SARAJEVO, Evropska komisija preduzela je korake u pravcu suspenzije BiH iz određenih trgovinskih povlastica ukoliko proces prilagođavanja trgovinskog dijela Sporazuma o stabilizaciji i pridruživanju /SSP/ i Privremenog sporazuma između EU i BiH nakon ulaska Hrvatske u EU ne bude okončan do kraja 2015. godine, saopšteno je iz Delegacije EU u BiH.
Prilagođavanje ovih sporazuma, koje je još u toku, ne predstavlja bilateralnu aktivnost između BiH i Hrvatske već pitanje između BiH i svih 28 zemalja članica Unije, ističu iz Kancelarije specijalnog predstavnika EU u BiH.
U saopštenju, izdatom u svjetlu komentara u medijima o trenutnim razgovorima između BiH i EU o prilagođavanju SSP nakon pristupanja Hrvatske, navodi se da EU ne zahtijeva od BiH da dodijeli Hrvatskoj iste beneficije koje je imala prema pravilima Cefte.
“Na primjer, Hrvatska više ne uživa koristi u potpunosti liberalizovanih trgovinskih sporazuma /bez ikakvih kvota/ sa svojim bivšim partnerima iz Cefte. Pristup Hrvatske tim tržištima sada je regulisan manje liberalnim bilateralnim trgovinskim sporazumima, odnosno SSP, koje EU ima sa svakom pojedinačnom članicom Cefte. Ovi ugovori zasnivaju se na kvotama”, navodi se u saopštenju.
Iz Delegacije EU napominju da se metodologija EU sastoji u načelu od čisto tehničkih, odnosno matematičkih prilagođavanja kvota u okviru SSP-a, odnosno Privremenog sporazuma, kako bi bila uzeta u obzir, u ukupnom odnosu trgovine između EU i BiH, tradicionalna preferencijalna trgovina koja je postojala između BiH s Hrvatskom, u skladu s pravilima Cefte.
“Cilj je obezbijediti što manje moguće poremećaje u ustaljenim trgovinskim obrascima, premda je utvrđivanje novih kvota moguće u određenim slučajevima”, ističu iz Kancelarije specijalnog predstavnika EU u BiH.
Navodeći primjer da ako je BiH odobrila godišnju kvotu od 1.000 tona proizvoda za slobodan uvoz iz EU, a bescarinski uvoz iz Hrvatske u skladu s pravilima Cefte iznosio je 100 tona, nova adaptirana, odnosno, prilagođena kvota za bescarinski uvoz iz proširene EU sa 28 umjesto 27 država članica iznosi 1.100 tona.
Iz Delegacije EU napominju da je bitno imati na umu da se takve kvote dodjeljuju prema redoslijedu podnošenja zahtjeva tako da u načelu bilo koja država članica EU, ne nužno Hrvatska, može uživati koristi novih kvota.
“Snažno naglašavamo da se ovakvo prilagođavanje, odnosno adaptacija, radi u oba smjera, s obostranim povećanjem kvota i zato tvrdnje o nepravednosti kvota na štetu BiH idu u pogrešnom pravcu”, dodaje se u saopštenju.
Iz Delegacije EU navode primjer da ako je za određeni proizvod EU odobrila godišnju kvotu od 10.000 hektolotara za bescarinski uvoz iz BiH u EU, a BiH je izvezla u prosjeku 20.000 hektolitara u Hrvatsku, u okviru bescarinskog aranžmana prema pravilima Cefte, nova /adaptirana/ kvota za bescarinski uvoz iz BiH u EU će se povećati na 30.000 hektolitara.
“Metodologija EU za prilagođavanje SSP-a na osnovu tradicionalne trgovine prihvaćena je od svih država zapadnog Balkana, s izuzetkom BiH”, napominje se u saopštenju. Srna
