BANJALUKA/SARAJEVO, Stanogradnja u BiH u proteklih pet godina gotovo je prepolovljena.
Izgradnja svega 1.872 stana završena je lani, što je za 49 odsto manje u odnosu na 2010. godinu, kada ih je izgrađeno 3.669.
Samim tim je, prema podacima Agencije za statistiku BiH, znatno srezan i broj kvadrata novoizgrađenog stambenog prostora.
Stanovi koji su sagrađeni prošle godine imali su ukupnu površinu od 105.326 kvadratnih metara, što je skoro duplo manje u odnosu na 2010. godinu, kada su zauzimali 196.276 kvadrata.
Sindikalne vođe ističu da je vrtoglavi pad u stanogradnji posljedica nedostatka novca u novčanicima potencijalnih kupaca.
“Pala je kupovna moć stanovništva i ljudi nemaju čime da kupuju stanove. Upitno je i kada će tih oko 1.800 stanova, koji su izgrađeni prošle godine, biti prodani. Kupci nemaju interesa, a time ni investitori nemaju kome prodati stanove”, izjavila je za “Nezavisne” Dragana Vrabičić, predsjednik Sindikata građevinarstva i stambeno-komunalne djelatnosti RS.
Ona ocjenjuje da se ni ove godine neće dogoditi oporavak u sektoru stanogradnje.
“Jedini bum koji se može dogoditi, jeste onaj u negativnom smislu. To je veoma loše za građevinska preduzeća, a time i radnike koji su zaposleni u ovom sektoru”, smatra Vrabičićeva.
Dženana Hodžić, sekretar Udruženja za građevinarstvo i industriju građevinskog materijala pri Privrednoj komori FBiH, napominje da se građevinarstvo ne može izdvojiti iz ukupne cjeline društveno-političkog ambijenta u BiH.
Pojašnjava da je broj nezavršenih stanova u prošloj godini iznosio 2.564, što je za 80,2 odsto više u odnosu na godinu ranije.
“Oslabljena kupovna moć stanovništva i visoke kamatne stope za stambene kredite imali su za posljedicu zastoj u završavanju radova”, ocjenjuje Hodžićeva.
Ona ističe da su društveni slojevi u BiH dosta naglašeni, što se na promet nekretnina direktno reflektuje.
“Stambene jedinice u centralnim dijelovima grada uglavnom se rasprodaju po visokim cijenama još u fazi izgradnje. Na perifernim dijelovima gradova stambena gradnja je više stala, upravo iz razloga što su fokus grupe koje kupuju stanove na tim dijelovima većinom mladi, oni koji prvi put rješavaju stambena pitanja i tako dalje”, istakla je Hodžićeva.
I Zoran Pavlović, ekonomski analitičar, ističe da je situacija u stanogradnji odraz situacije u privredi. Kako je rekao, potrebe za novim stanovima postoje ako postoje i finansijske mogućnosti da se stanovi kupe.
“Pošto, očigledno, nema finansijske mogućnosti, situacija je takva. Opšta nelikvidnost je učinila i da se pojavi strah kod potencijalnih kupaca stanova, pa oni kupovinu odlažu do zadnjeg momenta”, ocijenio je Pavlović.
Prema podacima Agencije za statistiku BiH, broj završenih stanova lani je bio za 23,3 odsto manji u odnosu na 2014. godinu. Nezavisne novine
