentu.
U izvještaju se podsjeća da je proteklih godina privreda Republike Srpske bila na udaru evropske finansijske krize, ali da se sada vraća na solidan nivo ekonomskog rasta.
“Srpska je bilježila rast BDP-a od najmanje 1,9 odsto u svakom kvartalu 2013. godine u odnosu na raniji period, čak i kada su neke zemlje u regionu bilježile negativan rast. Strane investicije značajno doprinose razvoju privrede Srpske s obzirom na to da se investitori iz Evrope, Sjeverne Amerike i drugih zemalja pridružuju domaćim investitorima na novim projektima u oblasti razvoja energetike, poljoprivrede, turizma i infrastrukture”, napominje se u izvještaju.
Vlada Republike Srpske nastavlja i sa usvajanjem i provođenjem reformi s ciljem da se Srpska učini atraktivnom destinacijom za investiranje, gdje je jednostavno i jeftino osnovati preduzeće.
“Na primjer, jednošalterski sistem registracije preduzeća profunkcionisao je u decembru 2013. godine. Broj novoosnovanih preduzeća u Srpskoj već je porastao. Novi sistem, za koji je bilo potrebno usvojiti širok skup pravnih reformi, koncipiran je tako da se skrati vrijeme potrebno za registrovanje novog preduzeća, i to sa 23 na tri dana, broj potrebnih procedura sa 11 na pet, a troškovi sa 500 do 750 evra na 100 evra”, napominje se u dokumentu.
Takođe, u januaru 2014. godine, s ciljem promovisanja ekonomske aktivnosti i otvaranja novih radnih mjesta, Srpska je usvojila izmjene i dopune Zakona o porezu na dohodak tako što je uvela neoporezivi dio dohotka.
“U martu 2014. godine, Srpska je usvojila i novi zakon o multilateralnoj kompenzaciji, čiji je cilj unapređenje likvidnosti u sektoru nekretnina i izmjene i dopune Zakona o deviznom poslovanju, koji je koncipiran tako da se u devizno poslovanje uvode platne procedure“, navodi se u izvještaju.
Vlada u dokumentu podsjeća i da je Srpska u potpunosti liberalizovana za strane investitore, te da ne postoje razlike između domaćih i stranih investicija.
“Strani investitori uživaju nacionalni tretman. Prema posljednjim izmjenama i dopunama Zakona o stranim ulaganjima Republike Srpske, ne postoje ograničenja u pogledu investicija u bilo koji sektor, osim javnog informisanja. Posljednjim izmjenama i dopunama Zakona, takođe, je liberalizovan sektor namjenske industrije za strana ulaganja”, navodi se u izvještaju.
Takođe, izvoz profita je slobodan, učešće stranih lica je oslobođeno carine i poreza, a sticanje nekretnina je slobodno.
Od 2012. godine, Vlada Republike Srpske, uz podršku Međunarodne finansijske korporacije, vodi program brige o stranom investitoru, u okviru kog institucije Republike Srpske i opštinski zvaničnici olakšavaju aktivnosti stranih investitora.
“Republika Srpska nastavlja rad i na reformama po mjeri preduzeća, kao što je usvajanje izmjena i dopuna zakona o stečaju i izmjene u sistemu fiskalizacije. Iako su porezi povećani skoro u sve i jednoj zemlji regiona, porezi u Srpskoj ostali su stabilni”, navodi se u dokumentu.
Uz sve to, investitori u Srpskoj ostvaruju korist i po osnovu cijene električne energije, koja je najniža u regionu i mnogo niža nego u EU, pa čak i Federaciji BiH /FBiH/. Odnos troškova i kvaliteta rada u Republici Srpskoj, takođe, je povoljan.
U izvještaju se podsjeća da, u skladu sa težištem na otvaranju novih radnih mjesta i ekonomskom rastu, Republika Srpska nastavlja da čini sve što može i na podršci evropskim integracijama.
Prema izvještajima Evropske komisije, Republika Srpska je u značajnoj mjeri otišla dalje od FBiH u ostvarivanju reformi koje nalažu Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju /SSP/ i Privremeni sporazum.
“U labavoj federalnoj strukturi uspostavljenoj Ustavom BiH, najveći dio uslova, koji se odnose na usklađivanje zakona sa evropskim pravnim tekovinama, mora biti ispunjen na nivou entiteta”, navodi se u izvještaju i dodaje da je, nažalost, napredak BiH ka članstvu u EU zaustavljen zbog neuspjeha bošnjačkih i hrvatskih stranaka u FBiH da riješe međusobne sporove u pogledu dva ključna pitanja: mehanizma koordinacije rada na pitanjima evropskih integracija i izvršenje odluke Evropskog suda za ljudska prava u predmetu “Sejdić – Finci protiv BiH”.
U tom pogledu, u dokumentu se napominje i da, zbog odsustva kompromisa jedne bošnjačke političke stranke – SDA, BiH nije usvojila zakonske propise koji su bitni za ispunjavanje obaveza BiH u vezi sa liberalizacijom viznog režima.
“Blokiranje ovog vitalnog zakona, koji ima podršku EU, na nivou BiH ostavlja prazninu u zakonu, čime se omogućava da lažno prijavljivanje prebivališta prođe nekažnjeno, što naročito zabrinjava u svjetlu predstojećih opštih izbora u BiH u oktobru 2014. godine”, navodi se u izvještaju.
Vlada Srpske podsjeća da je zbog toga 17. aprila usvojila odluku kojom se privremeno uvode standardi provjere prijavljenog prebivališta u Srpskoj – isti oni koje je kao odobrene od EU Predstavnički dom Parlamentarne skupštine BiH već usvojio, odnosno isti oni standardi koji su na snazi u Brčko distriktu od 2010. godine.
“Odluka Vlade ostaće na snazi sve dok zakon o prebivalištu ne bude usvojen na nivou BiH. To će se desiti čim SDA omogući glasanje u Domu naroda”, poručuje se u izvještaju Savjetu bezbjednosti UN.
Republika Srpska u izvještaju, takođe, pozdravlja novi pristup EU prema BiH, naročito njen akcenat na ekonomski razvoj, koji je izražen u zaključcima Savjeta za inostrane poslove EU od 14. aprila 2014. godine.
“Vlada Srpske očekuje saradnju sa EU da bi pomogla da ova inicijativa donese najveću moguću ekonomsku korist građanima”, navodi se u dokumentu.
U izvještaju se napominje i da reforme Republike Srpske na promovisanju ekonomskog rasta ne bi bile moguće bez dejtonske decentralizovane strukture BiH, jer FBiH nije uspjela da donese ekonomske reforme.
“Neuspjeh FBiH u tom pogledu naglašava opasnost od zalaganja za dalju centralizaciju uprave u BiH. U centralizovanoj državi, politike i izbori FBiH, koja ima veći broj stanovnika, dominirale bi, a one ekonomske reforme koje je Srpska usvojila bile bi malo vjerovatne”, upozorava se u Jedanaestom izvještaju Republike Srpske Savjetu bezbjednosti UN. Srna